«ἔτεκεν Θεόν ἐνανθρωπήσαντα»
Τὸ μέγα γεγονὸς καὶ ὕψιστον θαῦμα τῆς θείας δυνάμεως καὶ ἀγαθότητος καὶ σοφίας διακηρύττει ὁ ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς ᾿Ιωάννης : «ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καὶ ἐθεασάμεθα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρός, πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας» (Ἰωάν. α΄ 14). Καὶ τοῦτο τὸ ὕψιστον θαῦμα καὶ γεγονὸς ἑορτάζομεν οἱ πιστοὶ κατὰ τὴν πανέορτον καὶ κοσμοχαρμόσυνον τῶν Χριστουγέννων ἡμέραν. Ὁ Λόγος, τὸ δεύτερον πρόσωπον τῆς Θεότητος, τῆς Παναγίας Τριάδος ὁ Εἷς, ὁ συμπαρεδρεύων τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Πνεύματι, αὐτὸς ὁ Θεός-Λόγος ἔγινε σάρξ. Χωρὶς νὰ ἀποβάλει καὶ τὸ ἐλάχιστον μέρος τῆς θείας του φύσεως καὶ χάριτος καὶ ἐξουσίας καὶ χωρὶς νὰ ἐγκαταλείψει οὐδ᾽ ἐπὶ στιγμὴν τὸν Οὐρανὸν καὶ τὸν θρόνον τῆς θεότητός του, συγκατέβει μέχρις ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους, «ἄνθρωπος γενόμενος διὰ φιλανθρωπίαν». Ἐνηνθρώπησεν ἐκ τῆς ἁγίας Παρθένου καὶ ἔγινε τέλειος ἄνθρωπος, ὅπως ἦταν καὶ τέλειος Θεός, καὶ γεμᾶτος χάριν καὶ ἀλήθειαν, λέγει ὁ ᾿Απόστολός του, «κατῴκησε μαζί μας», ὡσὰν ἕνας ὅμοιός μας καὶ ἐμεῖς οἱ μαθητές του, μολονότι βλέπαμε καθημερινῶς ἄνθρωπον νὰ μᾶς συναναστρέφεται καὶ νὰ μᾶς ὁμιλεῖ, ἐν τούτοις εἴδαμε μὲ τὰ μάτια μας καὶ τὰ μεγαλεῖα τῆς θεότητός του, τὴν δύναμιν καὶ ἐξουσίαν του, τὴν δόξαν καὶ ὑπεροχήν του, ποὺ ἔδειχναν καθαρὰ πὼς αὐτὸς δὲν εἶναι ἄλλος παρὰ ὁ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός.
Στό δεύτερον τροπάριον τῶν Αἴνων τῶν Χριστουγέννων, ἀνυμνεῖται τὸ μέγα τῆς σωτηρίας γεγονός. «Ὁ Πατὴρ ηὐδόκησεν, ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο· καὶ ἡ Παρθένος ἔτεκε Θεὸν ἐνανθρωπήσαντα. ᾿Αστὴρ μηνύει: Μάγοι προσκυνοῦσι· Ποιμένες θαυμάζουσι· καὶ ἡ κτίσις ἀγάλλεται». Ὁ Θεός-Λόγος, ὁ Κύριός μας, ἔγινεν ἄνθρωπος καί, Θεὸς ὦν, ἐγεννήθη ὡς ἄνθρωπος ἐκ τῆς ἁγίας Παρθένου, γιὰ νὰ σώσει τὸν πεσόντα στὴν ἄβυσσον τῆς ἀπωλείας ἄνθρωπον. ᾿Αλλὰ τοῦτο ὑπῆρξεν ἡ προαιώνιος βουλὴ καὶ εὐδοκία τοῦ Πατρός. Ὁ Θεὸς Πατὴρ εἶδε κυλιόμενον καὶ πνιγόμενον στὰ πάθη καὶ τὴν ἐνοχήν του τὸν ἄνθρωπον, ὁ Πατὴρ τὸν εὐσπλαγχνίσθηκε τὸν ἁμαρτωλόν, ὁ Πατὴρ ἐπόνεσε τὸν παραβάτην καὶ ἔνοχον καὶ ὁ Πατὴρ στήν ἄπειρή του φιλανθρωπία καὶ ἀγάπη ἀπεφάσισε νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπον καὶ «ὁ Πατὴρ ἀπέσταλκε τὸν υἱὸν σωτῆρα τοῦ κόσμου»! Ὁ Υἱὸς πάλιν ἔκαμε τὴν συγκατάβασιν αὐτήν, γιὰ νὰ ἐκπληρώσει τὸ θέλημα καὶ τὴν εὐδοκίαν τοῦ Πατρός του. Καὶ «ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο». Καὶ ὁ Θεός-Λόγος γεννᾶται ὡς ἄνθρωπος μέσα στὸ Σπήλαιον καὶ ὡς ὁ πάμπτωχος τῶν ἀνθρώπων ἀνακλίνεται στὴν φάτνην. Ὅμως παρὰ τὴν πτωχείαν τῆς συγκαταβάσεώς του, κινοῦνται ἅγιοι Ἄγγελοι καὶ εὐλαβεῖς ἄνθρωποι, ᾿Αστὴρ καὶ Μάγοι καὶ Ποιμένες γιὰ νὰ ὑμνήσουν τὴν εὐδοκίαν τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ τὴν συγκατάβασιν.
«Ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο». Τὸ εἴπαμε θαῦμα καὶ ἀνερμήνευτον μυστήριον. Τὸ μέγα καὶ μοναδικὸν θαῦμα τῆς θείας ἀγαθότητος καὶ δυνάμεως καὶ σοφίας θαῦμα. Τὸ νὰ γίνει ὁ Θεὸς ἄνθρωπος, δηλαδὴ νὰ γίνει ὁ ἄπειρος πεπερασμένος, ὁ παντοδύναμος ἀδύνατος, ὁ πλούσιος πτωχός, ὁ παντέλειος Θεὸς ποὺ δὲν ἔχει ἀνάγκην οὐδενός, ἄνθρωπος ποὺ ἔχει τοῦ κόσμου τίς ἀνάγκες καὶ χρειάζεται καὶ νὰ τρώγει καὶ νὰ πίνει γιὰ νὰ συντηρεῖται, νὰ κοιμᾶται γιὰ νὰ ἀναπαύεται, εἶναι μυστήριον καὶ θαῦμα. Καὶ νὰ εἶναι ὁ ἴδιος συγχρόνως καὶ τὴν ἴδιαν ὥραν καὶ στιγμὴν καὶ στὸν Οὐρανὸν καὶ στὴν γῆν, καὶ περιωρισμένος στὸ Σπήλαιον καὶ τὴν Φάτνην, ἀλλὰ καὶ πανταχοῦ παρών, καὶ πτωχὸς καὶ πλούσιος, καὶ ἀδύνατον νήπιον καὶ παντοδύναμος Κύριος, καὶ πάνσοφος καὶ παντογνώστης, τοῦτο τὸ µυστήριον τό ἀκατάληπτον, τοῦτο τὸ θαῦμα τὸ ἀνεξερεύνητον εἶναι ἔργον τῆς θείας ἀγαθότητος καὶ δυνάµεως καὶ σοφίας. Ἐχρειάζετο ἡ θεία ἀγαθότης καὶ εὐσπλαγχνία, ἡ θεία δύναμις καὶ χάρις, ἡ θεία γνῶσις καὶ σοφία γιὰ νά τὸ δηµιουργήσει τοῦτο τὸ θαῦμα. Νὰ βρεῖ αὐτὸν τὸν συνδυασμὸν καὶ μέ τόν τρόπο αὐτό νὰ συνδυάσει τὰ πράγματα καὶ νὰ κάμει τὸν Θεὸν ἄνθρωπον, ἕνα Θεανδρικὸν πρόσωπον, αἶρον τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου. Νὰ ἐξαποστείλει τὸν Θεὸν στὴν γῆν. Νὰ παρουσιάσει τὸν Θεὸν ἀπὸ τὴν Φάτνην, νὰ τὸν παρουσιάσει φτωχὸν καὶ γυμνὸν καὶ ἔρημον, ἀλλὰ καὶ ὑμνούμενον καὶ δοξαζόµενον ὑπὸ οὐρανίου στρατιᾶς ᾽Αγγέλων καὶ ᾽Αρχαγγέλων. Πράγματι «ὁ Πατὴρ ηὐδόκησεν, ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο καὶ ἡ Παρθένος ἔτεκε Θεὸν ἐνανθρωπήσαντα».
Ἑορτή παμμεγίστη καί πανήγυρις. Ἑορτὴ καὶ πανήγυρις τῆς θείας εὐδοκίας καὶ τῆς θείας συγκαταβάσεως καὶ τῆς θείας σωτηρίας, ἀφοῦ τὴν σωτηρίαν καὶ λύτρωσιν μᾶς ἐπρόσφερεν ἡ εὐδοκία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ ἡ συγκατάβασις. Δόξα ἐγκάρδιος καὶ προσκύνησις καὶ λατρεία στὸν Πανάγαθον καὶ φιλάνθρωπον Θεόν, «δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».
