«Ἵνα μὴ ἐκλίπῃ ἡ πίστις σου»

(Λουκᾶ κβ´ 31-32)

 

α´. ̔Η πίστη τῶν Ἰσραηλιτῶν στόν ἀληθινό Θεό δοκιμάστηκε σκληρά τήν περίοδο ἀπό τήν ἀπελευθέρωσή τους ἀπό τήν δουλεία τῶν Αἰγυπτίων μέχρι τήν ἐξορία στήν Βαβυλώνα. ̔Ο Θεός γιά νά βοηθήσει τούς Ἰσραηλίτες νά μείνουν σταθεροί καί ἑδραῖοι στήν πίστη τους καί νά μήν ἐγκαταλείψουν τόν ἀληθινό Θεό ἀνέδειξε τούς Προφῆτες πού κατήγγειλαν τήν εἰδωλολατρία (Ὠσηέ β΄, 7-15, Ἱερεμίου β΄, 5-13), πού καταργοῦσε τήν ἀποκλειστική πίστη στόν Θεό, τήν τυπολατρία (Ἀμώς ε, 21), πού περιόριζε θανάσιμα τίς ἀπαιτήσεις τῆς πίστεως καί καλλλιεργοῦσε τήν ἀναζήτηση τῆς σωτηρίας μέ τήν ἰσχύ τῶν ὅπλων καί ὄχι μέ τήν δύναμητοῦ Θεοῦ (Ὠσηέ α΄, 7, Ἡσαΐου λα΄, 1 καί ἑξῆς). Ἡ εἰδωλολατρία καί ἡ τυπολατρία ἀπειλοῦσαν τήν ἐμπιστοσύνη τῶν Ἰσραηλιτῶν στόν ἀληθινό Θεό καί τούς παραπλανοῦσαν γιά νά δείχνουν ἐμπιστοσύνη σέ ἀνύπαρκτους θεούς ἤ ἀβέβαιες ἐγκόσμιες δυνάμεις.

β´. ̔Ο ̔Ησαΐας ὑπῆρξε ὁ πιό ἐπιφανής ἀπό τούς κήρυκες αὐτῆς τῆς πίστεως στόν Θεό (Ἡσαΐου λ, 15). Ἀνακαλεῖ τόν βασιλιά Ἄχαζ νά ἀποβάλει τόν φόβο καί νά ἐπιδείξει τήν ἤρεμη ἐμπιστοσύνη πρός τόν Θεό (Ἡσαΐου ζ΄ 4-9, η΄, 5-8), πού θά τηρήσει τίς ὑποσχέσεις Του πρός τόν οἶκο τοῦ Δαβίδ (Β΄ Βασιλειῶν 7 καί Ψαλμοῦ 88, 21-38). Ἐμπνέει στόν βασιλιά Ἐζεκία τήν πίστη πού θά ἐπιτρέψει στόν Θεό νά σώσει τήν Ἰερουσαλήμ (Δ΄ Βασιλειῶν ιη΄, -κ΄) .

γ´. ̔Η πίστη τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπειλήθηκε ἰδιαίτερα κατά τήν ἅλωση τῆς ̔Ιερουσαλήμ  ἀπό τόν Ναβουχοδονόσορα καί τήν ἐξορία τους στήν Βαβυλῶνα. ̔Ο Ἰσραήλ «πτωχὸς καὶ ἐνδεής» (Ἡσαΐου μα΄, 17) κινδύνευε νά ἀποδώσει τήν ταλαιπωρία του στήν ἀδυναμία τοῦ Θεοῦ νά τούς προστατέψει ἀπό τούς ἐχθρούς τους καί νά στραφεῖ πρός τούς θεούς τῆς νικήτριας Βαβυλώνας. Οἱ Προφῆτες τότε διακήρυτταν τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσραήλ (Ἱερεμίου λθ΄, 27, Ἰεζεκιήλ λθ΄, 14) πού εἶναι ὁ Δημιουργός τοῦ κόσμου (Ἡσαΐου μ΄, 28 καί ἑξῆς) καί ὁ Κύριος τῆς ἱστορίας (Ἡσαΐου μα΄, 1-7 καί νδ΄, 24 καί ἑξῆς), ὁ σταθερός Βράχος τοῦ λαοῦ Του (Ἡσαΐου μδ΄, 8 καί ν΄, 10) .Τά εἴδωλα δέν εἶναι τίποτα (Ἡσαΐου μδ΄, 9-20) . Ἐκτόςἀπό τόν Κύριο δέν ὑπάρχει ἄλλος Θεός (Ἡσαΐου μδ΄, 6 καί ἑξῆς, μγ΄, 8-12 καί Ψαλμοῦ 114, 7-11). Ἀντίθετα λοιπόν πρός τά φαινόμενα ὁ Κύριος ἀξίζει πάντοτε τήν ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη τοῦ λαοῦ Του (Ἡσαΐου μ΄, 31 καί μθ΄, 23).

δ´. Τήν πίστη τῶν Ἰσραηλιτῶν στόν ἀληθινό Θεό ἀπειλοῦσαν οἱ ψευδοπροφῆτες πού δέν τούς ἐπέτρεπαν νά πειθαρχήσουν στό κήρυγμα τῶν Προφητῶν καί οἱ παράδοξες προοπτικές καί δύσκολες πρακτικές πού ἀπαιτοῦσε ἡ πίστη. Γι’ αὐτό παρασύρονταν στήν ἀπιστία καί τήν εἰδωλολατρία.

ε´. Ἐξαιτίας τῆς ἀπιστίας τῶν Ἰσραηλιτῶν ἡ πίστη γίνεται μία μέλλουσα πραγματικότητα, πού θά δοθεῖ ἀπό τόν Θεό στόνλαό τῆς Καινῆς Διαθήκης πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία, σέ μία κοινότητα μαθητῶν, πού θάτούς ἑνώνει ἡ προσωπική τους πίστη.

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός τό ἀντικείμενο τῆς πίστεως

Ὁ Θεός ἔστειλε στόν κόσμο τόν Υἱό Του τόν μονογενῆ καί ἀγαπητό, μέ ἀποστολή νά συγκεντρώσει σ’ ἕνα νέο λαό, ὅλους ἐκείνους πού θά ἐμπιστεύονται τόν Θεό σέ μία ἄλλη πορεία. ̔Ο Υἱός Του ἦρθε στήν γῆ γιά νά ὁδηγήσει τούς ἀνθρώπους στόν οὐρανό καί στήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ Πατέρα. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ζητεῖ ἀπό τούς μαθητές Του:

α´ . νά πιστέψουν στόν λόγο Του, ὅπως μαρτυρεῖ ὁ ἀπόστολος Μᾶρκος: «Μετά τήν σύλληψη τοῦ Ἰωάννη, ὁ Ἰησοῦς ἦρθε στήν γαλιλαία καί κήρυττε τό χαρμόσυνο μήνυμα γιά τήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ. ῎Ελεγε: Συμπληρώθηκε ὁ καθορισμένος καιρός κι ἔφτασε ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ μετανοεῖτε καί πιστεύετε στό χαρμόσυνο αὐτό μήνυμα» (Μάρκου α΄, 14-15). Στήν παραβολή τοῦ σπορέως ὁ Κύριος ἀνέδειξε ἐκείνους «πού ἀκούουν τόν λόγο μέ καλή καί ἀγαθή καρδιά, τόν φυλάσσουν μέσα τους καί καρποφοροῦν μέ ὑπομονή» (Λουκᾶ η΄, 15).

β´. νά πιστέψουν στά θαύματά Του, πού δείχνουν τήν ταυτότητά Του, τήν προέλευσή Του, τήν ἀποστολή Του, τήν δύναμή Του καί ὅλα τά θεϊκά προσόντα Του. Γι’ αὐτό ἀπευθύνθηκε σέ ὅσους ἦταν διστακτικοί λέγοντας: «Ἄν δέν κάνω τά ἔργα τοῦ Πατέρα μου, μή μέ πιστεύετε. Ἄν ὅμως τά κάνω, ἀκόμα κι ἄν δέν πιστεύετε σ’ ἐμένα, πιστέψτε τουλάχιστον στά ἔργα. Ἔτσι θά μάθετε καί θά ἀναγνωρίσετε ὅτι ὁ Πατέρας ζεῖ μέσα σέ μένα, κι ἐγώ ζῶ μέσα στόν Πατέρα» (Ἰωάννου ι΄, 37-38).

Ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά νά ἐκτελέσει ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ἕνα θαῦμα, ἦταν ἐάν αὐτός πού τοῦ τό ζητοῦσε πίστευε. Ὁ εὐαγελιστής Ἰωάννης βεβαιώνει, ὅτι πολλοί πίστεψαν στόν Ἰησοῦ βλέποντας τά θαύματα πού ἐπιτέλεσε. «Κατά τήν παραμονή τοῦ Ἰησοῦ στα Ἱεροσόλυμα γιά τήν ἑορτή τοῦ Πάσχα πολλοί πίστεψαν σ’ αὐτόν, βλέποντας τά θαύματα πού ἔκανε» (Ἰωάννου β΄, 23). Πολλοί ἐπίσης, παρά τά θαύματα, δεν πίστευαν, ὅπως βεβαιώνει ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης: «Καί μολονότι εἶχε κάνει τόσα θαύματα μπροστά στά μάτια τους, δέν πίστευαν σ’Αὐτόν» (Ἰωάννου ιβ΄, 16) .

γ´. Νά πιστεύσουν σ’ Αὐτόν. Στό ἐρώτημα τῶν ἀπορούντων Ἰσραη-λιτῶν «τίς ἄρα οὖτός ἐστι;» ἡ ἀπάντηση δόθηκε ἀπό τόν ἀπόστολο Πέτρο στήν Καισάρεια τῆς Φιλίππου, πού ἦταν ἡ ἕδρα τῆς Ρωμαϊκῆς διοικήσεως: «σύ εἶ ὁ Χριστὸς ὁυἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος» (Ματθαίου ιστ΄, 16).

δ´. ̔Ο ῎Ιδιος γίνεται παράδειγμα πίστεωςστόν Θεό τελειοποιώντας τήν πίστη τῶν μαθητῶν Του, δείχνοντας μία ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη «πρὸς τὸν δυνάμενον» διά τῆς ἀναστάσεως «σώζειν αὐτόν» (Πρός Ἑβραίους ε΄, 7).

ε´. Προέτρεψε τούς μαθητές Του νά ἔχουν ἐμπιστοσύνη στόν ἐπουράνιο Πατέρα πού ἀποβάλλει κάθε μέριμνα καί φόβο. «Εἶπε τότε ὁ Ἰησοῦς στούς μαθητέςΤου: γι’ αὐτό σᾶς λέω νά μήν ἀγωνιᾶτε γιά τήν ζωή σας τί θά φᾶτε καί γιά τό σῶμα σας τί θά ντυθεῖτε. ̔Η ζωή σας εἶναι κάτι σπουδαιότερο ἀπό τό φαγητό, καί τό σῶμα ἀπό τά ροῦχα. … γιά ὅλα αὐτά ἀγωνιοῦν ὅσοι δέν ἐμπιστεύονται τόν Θεό. Ὁ Πατέρας σας ὅμως ξέρει καλά ὅτι ἔχετε ἀνάγκη ἀπ’ αὐτά. Ἐσεῖς νά ἐπιζητεῖτε μόνο τήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ, κι ὅλα αὐτά θ’ ἀκολουθήσουν» (Λουκᾶ ιβ΄, 22-32).

στ´. ̔Η δοκιμασία τοῦ Πάθους τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἀπαιτεῖ πίστη. Τά γεγονότα ἀπό τήν σύλληψη τοῦ Κυρίου μέχρι τόν θάνατό Του φόβισαν καί κλόνισαν τήν ἐμπιστοσύνη τῶν μαθητῶν Του. ̔Ο Κύριος προφήτεψε αὐτόν τόν κλονισμό τους: «Αὐτή τήν νύχτα ὅλοι σας θά χάσετε τήν ἐμπιστοσύνη σας σέ μένα, ὅπως ἄλλωστε τό λέει ἡ γραφή: Θά θανατώσω τόν ποιμένα, καί θά σκορπιστοῦν τά πρόβατα τοῦ κοπαδιοῦ. Μετά τήν ἀνάστασή μου ὅμως θά σᾶς περιμένω στήν Γαλιλαία, ὅπου θά πάω πρίν ἀπό σᾶς» (Ματθαίου κστ΄, 31-32). Ὡστόσο ὅμως ἐνίσχυσε τούς μαθητές Του προτρέποντάς τους νά μήν ταραχθοῦν, ἀλλά παρά τά ὅσα θά συμβοῦν νά ἐπιδείξουν ἐμπιστοσύνη στόν Θεό καί στόν ῎Ιδιο (Ἰωάννου ιδ΄, 1).῞Ομως δέν τούς ἄφησε ἀστήρικτους. Ζήτησε ἀπό τόν ἐπουράνιο Θεό καί Πατέρα νά μήν χάσουν τήν ἐμπιστοσύνη τους στόν Θεό καί στόν ῎Ιδιο. «Εἶπε ἐπίσης ὁ Κύριος: Σίμων, Σίμων! Ὁ σατανᾶς ζήτησε νά σᾶς δοκιμάσει σάν τό σιτάρι στό κόσκινο. Ἐγώ ὅμως προσευχήθηκα γιά σένα, νά μή σέ ἐγκαταλείψει ἡ πίστη σου. Κι ἐσύ ὅταν ξαναβρεῖς τήν πίστη σου, στήριξε τούς ἀδελφούς σου» (Λουκᾶ κβ΄, 31-32).