Ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ (Β)
Ἡ χριστιανική σοφία.
Στήν προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά κατακτήσει τήν γνώσι καί τήν σοφία ἐζητήθη ἀπό τόν ἄνθρωπο τήν ἐποχή τῆς Παλαιά Διαθήκη νά ζήσει σύμφωνα μέ τούς κανόνες τούς νόμους τοῦ Θεοῦ. Γιά τόν ἄνθρωπο στήν Παλαιά Διαθήκη σοφία θεωρεῖται ἡ ἐφαρμογή τῶν κανόνων ζωῆς πού ὁ Θεός ἐνομοθέτησε. Στήν Καινή Διαθήκη σοφία εἶναι ἡ ἐπίγνωσι τοῦ μυστηρίου τοῦ Θεοῦ: “Μιλάω βέβαια, κι ἐγώ γιά σοφία στούς πνευματικά ὥριμους, ἀλλά γιά τή σοφία ὄχι αὐτοῦ ἐδῶ του αἰώνα οὔτε τῶν δυνάμεων πού κυβερνοῦν αὐτόν ἐδῶ τόν κόσμο καί πού βαδίζουν κιόλας πρός τήν κατάργησή τους. Ἀλλά ἐγώ μιλάω γιά τό σοφό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, πού ἔμεινε μυστικό καί κρυμμένο ἀπό τούς ἀνθρώπους, τό σχέδιο πού καθόρισε ὁ Θεός πρίν ἀπό τή δημιουργία τοῦ κόσμου ἀποβλέποντας στή δόξα μας. Αὐτό καμιά ἀπό τίς δυνάμεις πού κυβερνοῦν αὐτόν ἐδῶ τόν κόσμο δέν τό κατάλαβε, γιατί ἄν τό εἶχαν καταλάβει, δέ θά σταύρωναν τό χορηγό της δόξας. Ἀλλά, ὅπως λέει ἡ Γραφή μάτι δέν τά ’δε κι οὔτε τ’ ἄκουσε αὐτί κι οὔτε πού τά ’βαλε ὁ λογισμός τοῦ ἀνθρώπου, ὅσα ἑτοίμασε ὁ Θεός γιά κείνους πού τόν ἀγαποῦν. Σ’ ἐμᾶς ὅμως τά φανέρωσε ὁ Θεός μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γιατί τό Πνεῦμα ἐξετάζει τά πάντα, ἀκόμη καί τά πιό βαθιά κρυμμένα σχέδια τοῦ Θεοῦ ” (Πρός Κορινθίους β΄ 6-10). Σοφία, λοιπόν εἶναι ἡ κορυφή τῆς θρησκευτικῆς γνώσης. Σοφία εἶναι ἡ ἐπίγνωση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ πού ὁ ἀπόστολος Παῦλος ζητεῖ ἀπό τόν Θεό γιά τούς πιστούς. “Γι’ αὐτό κι ἐμεῖς, ἀφότου μάθαμε τά νέα σας, δέν παύουμε νά προσευχόμαστε γιά σᾶς καί νά παρακαλοῦμε τό Θεό νά σᾶς δώσει ὅλη τή σοφία καί τή σύνεση πού χαρίζει τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὥστε νά γνωρίσετε στήν ἐντέλεια τό θέλημά του” (Πρός Κολοσσαεῖς α΄ 9).
Ἡ σοφία δίδεται ἀπό τόν Θεόν στόν ἄνθρωπο, ὅταν ζητεῖται μέ θερμή προσευχή. Ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος προτρέπει του λειπομένους σοφίας πιστούς νά ζητήσουν ἀπό τόν Θεόν τήν σοφίαν ἐν πίστει. Αὐτή εἶναι ἐπίσης μία προϋπόθεσις “Ἄν κάποιος ἀπό σᾶς ὑστερεῖ σέ σοφία, ἄς τή ζητήσει ἀπό τό Θεό, κι αὐτός θά τοῦ τή δώσει. Γιατί ὁ Θεός δίνει σέ ὅλους μέ ἁπλοχεριά καί χωρίς νά περιφρονεῖ κανέναν.Ὅ, τι ὅμως ζητᾶτε, νά τό ζητᾶτε μέ πίστη καί νά μήν ἔχετε ἀμφιβολίες. Γιατί ὅποιος ἀμφιβάλλει μοιάζει μέ τό κύμα τῆς θάλασσας, πού τό παρασέρνει ὁ ἄνεμος καί τό πηγαίνει ἐδῶ κι ἐκεῖ. Νά μήν ἐλπίζει ὅτι θά πάρει κάτι ἀπό τόν Κύριο ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος, δίγνωμος κι ἄστατος σέ ὅλες του τίς ἐνέργειες” (Ἰακώβου α΄ 5-8). Βεβαίως ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἐξαγγελλόμενος στούς ἀνθρώπους χρειάζεται ἑρμηνεία διά νά κατανοηθεῖ καί νά ἀποκαλυφθεῖ τό νόημα του. Γι’ αὐτό ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός ἑρμήνευσε αὐθεντικῶς: α)Εἴτε τόν νόμο τοῦ Θεοῦ πού δόθηκε διά τοῦ Μωϋσέως, ὅπως π.χ. (“Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, …Ἐγώ δέ λέγω ὑμῖν” (Ματθαίου ε΄ 21) καί “ Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλὰ πληρῶσαι ” Ματθαίου ε΄ 21,22· 27, 28· 31,32· 33,34· 38,39·) β)εἴτε τήν ἰδική Του διδασκαλία λέγοντας στούς μαθητές Του “ Κι ἐκεῖνος τούς ἔλεγε; «Σ’ ἐσᾶς ἔχει δοθεῖ νά γνωρίσετε τά μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, σ’ ὅσους ὅμως βρίσκονται ἔξω ὅλα παρουσιάζονται μέ παραβολές” (Μάρκου δ΄ 11. Πρβλ. καί Λουκᾶ η΄ 10). Τό κριτήριο τῆς γνώσεως αὐτῆς εὑρίσκεται ἐντός τοῦ ἀνθρώπου καί εἶναι ἡ πρόθεση πού ἔχει ὅπως ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός τό ἐπεσήμανε στούς λόγους Του “ διὰ τοῦτο ἐν παραβολαῖς αὐτοῖς λαλῶ, ὅτι βλέποντες οὐ βλέπουσι καὶ ἀκούοντες οὐκ ἀκούουσι οὐδὲ συνιοῦσι ” (Ματθαίου ιγ΄ 13 καί Λουκᾶ η΄ 10) καί συνήθιζε νά κλείνει τήν διδασκαλία Του ὡς ἑξῆς: “ ὁ ἔχων ὦτα ἀκουέτω” (Ματθαίου ια΄ 15). Γι’ αὐτό ὁ Κύριος ἐπεσήμανε “Ἄν δέν μέ πιστεύετε ὅταν σᾶς μιλάω γιά πράγματα πού συμβαίνουν στή γῆ, πῶς θά μέ πιστέψετε ἄν σᾶς πῶ γιά πράγματα ποῦ συμβαίνουν στόν οὐρανό; ” (Ἰωάννου γ΄ 12). Συναντήσας ὁ Κύριος τούς μαθητές τήν ἡμέρα τῆς ἀναστάσεως “ Καί ἀρχίζοντας ἀπό τά βιβλία τοῦ Μωυσῆ καί ὅλων τῶν προφητῶν, τούς ἐξήγησε ὅσα ἀναφέρονταν σ’ ὅλες τίς Γραφές γιά τόν ἑαυτό Του” (Λουκᾶ κδ΄ 27) καί “τότε διήνοιξεν αὐτῶν τὸν νοῦν τοῦ συνιέναι τὰς γραφάς” (Λουκᾶς κδ΄ 45) δηλ. τῶν μαθητῶν οἱ ὁποῖο διεπίστωσαν ὅτι “ Εἶπαν τότε μεταξύ τους: «Ἡ καρδιά μας δέν ἔκαιγε μέσα μας καθώς μᾶς μιλοῦσε στό δρόμο καί μᾶς ἑρμήνευε τίς Γραφές;» (Λουκᾶ κδ΄ 32). Γιά τήν κατανόησι τῶν ἀποκαλυφθέντων θείων ἀληθειῶν ἀπαιτεῖται ἡ ἐπιφοίτησις, ὁ φωτισμός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κατά τούς λόγους τοῦ Κυρίου “Πολλά ἔχω ἀκόμη νά σᾶς πῶ, ἀλλά δέν μπορεῖτε τώρα νά σηκώσετε μεγαλύτερο βάρος. Ὅταν ὅμως θά ἔρθει ἐκεῖνος, τό Πνεῦμα τῆς Ἀλήθειας, θά σᾶς ὁδηγήσει σέ ὅλη τήν ἀλήθεια. Γιατί δέ θά μιλήσει ἀπό μόνος του, ἀλλά θά πεῖ ὅσα θ’ ἀκούσει, καί θά σᾶς ἀναγγείλει αὐτά πού μέλλουν νά συμβοῦν. Ἐκεῖνος θά φανερώσει τή δική μου δόξα, γιατί θά πάρει ἀπό αὐτά πού ἔχω ἐγώ νά πῶ καί θά σᾶς τά ἀναγγείλει. Ὅλα ὅσα ἀνήκουν στόν Πατέρα εἶναι δικά μου· γι’ αὐτό σας εἶπα πώς τό Πνεῦμα θά πάρει ἀπό αὐτά πού ἔχω ἐγώ νά πῶ καί θά τά ἀναγγείλει σ’ ἐσᾶς».” (Ἰωάννου ιστ΄ 12-15). Μέ τήν δύναμι τοῦ ἁγίου Πνεύματος ὁ ἄνθρωπος αὐξάνεται πνευματικά καί προκόπτει στήν κατά Θεόν σοφίαν καί ζωήν. Γι’ αὐτό ὁ ἀπόστολος Παῦλος προσεύχεται γιά τούς Ἐφεσίους καί ὅλους τούς μαθητές τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ μέ τά ἐν συνεχεία ἀναφερόμενα πνευματικά λόγια: “Παρακαλῶ τό Θεό τοῦ Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, τό μεγαλοδύναμο Πατέρα, νά σᾶς δίνει πνεῦμα σοφίας, πού θά σᾶς ἀποκαλύψει πῶς νά τόν γνωρίσετε ἀκόμη καλύτερα. Τόν παρακαλῶ νά φωτίζει τά μάτια τῆς καρδιᾶς σας, γιά νά βλέπετε πιό ξεκάθαρα ποιά εἶναι τά μελλοντικά ἀγαθά γιά τά ὁποῖα σᾶς κάλεσε, πόσο λαμπρή καί πλούσια εἶναι ἡ κληρονομιά πού ἔχει ἑτοιμάσει γιά τούς δικούς του, καί μέ πόσο ὑπερβολικά μεγάλη δύναμη ἐνεργεῖ σ’ ἐμᾶς πού πιστεύουμε. Τη δύναμή του αὐτή τήν ἔδειξε μέ τό νά ἀναστήσει τό Χριστό ἀπό τούς νεκρούς καί νά τόν βάλει νά καθίσει στά δεξιά του στόν οὐρανό, πάνω ἀπό κάθε ἀρχή καί ἐξουσία καί δύναμη καί κυριότητα, πάνω ἀπό καθετί πού ἀνήκει ὄχι μόνο στόν τωρινό ἀλλά καί στό μελλοντικό κόσμο. Τα σύμπαντα τά ὑπέταξε στήν ἐξουσία του, κι αὐτόν τόν ἴδιο τό Χριστό τόν ἔδωσε στήν ἐκκλησία ὡς ὑπέρτατο ἀρχηγό. Ἡ ἐκκλησία εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἡ πληρότητα ἐκείνου ὁ ὁποῖος μέ τήν παρουσία τοῦ γεμίζει πλήρως τά πάντα” (Πρός Ἐφεσίους α΄ 17-23). Ἑπομένως σ’ ὅσους ἀναζητοῦν τήν γνώση καί τήν σοφία ἀποκλειστικῶς καί μόνο ἐντός τοῦ κόσμου τούτου, αὐξάνουν τήν σύγχυσί τους καί βυθίζονται στά σκότη τῆς ἀγνοίας καθώς καί σέ ἄστοχες πνευματικές περιπλανήσεις καί περιπέτειες. “Τῷ δὲ βασιλεῖ τῶν αἰώνων, ἀφθάρτῳ, ἀοράτῳ, μόνῳ σοφῷ Θεῷ, τιμὴ καὶ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν” (Πρός Τιμόθεον Α΄ α΄ 17)