Ἡ  μ ω ρ ί α  τ ο ῦ  κ η ρ ύ γ μ α τ ο ς

τοῦ  Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ

 

«Ἐπειδὴ γὰρ ἐν τῇ σοφίᾳ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔγνω ὁ κόσμος διὰ τῆς σοφίας τὸν Θεόν, εὐδόκησεν ὁ Θεὸς διὰ τῆς μωρίας τοῦ κηρύγματος σῶσαι τοὺς πιστεύοντας» (Πρός Κορινθίους α΄, 21)

1. Οἱ Κορίνθιοι καί ὄχι μόνο αὐτοί, ἀλλά καί γενικῶς οἱ Ἕλληνες. Καί πάλι ὄχι μόνο οἱ Ἕλληνες, ἀλλά καί οἱ Εὐρωπαῖοι Χριστιανοί. Καί τί λέγω ὄχι μόνο αὐτοί ἀλλά καί τό πλῆθος τῶν ἁπανταχοῦ τῆς γῆς Χριστιανῶν ἵσταται μέ εὐγνωμοσύνη καί σεβασμό ἐνώπιον τῆς σεβασμίας μορφῆς, τοῦ ἔργου, τῆς προσφορᾶς, τῶν ἀγώνων, τῶν θυσιῶν, τῶν κόπων, τῶν κινδύνων, τῶν φυλακίσεων ὅλων τῶν ταλαιπωριῶν, ὅπως ὁ ἴδιος τίς ἀναφέρει (Πρός Κορινθίους Β΄, ια΄, 16-32), ὅταν συγκρίνει τόν ἑαυτό του μέ τούς ψευδαποστόλους καί τοῦ σεπτοῦ μαρτυρίου τοῦ πνευματικοῦ Πατέρα τους καί ἀκαμάτου ἐργάτου τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου ἀποδίδοντάς του τήν ὀφειλόμενη τιμή.

* * * * *

2. Πρός τούς Κορινθίους ἔγραψε ἀπό τήν Ἔφεσο (57 μ.Χ.) τήν πρώτη ἐπιστολή του, ὅταν πληροφορήθηκε ἀπό τήν Κορινθία Χλόη (Πρός Κορινθίους Α΄, α’, 11) πού ταξίδεψε ἀπό ἀνησυχία καί ἀγωνία μέχρι τήν Ἔφεσο γιά νά συναντήσει καί νά ἐνημερώσει τόν μέγα Ἀπόστολο καί νά τόν πληροφορήσει γιά τά προβλήματα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κορίνθου.

Ἔγραψε γιά νά διευθετήσει τά ζητήματα πού εἶχαν προκύψει μεταξύ τῶν πιστῶν στήν Ἐκκλησία πού ἐκεῖνος ἵδρυσε:

Ἔγραψε γιά νά διεκδικήσει τήν πνευματική πατρότητά του καί τήν κορυφαία σχέση του μαζί τους τονίζοντας μέ παράπονο ἴσως τό:

«Ἐὰν γὰρ μυρίους παιδαγωγοὺς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἀλλ᾿ οὐ πολλοὺς πατέρας· ἐν γὰρ Χριστῷ ᾿Ιησοῦ διὰ τοῦ εὐαγγελίου ἐγὼ ὑμᾶς ἐγέννησα» (Πρός Κορινθίους Α΄, δ΄, 15)

Ἔγραψε γιά νά ὑπερασπισθεῖ τήν αὐθεντικότητα τοῦ ἀποστολικοῦ ἀξιώματός του καί τούς καρπούς τῆς ἱεραποστολικῆς διακονίας του μέ τούς λόγους :

 «Ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ» (Πρός Κορινθίους Α΄, θ΄, 2)

* * * * *

3. Στήν λεγόμενη αὐτή πρώτη ἐπιστολή του δικηρύσσει τήν δύναμη τοῦ κηρύγματος τῆς Ἐκκλησίας, τήν δύναμη τῆς ἀληθείας τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τήν δύναμη τῆς πίστεως στόν Ἰησοῦ Χριστό πού ὁδηγεῖ στήν σωτηρία,

πρός ἐκείνους πού τότε καί σήμερα θεωροῦν, ὅτι ἡ πίστη στόν θάνατο καί στήν ἀνάσταση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι μία ἀνοησία,

πρός ἐκείνους πού ζητοῦν ἀποδείξεις γιά νά πιστέψουν,  

πρός ἐκείνους πού σαγηνεύονται ἀπό τίς ἰδεολογικές ἀντιλήψεις καί φιλοσοφικές «πτήσεις».

Ὁ Ἀπόστολος πού «ἡρπάγη ἕως τρίτου οὐρανοῦ ... εἰς τὸν παράδεισον καὶ ἤκουσεν ἄρρητα ρήματα, ἃ οὐκ ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι»  (Πρός Κορινθίους Β΄, ιβ΄, 2, 3-4), ὁ Ἀπόστολος πού ἔλαβε ἀπό τόν Θεό τήν ὑπερφυσική ἀποκάλυψη καί γνώση διακηρύσσει, ὅτι :

Ὁ Θεός ἀπέδειξε, ὅτι ἡ σοφία αὐτοῦ τοῦ κόσμου εἶναι μωρία, ἐπειδή οἱ ἄνθρωποι δέν μπόρεσαν μέ τήν σοφία τους ν’ ἀναγνωρίσουν τόν Θεό μέσα ἀπό τά δημιουργήματά Του πού φανερώνουν τήν σοφία Του. Ἡ  φυσική γνώση τους δέν τούς βοήθησε νά πιστέψουν στόν ἀληθινό Θεό καί Δημιουργό τοῦ κόσμου. Γι’ αὐτό ὁ Θεός εὐδόκησε νά σώσει μέ τήν μωρία τοῦ κηρύγματος ἀπό τόν τελικό ὄλεθρο ἐκείνους πού θά πιστέψουν (Παρβ. Πρός Κορινθίους Α΄, α΄, 21).

Σύμφωνα μέ αὐτούς τούς λόγους ὁ ἄνθρωπος ἔπρεπε μέσα ἀπό τήν παρατήρηση καί ἔρευνα τοῦ φυσικοῦ κόσμου νά ἀναχθεῖ στόν πάνσοφο καί παντοδύναμο Θεό. Δέν τό ἔκαμε καί συνεχίζει νά εὑρίσκεται ἐκγλωβισμένος στά πεπερασμένα ὅριά του. προσπαθώντας νά ἀνακαλύψει μέσα στά ὑλικά συστατικά τῶν ὄντων τό γονίδιο τοῦ Θεοῦ. Δέν διερωτᾶται ὅμως πῶς εἶναι δυνατόν ὁ ἄπειρος καί ὑπερτέλειος Θεός τό ἀπόλυτο πνεῦμα, ὅπως τόνισε ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός στήν Σαμαρείτιδα (Ἰωάννου δ΄, 24) νά ἀποτελεῖ ἕνα μετρήσιμο καί παραγόμενο σέ δοκιμαστικούς σωλῆνες στοιχεῖο τοῦ φυσικοῦ κόσμου;  Ἰδού λοιπόν πῶς ἐπίκαιρα ἐπαληθεύεται ὁ ἀποστολικός λόγος.

Ἐπειδή οἱ Κορίνθιοι θαύμαζαν τήν σοφία τῶν ἀνθρώπων ἤλεγξε αὐτή τή σοφία χαρακτηρίζοντάς την μωρία, ἐπειδή αὐτή ἡ σοφία δέν μπορεῖ νά βρεῖ τό κεφάλαιο τῶν ἀγαθῶν καί νά ἀποκαλύψει τό κορυφαῖο ἀγαθό, δηλαδή τόν Θεό στούς ἀνθρώπους, νά τούς χαρίσει τήν σωτηρία, τήν ἐλευθερία, τόν ἁγιασμό, τήν υἱοθεσία. Γι’ αὐτό ὁ Θεός καλεῖ τόν ἄνθρωπο μέ τήν πίστη στόν Σταυρό καί στήν Ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ νά δεῖ τό μεγαλεῖο τῆς ἀγάπης, τῆς δικαιοσύνης, τῆς παντοδυναμίας καί τῆς πανσοφίας τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί τήν ὑπαρξιακή του καταξίωση «ἐν τῷ Χριστῷ»

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός σχολιάζει στήν «Ἑρμηνεία εἰς τήν Α΄. Πρός Κορινθίους Ἐπιστολή» τήν δύναμη τῆς ἐπιχειρηματολογίας τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, λέγοντας:

«Ἐπειδὴ οὖν διὰ τῆς σοφίας ταύτης οὐκ ἠθέλησεν ὁ κόσμος γνωρίσαι τὸν Θεὸν, διὰ τῆς δοκούσης μωρίας εἶναι τοῦ κηρύγματος, ηὐδόκησεν σώζειν  αὐτόν, οὐ διὰ λογισμῶν, ἀλλὰ διὰ πίστεως· λοιπὸν ὅπου σοφίας οὐκ ἔστι χρεία ἀνθρωπίνης» (Migne PG 95, 577B-580A).

Μέ τά ἐπιχειρήματά του ὁ μέγας Ἀπόστολος Παῦλος ὁ Διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας καί τῆς Οἰκουμένης ἀποδεικνύει τό ἀνίσχυρο τῆς ἀνθρωπίνης σοφίας, γνώσεως, ἐπιστήμης καί δυνάμεως, τήν ἀδυναμία τῶν ἐγκοσμίων, ἀλλά καί τῶν ὑπερκοσμίων κτιστῶν δυνάμεων, νά ἐλευθερώσει τόν ἄνθρωπο ἀπό τά ὑπαρξιακά δεσμά του, τούς περιορισμούς δηλαδή πού διέπουν τό ἀνθρώπινο γένος, ἀπό τούς ὁποίους κορυφαία εἶναι ἀφ’ ἑνός μέν ἡ φυσική φθορά πού καταλήγει διά τοῦ θανάτου στόν ἀφανισμό τοῦ σώματος, ἀφ’ ἑτέρου δέ ἡ πνευματική καταδίκη τῆς τελικῆς ἀπορρίψεώς του ἀπό τόν Δημιουργό καί Κριτή του Θεό καί τῆς ὁριστικῆς ἀποβολῆς του ἀπό τήν αἰώνια κοινωνία μαζί Του καί τήν συμμετοχή του στήν αἰώνια ζωή. Ὁ Ἀπόστολος κηρύσσει τήν πίστη στόν Σταυρωμένο καί Ἀναστημένο Κύριο Ἰησοῦ Χριστό γιά τήν ὑπέρβαση τῶν ὁρίων, τοῦ μέν ὀντολογικοῦ πού εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι κτιστός καί συνεπῶς θνητός καί τοῦ ἠθικοῦ πού εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ὁ Χριστός χαρίζει στόν ἄνθρωπο πού θά πιστέψει τήν ἀθανασία καί τήν ἁγιότητα.  

Ἡ σοφία τῶν ἀνθρώπων καί ἡ δύναμή τους δέν κατόρθωσε νά ἐπιτύχει τούς πανάρχαιους καί συγχρόνως ὑπαρξιακούς πόθους τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Ἀντίθετα ὁ Θεός μέ τό μυστήριο τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Υἱοῦ Του, τοῦ θανάτου καί τῆς Ἀναστάσεώς Του ἀνύψωσε τόν ἄνθρωπο μέχρι τόν θρόνο τῆς θεότητος.

* * * * *

4. Ἡ σωτηρία σύμφωνα μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο ἔχει συντελεσθεῖ ἀπό τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ καί Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό σέ τέσσερα στάδια:

Πρῶτο στάδιο: Ἡ αὐτοκένωση μέ τήν ἐκουσία παραίτησή του ἀπό τήν θεία δύναμη κατά τήν ἐνανθρώπησή Του:

«Ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων ἐκένωσεν ἑαυτὸν» (Πρός Φιλιππησίους β΄, 6)

Δεύτερο στάδιο:  Ἡ διάβαση τοῦ Θεανθρώπου μέσα ἀπ’ ὅλη τήν ἄβυσσο τῆς ἀθλιότητος τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου μέ δούλου μορφή :

«Λαβὼν δούλου μορφὴν » (Πρός Φιλιππησίους β΄, 7)

Τρίτο στάδιο:  Ὁ θάνατός Του ὡς κακούργου καί ἡ ἐξιλαστήρια θυσία Του πάνω στό Σταυρό

«γινόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δέ Σταυροῦ» (Πρός Φιλιππησίους β΄, 7)

Τέταρτο στάδιο:  Ἡ ὁλοκλήρωσή της καί ἐπιβεβαίωσή της μέ τήν Ἀνάστασή Του πού τήν κάνει καί ἀποτελεσματική

«Διὸ καὶ ὁ Θεὸς αὐτὸν ὑπερύψωσε» (Πρός Φιλιππησίους β΄, 9)

Ἰδού ἡ σοφία καί ἡ δύναμη, ὁ τρόπος νά φθάσει ὁ ἄνθρωπος στήν δόξα καί νά ἑνωθεῖ μέ τόν Θεό μέ τήν ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τήν ταπείνωση, τήν ἑκούσια πτωχεία καί τήν θυσία.

Ἡ σωτήρια σημασία τοῦ Σταυρικοῦ θανάτου τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ βρίσκεται στό μέγεθος τῆς ἀγάπης τοῦ Ἰησοῦ σύμφωνα με τούς λόγους τοῦ Ἀποστόλου Παύλου:

«Περιπατεῖτε ἐν ἀγάπῃ, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς καὶ παρέδωκεν ἑαυτὸν ὑπὲρ ἡμῶν προσφορὰν καὶ θυσίαν τῷ Θεῷ εἰς ὀσμὴν εὐωδίας» (Πρός Ἐφεσίους ε΄, 2)  

«῎Ετι γὰρ Χριστὸς ὄντων ἡμῶν ἀσθενῶν κατὰ καιρὸν ὑπὲρ ἀσεβῶν ἀπέθανε. μόλις γὰρ ὑπὲρ δικαίου τις ἀποθανεῖται· ὑπὲρ γὰρ τοῦ ἀγαθοῦ τάχα τις καὶ τολμᾷ ἀποθανεῖν. συνίστησι δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός, ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανε. πολλῷ οὖν μᾶλλον δικαιωθέντες νῦν ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ σωθησόμεθα δι᾿ αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ὀργῆς» (Πρός Ρωμαίους ε΄, 6-9) 

«Ὅς (δηλαδή ὁ Θεός) γε τοῦ ἰδίου υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο, ἀλλ᾿ ὑπὲρ ἡμῶν πάντων παρέδωκεν αὐτόν, πῶς οὐχὶ καὶ σὺν αὐτῷ τὰ πάντα ἡμῖν χαρίσεται; » (Πρός Ρωμαίους η΄, 32) 

«Ἡ γὰρ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ συνέχει ἡμᾶς » (Πρός Κορινθίους Β΄, ε΄, 14)

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς ξεπερνᾶ ὅλους τούς ἥρωες τῆς ἱστορίας γιατί δέν θυσιάσθηκε μόνο γιά τό καλό τοῦ λαοῦ Του, ἀλλά γιά ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα.

Πάνω σ’ αὐτό τό σωτήριο γεγονός βασίζεται ἡ βασιλική Του ἐξουσία ὡς Κυρίου καί ἡ δύναμή Του νά σώζει, ὅπως προφητεύθηκε στίς Μεσσιανικές προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί ἐξηγγέλθηκε  ἀπό τόν Ἄγγελο στήν Παρθένο Μαρία κατά τόν Εὐαγγελισμό (Λουκᾶ α΄, 33).

Ἀπ’ αὐτό τό σωτήριο γεγονός πήγασε ἡ χάρη τῶν Μυστηρίων.

Αὐτό τό σωτήριο γεγονός ὑμνεῖ ἡ Χριστιανική λατρεία.

Τούς σταθμούς τοῦ μυστηρίου τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία ὄχι μία φορά τόν χρόνο, ἀλλά συνεχῶς ὅταν τελεῖται ἡ θεία Λειτουργία

Αὐτό τό σωτήριο γεγονός βιοῦται ἀπό τήν Χριστιανική εὐσέβεια κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο ὡς μίμηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως ὁ ἴδιος ἐπιθυμοῦσε «τοῦ γνῶναι αὐτὸν καὶ τὴν δύναμιν τῆς ἀναστάσεως αὐτοῦ καὶ τὴν κοινωνίαν τῶν παθημάτων αὐτοῦ, συμμορφούμενος τῷ θανάτῳ αὐτοῦ » (Πρός Φιλιππησίους γ΄, 10).   

* * * * *

5. Αὐτή λοιπόν τήν σωτηρία ὁ Θεός τήν προσφέρει δωρεάν σ’ ὅσους πιστέψουν στόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ὅπως μέ παρρησία κήρυξαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι Πέτρος καί Ἰωάννης :

«Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία· οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πράξεων δ΄, 12 )

* * * * *

6.Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος προβάλλει τήν δύναμη τῆς πίστεως στόν Ἰησοῦ Χριστό πού σταυρώθηκε καί ἀναστήθηκε ὡς φῶς. Ἡ πίστη στόν Ἰησοῦ Χριστό λυτρώνει τόν ἄνθρωπο. Μέ τήν πίστη του ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ τά αἰώνια πνευματικά δικαιώματα καί γνωρίσματα νά ἀποκληθεῖ «υἱὸς Θεοῦ κατὰ χάριν» ἐξισούμενος μέ τόν κατά φύσιν Υἱό Του Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό.

Στήν ἰδεολογική σύγχυση τοῦ σύγχρονου κόσμου, ὡς διέξοδο στά ὑπαρξιακά ἀδιέξοδα τοῦ ἀνθρώπου, ὡς ἐλευθερία τοῦ πνεύματός του ἀπό τήν φυλακή τῶν αἰσθήσεων καί τοῦ ἡδονισμοῦ κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο ἡ σοφία καί ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ καλεῖ τόν ἄνθρωπο νά ζήσει διά τῆς πίστεως «ἐν Χριστῷ».

Ὁ Θεός μέ τήν σταύρωση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀπεκάλυψε τό ἀσύλληπτο ὕψος τῆς σοφίας Του καί μέ τήν ἀνάστασή Του, τήν παντοδυναμία Του

«ἵνα ἐν τῷ ὀνόματι ᾿Ιησοῦ πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων» (Πρός Φιλιππησίους β΄, 10)

Γι’ αὐτό ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ ἀδιαμφησβήτητος Κύριος πάντων

Κύριος τῆς Ἐκκλησίας,

Κύριος τῶν πιστῶν

Κύριος τῆς Οἰκουμένης

Σ’ Αὐτόν ἀνήκει ἡ δόξα καί ἡ τιμή καί ἡ προσκύνηση, ὁ ἔπαινος καί ἡ εὐχαριστία αἰωνίως. Ἀμήν. 

Ἐξεφωνήθη

Στόν Πανηγυρικό Συνοδικό Ἑσπερινό

τῆς 28ης Ἰουνίου 2017

στόν Μητροπολιτικό Ἱερό Ναό τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Παύλου Κορίνθου 

ΙΑ΄ Κορίνθου Παύλεια 2017