ΠΑΡΘΕΝΟΣ ΜΑΡΙΑ
ΕΥΑ-ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ
Στά τροπάρια τοῦ Κανόνος τῆς Θεοτόκου καί στούς Οἴκους τοῦ Κοντακίου πού ψάλλονται στήν Ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Μακαρίαν καί Παναμώμητον Κυρία καί ἐξυμνοῦν μέ πλῆθος ἐγκωμίων, συμβόλων καί εἰκόνων τῆς ἱερᾶς ἱστορίας τό σεβάσμιο Θεομητορικό Πρόσωπο, τήν Παρθένο Μαρία, τήν διακονία Της γιά τήν λύτρωση καί τήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων ὡς Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί τήν προσφορά Της στό ἀνθρώπινο γένος, μεταξύ ἄλλων εὐφημιῶν καί ἐγκωμίων διαπλέκονται δύο θεολογικά θέματα πού διατυπώθηκαν ἀπό τήν ἀποστολική ἐποχή καί σχολιάζονται καί ἀναπτύσσονται στούς ἑορταστικούς λόγους καί στούς ὕμνους τῆς θείας λατρείας τῆς Ἐκκλησίας μας κατά τούς αἰῶνες πού ἀκολούθησαν. Τό γεγονός αὐτό ἀποδεικνύει, ὅτι τά θέματα αὐτά ἔχουν σφραγισθεῖ μέ τήν αὐθεντία τῆς Ἐκκλησίας καί ἔχουν καθιερωθεῖ στήν ζωή καί τήν θεολογία της, ὡς ἐκφράζονται στήν διδασκαλία καί τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τήν Παρθένο Μαρία, τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ.
Τό ἕνα θέμα εἶναι ἡ ἀντίθεση τῆς Προμήτορος Εὔας καί τῆς Παρθένου Μαρίας καί συγκεκριμένως ἡ ἀνυπακοή τῆς Προμήτορος Εὔας καί οἱ συνέπειες της κάι ἡ ὑπακοή τῆς Παρθένου Μαρίας καί οἱ συνέπειές της.
Ἡ ἀνυπακοή τῆς Προμήτορος Εὔας, ἀπογύμνωσε τό ἀνθρώπινο γένος ἀπό τά χαρίσματα τῆς ἀρχεγόνου δικαιοσύνης καί εἰσήγαγε στήν ζωή τοῦ ἀνθρώπου τόν πόνο, τά δάκρυα, τόν κόπο καί τέλος ἄνοιξε τήν θύρα γιά νά ὁρμήσει ὁ θάνατος ὄχι μόνο κατά τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἀλλά καί κατά τῆς δημιουργίας πάσης πού κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο «τῇ γὰρ ματαιότητι ἡ κτίσις ὑπετάγη, οὐχ ἑκοῦσα, ἀλλὰ διὰ τὸν ὑποτάξαντα, ἐπ᾿ ἐλπίδι» (Πρός Ρωμαίους η΄, 20),
πού παρασυρόμενη ἀπό τόν Διάβολο δέν ἔλαβε σοβαρά ὑπ’ ὄψιν της τήν προειδοποίηση τοῦ Θεοῦ «ἀπὸ δὲ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν, οὐ φάγεσθε ἀπ᾿ αὐτοῦ· ᾗ δ᾿ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, θανάτῳ ἀποθανεῖσθε» (Γενέσεως β΄, 17).
Ὁ Διάβολος ἐκμεταλλεύτηκε τήν ἀπειρία καί τήν ἐπιπολαιότητά της καί τήν ὤθησε στήν παράβαση τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ, ὥστε, ὅπως «δι᾿ ἑνὸς ἀνθρώπου ἡ ἁμαρτία εἰς τὸν κόσμον εἰσῆλθε καὶ διὰ τῆς ἁμαρτίας ὁ θάνατος, καὶ οὕτως εἰς πάντας ἀνθρώπους ὁ θάνατος διῆλθεν, ἐφ᾿ ᾧ πάντες ἥμαρτον » (Πρός Ρωμαίους ε΄, 12)
Ἀντίθετα ἡ ὑπακοή τῆς Παρθένου Μαρίας ἐκφράσθηκε στόν Ἀρχάγγελο Γαβριήλ πού τῆς ἀνακοίνωση ὅτι θά συλλάβει καί θά γεννήσει τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ, λέγουσα : «ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου. καὶ ἀπῆλθεν ἀπ᾿ αὐτῆς ὁ ἄγγελος» (Λουκᾶ α΄, 38). Δέχθηκε δηλαδή νά συνεργήσει στό μυστήριο τῆ σωτηρίας, ἀπολυτρώσεως, ἐλευθερίας καί ἐξιλασμοῦ τοῦ ἀνθρωπίνου γένους πού πραγματοποιήθηκαν ἀπό τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ καί Υἱό τῆς Παρθένου Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό.
Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ πού ἔγινε καί υἱός τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν ὑπακοή Του στό θέλημα τοῦ Θεοῦ ὅπως ἐκφράσθηκε στήν Γεθσημανή μέ τά λόγια Του
«Πάτερ μου, εἰ οὐ δύναται τοῦτο τὸ ποτήριον παρελθεῖν ἀπ᾿ ἐμοῦ ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω, γενηθήτω τὸ θέλημά σου» (Ματθαίου κστ΄, 42)
«Ἀββᾶ ὁ πατήρ, πάντα δυνατά σοι· παρένεγκε τὸ ποτήριον ἀπ᾿ ἐμοῦ τοῦτο· ἀλλ᾿ οὐ τί ἐγὼ θέλω, ἀλλ᾿ εἴ τι σύ» (Μάρκου ιδ΄, 36)
«Πάτερ, εἰ βούλει παρενεγκεῖν τοῦτο τὸ ποτήριον ἀπ᾿ ἐμοῦ· πλὴν μὴ τὸ θέλημά μου, ἀλλὰ τὸ σὸν γινέσθω» (Λουκᾶ κβ΄, 42)
ἔγινε ὁ δεύτερος Γενάρχης τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ὅπως θεολογεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπό τόν ὁποῖο κατάγονται οἱ πιστοί, τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου
«ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ἐκ γῆς χοϊκός, ὁ δεύτερος ἄνθρωπος ὁ Κύριος ἐξ οὐρανοῦ, οἷος ὁ χοϊκός, τοιοῦτοι καὶ οἱ χοϊκοί, καὶ οἷος ὁ ἐπουράνιος, τοιοῦτοι καὶ οἱ ἐπουράνιοι. καὶ καθὼς ἐφορέσαμεν τὴν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ, φορέσομεν καὶ τὴν εἰκόνα τοῦ ἐπουρανίου» (Πρός Κορινθίους ιε΄, 47-49).
Μέ τήν πίστη στόν Ἰησοῦ Χριστό καί τήν ἐλεύθερη καί ἑκούσια συμμετοχή του ὁ ἄνθρωπος στά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας δικαιώνεται καί σώζεται ἀποκαθίσταται καί δοξάζεται
« Οὓς δὲ προώρισε, τούτους καὶ ἐκάλεσε, καὶ οὓς ἐκάλεσε, τούτους καὶ ἐδικαίωσεν, οὓς δὲ ἐδικαίωσε, τούτους καὶ ἐδόξασε» (Πρός Ρωμαίους η΄, 30)
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐξηγεῖ τίς συνέπειες τῆς ἀντιθέσεως τῆς παρακοῆς τῶν Πρωτοπλάστων Ἀδάμ καί Εὔας καί τῆς ὑπακοῆς τῆς Μαρίας καί τοῦ Χριστοῦ. Ἡ παρακοή ὁδήγησε στό θάνατο ἐνῷ ἡ ὑπακοή στήν ζωή.
Ἔτσι ἡ Παρθένος Μαρία ἔγινε καί μητέρα τῆ Ζωῆς δηλαδή τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ πού εἶναι ἡ ζωή τῶν ἀνθρώπων
«ἐν αὐτῷ ζωὴ ἦν, καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων» (Ἰωάννου α΄, 4)
β΄. Τό ἄλλο θέμα εἶναι ἡ Παρθένος Μαρία πού εἰκονίζει τήν Ἐκκλησία
Τήν ἄποψη αὐτή προβάλλει ὁ εὐαγελιστής Ἰωάννης στό ιβ΄ κεφάλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως στό ὅραμα τῆς γυναικός μετά τοῦ παιδίου καί τοῦ δράκοντος
Ἡ γυναικεία μορφή στό ὄραμα παρίσταται ὡς βασίλισσα τοῦ οὐρανοῦ καί μητέρα τοῦ Μεσσίου καί τῶν πιστῶν
Ἡ γυνή ἐγέννησε τόν ἄρρενα πού συνέτριψε τήν κεφαλή τοῦ δράκοντα κατά τήν προφητεία τοῦ βιβλίου τῆς Γενέσεως: «αὐτός σοῦ τηρήσει κεφαλήν καί σύ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν» (Γενέσεως γ΄, 15).
Ὁ δράκων ἐμπνέων θυμοῦ μεγάλου καί μίσους ἐπιτίθεται κατά τῆς γυναικός, τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν τέκνων της :
«καὶ ὠργίσθη ὁ δράκων ἐπὶ τῇ γυναικί, καὶ ἀπῆλθε ποιῆσαι πόλεμον μετὰ τῶν λοιπῶν τοῦ σπέρματος αὐτῆς, τῶν τηρούντων τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ καὶ ἐχόντων τὴν μαρτυρίαν ᾿Ιησοῦ» (Ἀποκαλύψεως ιβ΄, 17).
Οἱ ἀντίθεες δυνάμεις δέν θά παύσουν νά καταδιώκουν τήν Ἐκκλησία καί τά τέκνα της.
Σ’ αὐτό τόν ἀόρατο πνευματικό πόλεμο τῶν πονηρῶν πνευμάτων τήν Ἐκκλησία ὀχυρώνει ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός διά τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ὥστε νά εἶναι ἀήττητη σύμφωνα μέ τόν λόγο Του «καί πῦλαι Ἄδου οὐ κατισχύσουσι αὐτῆς » (Ματθαίου ιστ΄, 18).
Ὁ πιστός ἀνθίσταται σ’ αὐτό τόν πόλεμο φορώντας τήν πνευματική πανοπλία τοῦ Θεοῦ πού εἶναι οἱ ἀρετές, ἡ ἀλήθεια, ἡ δικαιοσύνη, ἡ σύνεση, ἡ προσευχή καί ἡ δέησης, ἡ σωτηρία, ἡ εἰρήνη καί ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ
Ὁ Κύριος ἐνισχύει τούς πιστούς, λέγοντας «θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμο» (Ἰωάννου ιστ΄, 33) καί ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης διακηρύσσει : «ὅτι πᾶν τὸ γεγεννημένον ἐκ τοῦ Θεοῦ νικᾷ τὸν κόσμον· καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν» (Α΄ Ἰωάννου ε΄, 4).
