Ὁ Πρόδρομος τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ
«ὁ λύχνος ὁ καιόμενος καί φαίνων» (Ἰωάννου ε΄ 35)
Ἡ σεβάσμια ἑορτή τῆς συλλήψεως τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Προφήτου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου (23 Σεπτεμβρίου) συγκαλεῖ τούς πιστούς νά τιμήσουν τόν μεγάλο ἄνδρα πού ὑπηρέτησε μέ τήν ζωή του, τό κήρυγμα καί τό θανάτό του τό μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Στό πρόσωπό του ὀφείλεται ἐπάξια τιμή.
Θεωροῦμε εὔκαιρο νά ἐπισημάνουμε ὅσα τιμητικά ἔχουν λεχθεῖ γιά τόν ἅγιο Ἰωάννη καί τήν διακονία του ἀπό:
1ον. Τόν Ἀρχάγγελο Γαβριήλ.
Ὅταν ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἐπισκέφθηκε τόν Πατέρα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, τόν Προφήτη Ζαχαρία, τόν ἱερέα γιά νά τοῦ ἀναγγείλει τήν γέννηση τοῦ υἱοῦ του, εἶπε : «Μὴ φοβᾶσαι, Ζαχαρία, γιατί ἡ προσευχή σου εἰσακούστηκε καὶ ἡ γυναίκα σου ἡ Ἐλισάβετ θὰ σοῦ γεννήσει γιό, καὶ θὰ τοῦ δώσεις τὸ ὄνομα Ἰωάννης. (Λουκᾶ α΄ 13)
Ἀπό τούς προφητικούς λόγους τοῦ Ἀρχαγγέλου πού εἶπε στόν Ζαχαρία τόν πατέρα τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου πληροφορούμαστε γιά τόν ἅγιο Ἰωάννη καί τήν ἀποστολή του:
α΄ «ἔσται χαρά σοι καί ἀγαλλίασις». Ἡ γέννησή του εἶπε ὁ Ἀρχάγγελος στόν στεῖρο καί ἄτεκνο πατέρα του θά σοῦ δώσει χαρά, ἀφοῦ θά λύσει τά δεσμά τῆς ἀτεκνίας καί θά ἐξαφανίσει τήν ντροπή πού αἰσθάνεσαι γι’ αὐτή τήν ἀδυναμία σου.
β΄ «πολλοί ἐπί τῇ γεννήσει αὐτοῦ χαρήσονται». Ἡ γέννησή του θά γίνει πρόξενος χαρᾶς καί εὐφροσύνης σέ πολλούς ἀνθρώπους, ἕνεκα τοῦ ὅτι ὅπως εἶχε προαναγγελθεῖ θά εἶναι ὁ Πρόδρομος τοῦ Μεσσία.
γ΄ «ἔσται μέγας ἐνώπιον Κυρίου». Ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος θά ἀναδεικνύετο μέγας μπροστά στό Θεό, δηλαδή κατά τήν ἐκτίμηση τοῦ Θεοῦ. Πράγματι ὁ Κύριος μας ἐπιβεβαίωσε αὐτή τήν προφητεία λέγοντας γιά τόν Ἰωάννη τόν Πρόδρομο ὅτι «οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ » (Ματθαίου ια΄ 11).
δ΄ «καὶ οἶνον καὶ σίκερα οὐ μὴ πίῃ». Ὅτι ὁ Ἰωάννης δέν θά ἔπινε οἶνο καί ποτά πού προκαλοῦν μέθη καί ὁδηγοῦν σέ ἀσέλγειες. Θά ἀπεῖχε δηλαδή ἀπό τίς ἡδονές τῆς ἁμαρτίας.
ε΄ «Πνεύματος ἁγίου πλησθήσεται ἔτι ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ». Ὅτι θά ἦτο πεπληρωμένος Πνεύματος ἁγίου, ἐνῶ ἀκόμα θά εὑρίσκετο στήν κοιλιά τῆς μητέρας του. Σ’ αὐτό ὀφείλεται καί τό γεγονός, ὅτι ἐσκίρτησε ἀπό χαρά ἐνῷ ἀκόμη ἦταν ἔμβρυο στήν κοιλιά τῆς μητέρας του ὅταν ἡ Παρθένος Μαρία καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ τούς ἐπισκέφθηκε. (Λουκᾶ α΄ 41)
στ΄ «πολλοὺς τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτῶν». Ὅτι μέ τό κήρυγμά του θά ἀποκαταστήσει τίς σχέσεις τῶν Ἰουδαίων μέ τόν Θεό, διδάσκοντάς τους τήν οὐσία τῆς θρησκείας τους.
ζ΄ «αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει Ἠλιού, ἐπιστρέψαι καρδίας πατέρων ἐπὶ τέκνα καὶ ἀπειθεῖς ἐν φρονήσει δικαίων, ἑτοιμάσαι Κυρίῳ λαὸν κατεσκευασμένον». Ὅτι θά ἐνεργεῖ μέ τήν δύναμη πού κήρυττε καί ἐνεργοῦσε ὁ Προφήτης Ἠλίας γιά νά ἀποκαταστήσει τίς διαταραγμένες ἀπό τήν ἀσέβεια καί τήν ἀποστασία σχέσεις μεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί τοῦ Θεοῦ μέ τό κήρυγμά Του.
2ον. Τόν Ζαχαρία τόν πατέρα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου.
Ὅταν γεννήθηκε ὁ Τίμιος Πρόδρομος ὁ πατέρας του ὁ Προφήτης Ζαχαρίας καί ἱερέας προφήτευσε γιά τόν γιό του, περιγράφοντας τήν προσωπικότητά του (Λουκᾶ α΄ 76-79)
3ον. Τούς σύγχρονούς του Ἰουδαίους.
Ὁ Ἰουδαϊκός λαός, οἱ ἁπλοί ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς του δηλαδή, σέβονταν τόν ἅγιο Ἰωάννη:
α΄ Ὡς προφήτη:
Στόν δημόσιο διάλογο πού διηξήχθη μεταξύ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τῶν Φαρισαίων τήν ἑπομένη τῆς θριαμβευτικῆς εἰσόδου στόν Ναό τῶν Ἱεροσολύμων, τήν Κυριακή τῶν Βαΐων, οἱ Φαρισαῖοι ρώτησαν τόν Κύριο νά τούς δικαιολογήσει ὅσα εἶχαν συμβεῖ τήν προηγουμένη ἡμέρα. Ὁ Κύριος τούς ἔθεσε ὅρο γιά νά τούς ἀπαντήσει νά Τοῦ δώσουν ἀπάντηση στό ἐρώτημά Του γιά τό βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου, ἐάν ἦταν ἐντολή τοῦ Θεοῦ ἤ ἀνθρώπινη ἐπινόηση. Τότε οἱ Φαρισαῖοι ἀποστομώθηκαν, διότι ὅπως γράφει ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος ὅποια ἀπάντηση κι’ ἄν ἔδιδαν θά ἐλέγχονταν (Ματθαίου κα΄ 23-27). Ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος ὅμως ἀποτυπώνει καί τήν ἐκτίμηση πού εἶχε ὁ Ἰουδαϊκός λαός γιά τόν ἅγιο Ἰωάννη πού τόν ἐγνώριζαν καί οἱ Φαρισαῖοι (Ματθαίου κα΄ 26)
β΄ Ἐπειδή κατήγετο ἀπό ἱερατική οἰκογένεια.
Οἱ γονεῖς του ἦσαν ἀπόγονοι τοῦ Ἀαρών. Ἐπειδή ἡ Ἀαρωνική ἱερωσύνη τῶν Ἰουδαίων ἦταν κληρονομική, ὅλοι οἱ ἀρχιερεῖς τους καί οἱ ἱερεῖς τους ἦσαν ἀπόγονοι τοῦ Ἀαρών. Ὁ πατέρας τοῦ ἁγίου Ἰωάννου ὁ Ζαχαρίας ἦταν ἱερεύς πού ἀνῆκε στήν ἐφημερία Ἀβιά (Λουκᾶ α΄ 5).
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής, ἄν καί ἠδύνατο νά ἱερατεύει καί μάλιστα ὡς πρωτότοκος νά εἶναι καί ἀρχιερεύς, προτίμησε νά ἀναχωρήσει στήν ἔρημο.
γ΄ Γιά τόν ἀσκητικό βίο του.
Ἀπό τούς Εὐαγγελιστές πληροφορούμαστε ὅτι ὁ ἅγιος Ἰωάννης ζοῦσε στήν ἔρημο βίο λιτό ἀποφεύγοντας τήν πολυτέλεια καί τήν τρυφηλή ζωή (Λουκᾶ α΄, 80)
δ΄ Ἐπειδή τόν θεωροῦσαν, ὅτι ἦταν ὁ Μεσσίας.
Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς ἀναφέρει στό Εὐαγγέλιό του, ὅτι οἱ σύγχρονοι του Ἰουδαῖοι προβληματίζονταν βλέποντας καί ἀκούοντας τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Βαπτιστή καί διερωτῶντο μήπως αὐτός ἦταν ὁ Μεσσίας (Λουκᾶ γ΄ 15)
ε΄ Ἡ ἀναγνώρισή του ἦταν καθολική :
Οἱ εὐαγγελιστές δέν ἀποσιώπησαν τό γεγονός, ὅτι ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής εἶχε μεγάλο κῦρος στόν Ἰουδαϊκό λαό πού τόν ἐσέβοντο καί τόν ἀναγνώριζαν καί συμμορφονόντουσαν μέ τίς προτροπές του (Ματθαίου γ΄ 5)
στ΄ Τό κήρυγμά τοῦ ἁγίου Ἰωάννου ἱκανοποιοῦσε τόν λαό:
Οἱ Ἰουδαῖοι δόξαζαν τόν Θεό ἀκούοντας τό κήρυγμα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ πού ἱκανοποιοῦσε τόν νοῦ καί τήν καρδιά τους. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἀπεδείκνυε ὅτι ὁ Θεός δέν τούς εἶχε ἐγκαταλείψει (Λουκᾶ ζ΄ 29)
4ον. Τόν Ἡρώδη
Ὁ Ἡρῴδης ὁ Ἀντίπας ὁ κυβερνήτης τῆς Γαλιλαίας καί τῆς Ὑπεριοδρανίας στήν περιοχή πού ἔζησε καί ἔδρασε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής, καθώς μαρτυροῦν οἱ εὐαγγελιστές, σέβεταν τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Βαπτιστή, ἐπειδή τόν θεωροῦσε ἄνδρα δίκαιο καί ἅγιο καί ἄκουε εὐχάριστα τό κήρυγμά του (Μάρκου στ΄ 20)
5ον. Τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό.
Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἀναφέρθηκε στόν Ἰωάννη τόν Βαπτιστή μέ τιμητικούς καί ἐγκωμιαστικούς λόγους βοηθώντας τούς μαθητές Του νά κατανοήσουν α΄ τήν ὑπεροχή καί τό μεγαλεῖο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ β΄ τήν σχέση του μαζί Του γ΄ τήν ἀποστολή πού κλήθηκε νά ἐπιτελέσει (Ματθαίου ια΄ 7-11)
