«Καρπούς ἀξίους μετανοίας»
Δημοσιεύθηκε 27.3.2025
Ἡ διανυόμενη περίοδος μεστή πνευματικῶν ἀγώνων καί συνεπακόλουθα πειρασμῶν καί δοκιμασιῶν δίδει στόν πιστό τήν εὐκαιρία καί τήν δυνατότητα νά ἀγωνισθεῖ καί νά παλέψει πρωτίστως μέ τόν ἑαυτό του καί τίς ἁμαρτωλές ἐπιθυμίες του κατά τήν πορεία του πρός τό Πάσχα καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας. Γίνεται ὅμως γίνεται καί ἄριστη ἀφορμή ὡς μία τεράστια πρόσκληση καί μοναδική πρόκληση τῆς σωτηρίας του. Ἔτσι, ἡ δύσκολη καί ἀνηφορική αὐτή πορεία του ἀπαιτεῖ συντριβή καρδιᾶς καί συναίσθηση ἁμαρτωλότητας, γεγονός πού θεωρεῖται καί καταγραφέται στήν Ἐκκλησία μας ὡς ἐνσυνείδητη ἐπιλογή ἀλλαγῆς ἀπό τήν ἕως τότε, μακριά ἀπό τόν Θεό πορείας του, δηλαδή ὡς μετάνοια.
Ἡ μετάνοια υνοδεύεται ἀπό συντριβή Ὁ Ἰώβ ἔπειτα ἀπό τήν ἄσοφη ἀντιδικία του μέ τον Θεό, θέτει τό χέρι του στό στόμα του καί δηλώνει, ὅτι «μετανοεῖ ἐν χώματι καί σποδῷ» (Ἰώβ 42, 6). Ἀλήθεια ἔχουμε ποτέ σκεφθεῖ καί κατανοήσει πόσο συντριπτική εἶναι ἡ δική μας μετάνοια, ἐνώπιον του ἁγίου καί μακρόθυμου καί παναγάθου Τριαδικοῦ Θεοῦ μας; Τό γεγονός αὐτό ὁδηγεῖ στήν πίστη μας πρός τόν Χριστό. Σαφῶς βεβαιώνει γιά τοῦτο ὁ ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν καί πρώην διώκτης τῶν Χριστιανῶν Παῦλος, ὅταν γράφει στούς Πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου ὅτι παντοῦ κήρυττε τήν «εἰς τόν Θεό μετάνοια καί πίστη στόν Χριστό" (Πράξεις 20, 21). Ἄν ἡ μετάνοια δέν γίνει δρόμος πρός τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, θά γίνει τάφος θλιμμένης θρησκευτικότητας, καί γυμνῆς ἐκκλησιαστικότητας μέ βασανιστικά ἀδιέξοδα, πού δέν ὁδηγοῦν πουθενά. Ἡ μετάνοια πρέπει νά ἔχει ὡς ἀπαραβίαστη προϋπόθεση τή συγνώμη. Ἡ πρόταση τοῦ ἀποστόλου Πέτρου μετά τή θεραπεία τοῦ χωλοῦ, ἦταν σαφής, «μετανοήσατε... γιά νά ἐξαλειφθοῦν οἱ ἁμαρτίες σας» (Πράξεις 3, 19). Ὄχι δέ μόνον γιά τοῦ Θεοῦ τή συγνώμη, ἀλλά καί τοῦ συνανθρώπου μας πιστοῦ ἀδελφοῦ μας (Λουκᾶς 17, 3, 4). «Καί ἐάν... ἑπτάκις ἐπιστρέψει λέγων μετανοῶ, θά τόν συγχωρήσεις». Λείπει συχνά ἡ μετάνοια, στίς ανθρώπινες σχέσεις καί στήν καθημερινότητά μας. Ὑπάρχει καιρός γιά μετάνοια, πάντοτε, καθόλη τήν διάρκεια τοῦ βίου μας. Καί διότι ὑπάρχει «καιρός παντί πράγματι» γενικά κατά τά σοφά λόγια τοῦ Ἐκκλησιαστή (Ἐκκλησιαστής 3, 1) καί διότι- κατά τόν ἴδιο--εἰδικά στά πράγματα τοῦ Θεοῦ, ἔρχεται ἐποχή πού λές "δέν ἔχω εὐχαρίστηση εἰς αὐτά» (Ἐκκλησιαστής 12, 1). «Τῆς ἔδωκα καιρό νά µετανοήσει... καί δέν μετενόησε», γράφει ὁ Κύριος στήν Ἐκκλησία στά Θυάτειρα γιά τήν Ἰεζάβελ (Ἀποκάλυψη 2, 21). Φοβερό εἶναι, νά μᾶς δίδει ὁ Θεός μας τήν δυνατότητα αὐτή καί τήν μοναδική εὐκαιρία τῆς μετανοίας καί τῆς συγχωρήσεως καί ἐμεῖς νά ἀδιαφοροῦμε, ὑποτιμώντας τόσο τήν χάρη Του καί τό δῶρο Του, ἀλλά καί τήν ἀξία πού μᾶς χαρίζει μετά τίς λανθασμένες ἐπιλογές μας, ὅταν ἐπιτελοῦμε τήν ἁμαρτία. Ὑπάρχει ὅμως καί τόπος μετάνοιας. Ἄς θυμηθοῦμε τί ἔπαθε ὁ Ἠσαῦ γιά τον ὁποῖο διαβάζουμε στήν Πρός Ἑβραίους ἐπιστολή 12, 17, ὅτι «μετέπειτα... δέν βρῆκε τόπον µετανοίας, καίτοι µετά δακρύων τήν ἐξεζήτησε". Ὅταν γεμίζουμε τήν ψυχή μας μέ πράγματα καί σκέψεις πού δέν ὠφελοῦν πνευματικά δέ χωρᾶ πλεόν ὁ Χριστός καί ἡ χάρη Του. Ἡ μετάνοια ἀποδεικνύεται ἀπό τούς πλούσιους, πολλούς καί μεστούς καρπούς της. Ἡ μετάνοια, δέν εἶναι ἁπλά μία ἄνυδρη πορεία. Εἶναι, ἀντίθετα, σταµάτημα, συναίσθηση, ἀπόφαση καί στροφή. Σταµάτηµα ὁριστικό καί καταδίκη τῆς παλιᾶς ἕως τώρα ζωῆς μας καί τῶν ἐπιλογῶν μας. Καί συνάμα καινή (νέα) ἀφετηρία µιᾶς νέας τοποθέτησης καί θεώρησης, τοῦ ἑαυτοῦ μας, τῆς ζωῆς μας, τῶν ἐπιλογῶν μας. Εἶναι ἐκεῖνο τό «θεώρησα καί θεωρῶ σκύβαλα, ὅσα λογάριαζα κέρδη» (Πρός Φιλιππησίους 3, 7). Μιά τέτοια μετάνοια... παράγει οὐσιαστικά καί ὀντολογικά ζωή. «Ποιήσατε οὖν καρπούς ἀξίους τῆς μετανοίας, καί μή ἄρξησθε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς, πατέρα ἔχομεν τόν Ἀβραάμ· λέγω γάρ ὑμῖν ὅτι δύναται ὁ Θεός ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ Ἀβραάμ» δηλαδή : «Μόνον τό βάπτισμα δέν σᾶς ὠφελεῖ. Ἐάν λοιπόν θέλετε νά σωθῆτε ἀπό τήν ὀργήν, κάμετε ἔργα ἀγαθά, τά ὁποῖα εἶναι καρποί ἄξιοι τῆς ἀληθοῦς μετανοίας, καί δείξατε μέ πράξεις ἐναρέτους τήν εἰλικρινή μετάνοιάν σας καί μήν ἀρχίσετε νά λέγετε μέσα σας· Πατέρα ἔχομεν τόν Ἀβραάμ· διότι σᾶς λέγω, ὅτι ὁ Θεός ἔχει τήν δύναμιν ἀπό τό πλέον ἀκατάλληλον ὑλικόν, ἀκόμη καί ἀπό τούς λίθους αὐτούς νά ἀναστήσῃ ἀπογόνους εἰς τόν Ἀβραάμ». (βλ. Ματθαῖος 3, 8. Λουκᾶς 3, 8). Ἡ μετάνοια, δέν εἶναι ἐπιστροφή. Οὖτε ὅμως καί ἡ σωτηρία μας. Εἶναι ὀρθή ἐκτίµηση καί συναισθανόμενη παραδοχή. Εἶναι μάχη πνευματικῆς τοποθέτησης. Ἀφοῦ συντελεστεῖ θά ὁδηγήσει στήν ἐξάλειψη τῶν ἁμαρτιῶν μας.
