«συμπολῖται τῶν ἁγίων»
Ἡ πατρίδα «ἡ γῆ τῶν πατέρων», ἀνήκει στίς οὐσιώδεις πτυχές τῆς ἐμπειρίας τοῦ ἀνθρώπου. Στήν Παλαιά Διαθήκη ἡ ἔννοια τῆς πατρίδας κατέχει μιά σημαίνουσα θέση στήν πίστη καί τήν ἐλπίδα τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι προπαρασκευάζονται ἀπό τήν ἔννοια τῆς ἐπίγειας πατρίδας νά ἀποδεχθοῦν τήν ὕπαρξη μιᾶς ἄλλης πατρίδας, τῆς οὐράνιας γιά τήν ὁποία προορίζονται ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ἐπειδή εἶναι πλήρης καί τέλειος ἄνθρωπος, ἀπέκτησε καί τήν ἐμπειρία τῆς πατρίδας.
Ἡ δική Του πατρίδα δέν ἦταν ὁποιασδήποτε χώρα, ἀλλά ἡ γῆ πού εἶχε δώσει ὁ Θεός ὡς κληρονομία στόν λαό Του. Ἀγάπησε αὐτή τήν πατρίδα μ’ ὅλη τήν ψυχή Του κι ἀκόμη περισσότερο, ἐπειδή ἡ ἀποστολή Του θά γινόταν γι’ αὐτή ἡ ἀφορμή ἑνός καινούργιου δράματος.
Πράγματι, ὅπως στό παρελθόν ἡ ἰουδαϊκή πατρίδα εἶχε παρακούσει τήν φωνή τῶν Προφητῶν, ἔτσι περιφρονεῖ τελικά κι Αὐτόν πού ἀποκαλύπτει σ’ αὐτή τήν ἀληθινή κλήση της. Στήν Ναζαρέτ πού ἔζησε ὁ Ἴδιος καί ἡ μητέρα Του, ὁ Ἰησοῦς ἀπορρίπτεται, ἐπιβεβαιώνοντας ὅτι ὅλοι οἱ Προφῆτες δέν ἀναγνωρίζονται στήν πατρίδα τους, ὅπως ἀναφέρεται στόν Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου : «Πῆγε στήν πατρίδα του καί τούς δίδασκε στή συναγωγή τους, κι αὐτοί ἀποροῦσαν Κι ἔλεγαν: «Ἀπό ποῦ ἀπέκτησε αὐτός τή σοφία τούτη κι αὐτές τίς θαυματουργικές δυνάμεις; Αὐτός δέν εἶναι ὁ γιός τοῦ ξυλουργοῦ; Ἡ μητέρα του δέν λέγεται Μαριάμ καί οἱ ἀδερφοί τοῦ Ἰάκωβος, Ἰωσῆς, Σίμων καί Ἰούδας; Κι οἱ ἀδερφές του δέ μένουν ὅλες στόν τόπο μας; Ἀπό ποῦ, λοιπόν, τά κατέχει ὅλα αὐτά;» Κι αὐτό τούς δημιουργοῦσε ἐμπόδιο νά τόν πιστέψουν. Τότε ὁ Ἰησοῦς τούς εἶπε: «Δέν ὑπάρχει προφήτης πού νά μήν τόν περιφρονοῦν οἱ συμπατριῶτες του κι ἡ οἰκογένειά του». Καί δέν ἔκανε ἐκεῖ πολλά θαύματα ἐξαιτίας τῆς ἀπιστίας τους» (Ματθαίου ιγ΄ 54-57· βλ. Ἰωάννου δ΄ 44). Στήν Ἱερουσαλήμ τήν πρωτεύουσα τοῦ ἔθνους Του ξέρει ὅτι πηγαίνει γιά νά πεθάνει: «αὐτά θά γίνουν σήμερα κι αὔριο, καί τήν ἑπομένη θά συνεχίσω τήν πορεία μου, γιατί δέ συνηθίζεται νά σκοτώνουν προφήτη ἔξω ἀπό τήν Ἱερουσαλήμ. Ἰερουσαλήμ, Ἱερουσαλήμ, ἐσύ πού σκοτώνεις τούς προφῆτες καί λιθοβολεῖς ὅσους στέλνει ὁ Θεός σ’ ἐσένα! Πόσες φορές θέλησα νά συνάξω τά παιδιά σου, ὅπως ἡ κλώσα τά κλωσόπουλά της κάτω ἀπό τίς φτεροῦγες της. Κι ἐσεῖς δέν τό θελήσατε! Γι’ αὐτό θά ἐρημωθεῖ ὁ τόπος σας. Σᾶς βεβαιώνω πώς δέ θά μέ δεῖτε, ὥσπου νά ἔρθει καιρός νά πεῖτε, εὐλογημένος νά ’ναι αὐτός πού ἔρχεται σταλμένος ἀπό τόν Κύριο!» (Λουκᾶ ιγ΄ 33-35). Γι’ αὐτό κλαίει γιά τήν ἔνοχη πόλη πού δέν ἀναγνώρισε τήν στιγμή τῆς ἐπισκέψεως τοῦ Θεοῦ.
Ἡ ἀπόρριψη τοῦ Χριστοῦ ἀπό τούς ὁμοεθνεῖς Του σημαίνει ὅτι ἡ ἐπίγεια πατρίδα τῶν Ἰουδαίων βαδίζει ἀκάθεκτα πρός τήν καταστροφή της, ἐπειδή δέν ἐπλήρωσε ἐκεῖνο πού περίμενε ὁ Θεός ἀπ’ αὐτή. Ἡ νέα καταστροφή θά σημαίνει γιά ὅλους ὅτι ὁ Θεός ἀποσύρει ἀπ’ αὐτή τήν ἀποστολή μέ τήν ὁποία ἦταν ὡς τότε ἐπιφορτισμένη μέσα στό σχέδιο τῆς σωτηρίας (Μάρκου ιγ΄ 14-19· Λουκᾶ ιθ΄ 43 καί ἑξῆς· κα΄ 20-23).
Ὁ νέος λαός τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία μας, πού ἀποτελεῖται ἀπό τούς πιστούς μαθητές τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ δέν καταργεῖ τό ρίζωμα τῶν ἀνθρώπων σέ μιά ἐπίγεια πατρίδα, ὅπως τό ἐπιχειροῦν ὁρισμένες σύγχρονες ἰδεολογίες. Ἡ φιλοπατρία θά παραμένει πάντα γι’ αὐτό τόν νέο λαό ἕνα καθῆκον, προέκταση τῆς οἰκογενειακῆς ἀγάπης. Ἔτσι οἱ ἰουδαϊκῆς καταγωγῆς Χριστιανοί παραμένουν πιστοί ὅπως καί ὁ Χριστός στήν πατρίδα τοῦ Ἰσραήλ. Σ’ ἕνα ἄλλο ἐπίπεδο ὁ ἀπόστολος Παῦλος διεκδικεῖ τά δικαιώματα τῆς ρωμαϊκῆς ὑπηκοότητας, πού ἔχει ἐκ γενετῆς (Πράξεων κβ΄ 27 ἕξ.). Ἀλλά ἡ πατρίδα τοῦ Ἰσραήλ ἔχει χάσει πιά τήν ἱερή σημασία της καί τώρα ἡ ἔννοια τῆς πατρίδος μεταφέρεται σέ μιά πιό ὑψηλή πραγματικότητα.
Γιά τούς Χριστιανούς ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ ἄνω Ἱερουσαλήμ τῆς ὁποίας ἀποτελοῦν τά τέκνα αὐτῆς (Πρός Γαλάτες γ΄ 26), ὅπως οἱ Ἰσραηλίτες ἦταν τέκνα τῆς ἐπίγειας Ἱερουσαλήμ. Σ’ αὐτή τήν πατρίδα εἶναι πολιτογραφημένοι (Πρός Φιλιππησίους γ΄ 20). Μ’ αὐτό τόν τρόπο ὅλοι οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νά συμμετάσχουν στήν ἐμπειρία τῆς νέας πατρίδος τους. Στό παρελθόν οἱ εἰδωλολάτρες ἦταν ἀποξενωμένοι ἀπό τήν ἰθαγένεια τοῦ Ἰσραήλ (Πρός Ἐφεσίους β΄ 12).
Στήν Ἐκκλησία πρώην εἰδωλολάτρες καί πρώην Ἰουδαῖοι μοιράζονται τήν τιμή νά εἶναι συμπολίτες τῶν ἁγίων «οὐκέτι ἐστὲ ξένοι καὶ πάροικοι, ἀλλὰ συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ» (Πρός Ἐφεσίους β΄ 19).
Ἔτσι ἡ ἀληθινή πατρίδα εἶναι ὁ οὐρανός.
