Ἰησοῦς Χριστός,
«τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ, λύσας» (Ἐφεσίους β΄, 14)
Τὴν περίοδο τῆς ἀθωότητας πρὶν ἀπὸ τὴν πτώση του ὁ ἄνθρωπος ἐπικοινωνοῦσε χωρὶς μεσίτη μὲ τὸν Δημιουργὸ Θεό, ὅπως μαρτυρεῖ τό «ὅταν δὲ κατὰ τὸ δειλινὸ ἄκουσαν τὴν φωνὴ τοῦ Θεοῦ, ποὺ περπατοῦσε στὸν παράδεισο, κρύφτηκαν ὁ ᾿Αδὰμ καὶ ἡ γυναίκα του ἀπὸ φόβο καὶ ντροπὴ ἀνάμεσα στὰ δέντρα τοῦ παραδείσου, γιὰ νὰ μὴν ἀντικρίσουν τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ» (Γενέσεως γ΄, 8).
Σ᾿ αὐτὸ τὸ χωρίο τῆς Γενέσεως φαίνεται ἡ ἄμεση, προσωπικὴ καὶ ἀνεμπόδιστη ἐπικοινωνία τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ἄνθρωπο. ῾Η ἄμεση κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ Δημιουργό του εἶναι χαρακτηριστικὸ τῆς ἀρχέγονης καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου, τῆς ἀρχέγονης δικαιοσύνης, ὅπως ἀποκαλεῖται αὐτὴ θεολογικά. Μὲ τὴν ἀπώλεια ὅμως τῆς ἀθωότητός του, ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀντιμετωπίζει τὸν Θεὸ ὡς οἰκεῖο του, κρύβεται ἀπ᾿ Αὐτὸν καὶ ἡ κοινωνία μαζί Του ἀποφεύγεται καὶ διακόπτεται. ῎Εκτοτε ἡ ἄμεση κοινωνία μαζί Του παραχωρεῖται ἀπὸ τὸν Θεὸ σὲ ἐξαιρετικὲς περιπτώσεις, ὅπως τοῦ Μωυσῆ (πρβλ. Ἀριθμῶν ιβ΄, 6-8 καί Ἐξόδου λγ΄, 11).
῾Ο Μεσίτης τῆς Καινῆς Διαθήκης
῞Ολη ἡ διαδικασία στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἦταν τυπικὴ καὶ συμβολική. ᾿Εντολές, ἱερεῖς, προσφορές, καθαρμοί, γίνονται «παιδαγωγοί μας, ποὺ μᾶς προετοιμάζουν γιὰ τὸν Χριστό» (πρβλ. Γαλάτας γ΄, 24). Προετοιμάζουν πνεύματα καὶ καρδιὲς νὰ δεχθοῦν τὸν ᾿Ιησοῦ Χριστό, ποὺ ἔγινε μὲ τὴν σταυρικὴ θυσία Του· «Μεσίτης κρείττονος διαθήκης», γιατὶ δὲν ὑπάρχουν οἱ ἑκατόμβες τῶν θυμάτων, «Μεσίτης νέας διαθήκης», γιατὶ στηρίζεται σὲ προσφορὰ ἀγάπης, «Μεσίτης καινῆς διαθήκης», γιατὶ ὁ Χριστὸς εἶναι ῞Ενας καὶ Μοναδικός, πού μπῆκε μιὰ γιὰ πάντα στὰ ἅγια τῶν ἁγίων καὶ μᾶς ἐξασφάλισε τὴν αἰώνια σωτηρία», «γιὰ νὰ παρουσιαστεῖ τώρα μπροστὰ στὸν Θεό, μεσιτεύοντας γιὰ μᾶς.
Τὸ μεσιτικὸ ἔργο Του ἀποδεκτό
῾Ο Θεὸς Πατέρας ἔδωσε μαρτυρία - ἀπόδειξη τῆς ἀποδοχῆς τοῦ μεσιτικοῦ ἔργου τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Στὸν Γολγοθᾶ ἔχουμε δύο στιγμιότυπα ἐξόχως σημαντικὰ καὶ μοναδικά· Τό «τετέλεσται» τοῦ Χριστοῦ, ὅπου ἀγγέλλεται ἡ ὁλοκλήρωση τοῦ ἔργου Του στὴν γῆ καὶ τὸ σχίσιμο τοῦ καταπετάσματος (τοῦ μεσότοιχου) «ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω» ποὺ διεχώριζε «τό τε ῞Αγιον κοσμικόν», ἀπὸ τὴν αὐλὴ τοῦ Ναοῦ τῶν ῾Ιεροσολύμων. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ὁ Θεὸς Πατέρας ἀπέδειξε συμβολικά, ὅτι δέχτηκε τὴν προσφορὰ τῆς ζωῆς τοῦ Υἱοῦ Του τοῦ ᾿Αγαπητοῦ (Ματθαίου γ΄, 17) καὶ ἡ κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μαζί Του ἀποκαταστάθηκε, ἀφοῦ ἀφαιρέθηκε τὸ ἐμπόδιο, δηλαδὴ ἡ ἁμαρτία, ποὺ τὴν καθιστοῦσε ἀδύνατη. ῞Οπως τὸ καταπέτασμα τοῦ Ναοῦ σχίσθηκε καὶ ἄφησε ἐλεύθερη τὴν ἐπικοινωνία στοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὴν αὐλὴ τοῦ Ναοῦ στὰ ἅγια, ἔτσι ὁ ἄνθρωπος πλέον διὰ νέας ζώσης ὁδοῦ, διὰ τοῦ αἵματος τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ μπορεῖ καὶ εἰσέρχεται στὰ ἅγια τῶν ἁγίων τῆς παρουσίας τοῦ Θεο. Αὐτὴ ἡ κοινωνία μὲ τὸν ἐπουράνιο Πατέρα, γίνεται ἀληθινή, ὅταν προσευχόμαστε μέσω τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ στὴν ᾿Εκκλησία.
Ἰησους Χριστός, ὁ ᾿Αρχιερέας μας
Ὁ θεσμὸς τῆς ἱερωσύνης καὶ τοῦ ἱερέως εἰδικότερα εἶναι τόσο παλαιὸς ὅσο καὶ ἡ ἀνθρώπινη ἁμαρτία. Τὸ ἔργο τοῦ ἱερέως προσδιορίζεται στὴν πρὸς ῾Εβραίους ἐπιστολὴ ὡς ἑξῆς· «Κάθε ἀρχιερέας ποὺ προέρχεται ἀπὸ ἀνθρώπους, ἐγκαθίσταται γιὰ νὰ ὑπηρετεῖ τὸν Θεὸ γιὰ χάρη τους καὶ γιὰ νὰ προσφέρει δῶρα καὶ θυσίες γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους» (Ἑβραίους ε΄, 1). ῾Η ἱερωσύνη καθιερώθηκε μετὰ τὴν παρακοὴ καὶ τὴν πτώση τοῦ ἀνθρώπου. Πρὶν ἀπὸ αὐτὴ ὁ ἄνθρωπος ἐπικοινωνοῦσε ἐλεύθερα καὶ προσωπικὰ μὲ τὸν Θεὸ χωρὶς νὰ χρειάζεται θυσίες ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν του καὶ εἰδικὸ πρόσωπο ποὺ θὰ τὶς προσφέρει γιὰ λογαριασμό του, ἀφοῦ τὸ «μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ» (Ἠσαΐου α΄, 10-20) δηλαδὴ τὸ ἐμπόδιο τῆς ἁμαρτίας, ποὺ χωρίζει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν Θεό, δὲν ὑπῆρχε. ῾Η ἁμαρτία διαταράσσει τὴν ἁρμονικὴ σχέση Δημιουργοῦ Θεοῦ καὶ δημιουργήματος ἀνθρώπου. ῾Η ἀνθρώπινη ἁμαρτία προκάλεσε ἀναμφίβολα σοβαρότατη ἀναστάτωση στὸ ἠθικὸ σύμπαν, τῆς ὁποίας τελικὴ συνέπεια ἦταν νὰ διαταραχθεῖ καὶ νὰ διακοπεῖ ἡ σχέση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό. Οἱ ἄνθρωποι ἂν καὶ ἐπιζητοῦσαν τὸν Θεὸ καὶ ποθοῦσαν τὴν σωτηρία τους, δὲν ἐπετύγχαναν τὸ ποθούμενο, ἐπειδή «οἱ ἀνομίες τους ἀνέτρεψαν τοὺς νόμους αὐτοὺς τῆς θείας πρόνοιας καὶ ἔφεραν ἀναστάτωση στὴν τάξη, ποὺ ὅρισε ὁ Θεός· καὶ οἱ ἁμαρτίες τοὺς στέρησαν τὶς εὐλογίες αὐτὲς τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς» (Ἰερεμίου ε΄, 25) ὅπως ἀκούγεται ἀπὸ τὸ προφητικὸ στόμα ἡ θεία ἐτυμηγορία τοῦ Θεοῦ. Τὴν τραγικότητα τῆς ἁμαρτωλῆς ἀνθρωπότητας περιγράφει ὁ προφήτης ῾Ησαΐας·
«Νομίζετε πὼς τὸ χέρι τοῦ Κυρίου δὲν ἔχει τὴν δύναμη νὰ σᾶς σώσει, καὶ πὼς τὸ αὐτὶ του δὲν μπορεῖ νὰ σᾶς ἀκούσει; Λάθος! Οἱ ἁμαρτίες σας, ὑψώνουν τεῖχος ἀνάμεσα σ᾿ ἐσᾶς καὶ στὸν Θεό, καὶ γιὰ τὶς ἀνομίες σας ἀπέστρεψε τὸ πρόσωπό του ἀπὸ σᾶς γιὰ νὰ μὴ σᾶς ἐλεήσει. Τὰ χέρια σας ἔχουν λερωθεῖ μὲ αἷμα καὶ μὲ τὴν ἀνομία τὰ δάκτυλά σας· ψέματα λένε τὰ χείλη σας, καὶ ἀδικίες ἡ γλώσσα σας. Κανεὶς δὲν μιλάει δίκαια, οὔτε ὑπάρχει κρίση καὶ ἀπονομὴ δικαιοσύνης ἀληθινή· ἔχουν στηριγμένη τὴν πεποίθησή τους στὰ εἴδωλα καὶ λαλοῦν ψευδῆ καὶ ἀνυπόστατα, διότι συλλαμβάνουν καὶ κυοφοροῦν καὶ γεννοῦν κατόπιν σκέψεως τὴν παρανομία. Κλωσᾶνε αὐγὰ ὀχιᾶς καὶ ὑφαίνουν νῆμα ἀράχνης. ῞Οποιος πῆρε νὰ φάει ἀπὸ τὰ αὐγὰ αὐτὰ ὅταν τὰ συνέτριψε, βρῆκε θανατηφόρο περιεχόμενο, διότι μέσα στὸ αὐγὸ ὑπῆρχε δηλητηριώδης ὄφις βασιλίσκος· τὰ νήματα ποὺ ὑφαίνουν δὲν εἶναι κατάλληλα γιὰ ὑφάσματα, οὔτε μπορεῖ κανεὶς νὰ ντυθεῖ μὲ τὰ ὑφαντὰ αὐτά. Οὔτε αὐτοὶ ποὺ ἐργάζονται ἔργα ὅμοια μὲ τὸν ἰστὸ τῆς ἀράχνης, θὰ ντυθοῦν ἀπὸ αὐτά, ἀλλὰ θὰ παραμείνουν γυμνοί· διότι τὰ ἔργα τους εἶναι ἔργα ἀνομίας.Τρέχουν τὰ πόδια τους γιὰ τὸ κακό, σπεύδουν ὅταν εἶναι νὰ σκοτώσουν ἀθῶο. Οἱ σκέψεις τους εἶναι ἁμαρτωλές· συντρίμμια καὶ καταστροφὴ ἀφήνουν στὸ διάβα τους. Δὲν ξέρουν εἰρήνη τὶ θὰ πεῖ, στὰ ἔργα τους δικαιοσύνη δὲν ὑπάρχει. Τὸν δρόμο τῆς ζωῆς τους τὸν διαστρέβλωσαν καὶ αὐτοὶ ποὺ τὸν ἀκολουθοῦν δὲν βρίσκουν τὴν γαλήνη. Γιὰ τοῦτο εἶναι ὁ Κύριος μακρυά τους, καὶ ἡ ἐκπλήρωση τῶν ὑποσχέσεών του ἀργεῖ. Περίμεναν τὸ φῶς, μὰ νά, παντοῦ σκοτάδι· περίμεναν διαύγεια καὶ ὅμως βαδίζουν στὰ σκοτεινά. Τὸν τοῖχο ψηλαφοῦν σὰν τυφλοί, ὡσὰν ἀόμματοι καταμεσήμερο σκοντάφτουν ὅπως τὴν νύχτα. Θὰ στενάζουν σὰν ἄνθρωποι ποὺ πεθαίνουν. ῞Οπως ἡ ἄρκτος καὶ ἡ περιστερὰ στενάζουν, ὅταν τοὺς παίρνουν τὰ μικρά τους, ἔτσι καὶ αὐτοὶ θὰ διέρχονται τὴν ζωή τους. Θὰ λένε, περιμέναμε ἀπόδοση δικαιοσύνης καὶ δὲν ὑπάρχει, ἡ σωτηρία ἔχει ἀπομακρυνθεῖ πολὺ ἀπὸ μᾶς. Εἶναι μπροστά σου, Κύριε, πολλὴ ἡ παρανομία μας καὶ οἱ ἁμαρτίες μας εἶναι ἐκεῖνες ποὺ μᾶς ἐμποδίζουν νὰ σὲ πλησιάσουμε. Πράγματι οἱ ἀνομίες μας βρίσκονται μέσα μας, ἀναγνωρίζουμε καὶ ὁμολογοῦμε τὶς ἀδικίες μας» (Ἡσαΐου νθ΄, 1-12). ῞Ομως ἡ ἀποστασία τοῦ ἀνθρώπου δὲν κατέστη ἱκανὴ νὰ ματαιώσει τὰ σχέδια τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτὸ ἀμέσως μετὰ τὴν πτώση ἀνοίγει μιὰ παρένθεση μὲ τὴν ἐμφάνιση τοῦ πρώτου ἱερέως Μελχισεδέκ ποὺ θὰ κλείσει στὴν ᾿Αποκάλυψη, ὅπου ὅλοι οἱ πιστοί γίνονται ἱερεῖς καὶ ὅπου ναός, χῶρος δηλαδή, ποὺ ὁ ἄνθρωπος ἐπικοινωνεῖ μὲ τὸν Θεὸ μέσω τοῦ ἱερέως, ἐπίσης δὲν ὑπάρχει. Στὴν ἄνω ῾Ιερουσαλήμ, στὴν πόλη τοῦ Θεοῦ, ἀποκαθίσταται ἐλεύθερη καὶ προσωπικὴ ἐπικοινωνία μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου, ἀφοῦ ἀκούγεται φωνὴ μεγάλη ἀπὸ τὸν οὐρανό· «Τώρα πιὰ ἡ κατοικία τοῦ Θεοῦ εἶναι μαζὶ μὲ τοὺς ἀνθρώπους. Θὰ κατοικήσει μαζί τους καὶ αὐτοὶ θὰ ἀποτελοῦν τὸν λαό του. ῾Ο ἴδιος ὁ Θεὸς θὰ εἶναι μαζί τους» (Ἀποκαλύψεως κα΄, 3).
