“Προφήτην ἐκ τῶν ἀδελφῶν σου”
Δημοσιεύθηκε 2.11.2023
Ὁ Θεός γιά τήν πνευματική καθοδήγηση καί οἰκοδομή τοῦ λαοῦ Του ἀνέδειξε καί χρησιμοποίησε διάφορους χαρισματούχους ἀνθρώπους σέ διάφορες ἐποχές, στούς ὁποίους ἀνέθεσε κάθε φορά στήν ἱστορία τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου μιά συγκεκριμένη ἀποστολή πού ἀφοροῦσε ἀφ’ ἑνός μέν στόν λαό τοῦ Θεοῦ καί ἀφ’ ἑτέρου στό μυστήριο τῆς θείας οἰκονομίας γιά τήν ἀπολύτρωσι τῆς ἀνθρωπότητος καί τήν ἀποκατάστασή της. Μεταξύ αὐτῶν συγκαταλέγονται καί οἱ ἐκλεκτοί τοῦ Θεοῦ, οἱ λεγόμενοι Προφῆτες. Θά παραθέσουμε μερικά στοιχεῖα ἀπό τήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τούς Προφῆτες καί τήν διακονία τους πρός τόν Θεό πρωτίστως καί τόν ἄνθρωπο δευτερευόντως.
Προφήτης καλεῖται στήν Παλαιά Διαθήκη αὐτός πού ἐκλέγεται καί ἐμπνέεται ἀπό τόν Θεό καί στόν ὁποῖο ὁ Θεός ἐμπιστεύεται γιά νά ἐπιτελέσει ἕνα θεῖο ἔργο πρός τούς ἀνθρώπους τοῦ περιβάλλοντος πού ζεῖ. Στήν Παλαιά Διαθήκη ἀποκαλοῦνται οἱ βλέποντες, οἱ ὁρῶντες.
Ἑπομένως οἱ προφῆτες ἦσαν οἱ πρέσβεις τοῦ Θεοῦ μεταξύ τῶν ἀνθρώπων.
Ἡ ἀποστολή τῶν Προφητῶν.
α΄. Οἱ ἀναφερόμενοι στήν Παλαιά Διαθήκη προφῆτες ἦσαν ὄργανα τοῦ Θεοῦ πού ἐξελέγοντο καί ἀπεστέλλοντο ἀπ’ Αὐτόν :
Γιά νά ὑποθερμάνουν τίς συνειδήσεις τοῦ Ἰουδαϊκοῦ λαοῦ, ὥστε νά ὁδηγήσουν τούς ὀκνηρούς στήν ἄσκηση τῆς ἀρετῆς καί τούς παρεκτρεπομένους στήν μετάνοια.
Γιά νά ἐλέγχουν καί νά διδάσκουν τόν Ἰουδαϊκό λαό ἀκόμη πολύ συχνά καί αὐτούς τούς βασιλεῖς τῶν Ἰουδαίων.
Γιά νά ἀποφαίνονται κατά τῶν εἰδωλολατρικῶν ἐθνῶν καί τῶν ἠθῶν τους σύμφωνα μέ τίς κρίσεις καί ἀποφάσεις τοῦ Θεοῦ.
Γιά νά καταγγέλουν τά σφάλματα ὅσων παρέβαιναν τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, τίς ἐντολές Του καί νά τούς προτρέπουν στήν πιστή καί ἀπαραχάρακτη τήρησή τους.
Γιά νά ἑρμηνεύουν τήν παράδοση καί τά θρησκευτικά ἔθιμα, ὥστε κατά τίς ἐπερχόμενες ἀλλαγές νά μή ἀλλοιώνεται ἡ πνευματική ζωή τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, ἀλλά νά παραμένει ἐντός τῶν ὁρίων τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ.
Γιά νά ἀποκαλύπτουν τό ἀληθινό νόημα τῆς λατρείας τοῦ Θεοῦ καί τῶν θυσιῶν. Αὐτές οἱ θυσίες ἔχουν νόημα μόνο σέ σχέση μέ τήν μοναδική θυσία στό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Μ’ αὐτή τήν θυσία ὁ Θεός θριαμβεύει, συγχωρώντας χωρίς ὑποχρέωση.
Ἐπιπλέον οἱ προφῆτες συμπαρίσταντο στήν ἀποστολή τῶν Λευιτῶν, πού ἦταν ἡ διδασκαλία καί ἡ διαπαιδαγώγηση τῶν Ἰουδαίων καί συνειργάζονταν μέ τούς βασιλεῖς σέ δημόσια ἔργα πού ἀφωροῦσαν στήν πρόοδο τῆς εὐσεβείας καί τῆς ἀρετῆς τους.
β΄. Ὁ προφήτης πάντοτε δίδασκε μέ τόν ἀσυμβίβαστο λόγο του, ἀλλά καί μέ τήν ζωή του στήν κοινωνία. Τά γεγονότα τῆς ζωῆς του συνεδέοντο μέ τήν ἀλήθεια πού κήρυττε. Τό μήνυμα πού μετέδιδε μέ τήν προφητεία δέν ἦταν ἀναξάρτητο ἀπό τόν κομιστή του. Μέσα ἀπό τήν ζωή τοῦ προφήτη ἐκδηλώνονταν καί ἀποκαλύπτονταν οἱ βουλές τοῦ Κυρίου. Ὁ Κύριος ἔδειχνε στήν ζωή τοῦ προφήτη αὐτό πού ἔχει ἀποφασίσει νά ἐνεργήσει.
γ΄. Τό ἔργο τοῦ προφήτη εἶναι συνυφασμένο μέ ἐσωτερικό ἀγῶνα. Μέσα στόν προφήτη ἀντιπαλαίουν ἀφ’ ἑνός μέν οἱ δυσκολίες τῆς ἀποστολῆς του, ἀφ’ ἑτέρου δε ἡ ἀγάπη του στό Θεό καί ἡ διάθεσή του νά Τόν ὑπηρετήσει, ὅπως π.χ. στήν περίπτωσι τοῦ Μωϋσέως (γ΄ 7-14), ἤ τοῦ Ἠσαΐου (στ΄ 5) καί ἄλλων.
δ΄. Ὁ προφητικός λόγος ξεπερνᾶ τά ἄμεσα ἀποτελεσματά του καί γίνεται ἐσχατολογικός. Τελικά ἀφορᾶ ἐμᾶς, ὅπως διδάσκει ὁ ἀπόστολος Πέτρος : “ Ὅτι ἄν καί δέν εἴδατε (τόν Ἰησοῦ Χριστό) ἀγαπᾶτε στόν ὁποῖο ἄν καί τώρα δέν τόν βλέπετε πιστεύοντες ὅμως νιώθετε ἀγαλλίαση μέ ἀνεκλάλητη καί ἔνδοξη χαρά ἀπολαμβάνοντες τό τέλος τῆς πίστης σας, τήν σωτηρία τῶν ψυχῶν γιά τήν ὁποία σωτηρία ἔντονα ἀναζήτησαν καί ἐρεύνησαν οἱ προφῆτες πού προφήτευσαν γιά τήν χάρι πού ἐπρόκειτο νά ἔρθει σέ σᾶς ” (Α΄ Πέτρου α΄ 8-10)
Ὁ προφητικός λόγος ἀποσκοπεῖ στό νά συνδεθεῖ ὁ ζωντανός Θεός μέ τό δημιούργημά Του μέσα στήν μοναδικότητα τῆς ὑφισταμένης πραγματικότητος. Ὅμως γι αὐτό ἀκριβῶς τόν λόγο τό μήνυμα τῶν προφητῶν στρέφεται πρός τό μέλλον. Οἱ προφῆτες βλέπουν τό μέλλον νά πλησιάζει μέ τήν διπλή μορφή του, τῆς τιμωρίας καί τῆς σωτηρίας. Ἡ τιμωρία θά ἔλθει γιά ὅσους ἀθέτησαν τήν διαθήκη καί ἡ σωτηρία γιά ὅσους ἔμειναν πιστοί παρά τούς πειρασμούς κατά τόν λόγο τοῦ Κυρίου μας ( βλ. Ἰωάννου ιδ΄ 1) .
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἶναι Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ κατ’ ἐξοχήν Προφήτης ἀφοῦ κατέχει τό τρισσόν ἀξίωμα ἀρχιερατικό, προφητικό, βασιλικό.
Ὁ Μωϋσῆς ὅταν ἀπευθήνθηκε στόν Ἰσραηλιτικό λαό πού βρισκόταν στήν ἔρημο καί προετοιμαζόταν νά εἰσέλθει στή γῆ πού τοῦ ὑποσχέθηκε ὁ Θεός τόν καθοδήγησε νά μήν δεχθεῖ τά ἔθιμα καί τήν συμπεριφορά τῶν εἰδωλολατρικῶν λαῶν πού ἤδη κατοικοῦσαν στήν χώρα.
Γιά νά τό συγκρατήσει ἀπό τήν ροπή πρός τήν εἰδωλολατρία καί κάθε εἴδους μαντεία προφητεύει ὅτι : “Κύριος ὁ Θεός σου θά ἀναδείξη ἀνάμεσα ὀπό τούς ἀδελφούς σου Ἰσραηλίτας ἕνα προφήτην ὡσάν ἐμέ· εἰς αὐτόν πλέον θά ὑπακούετε ” (Δευτερονομίου ιη΄ 15). Αὐτόν τόν προφήτην ἔκτοτε ἀνέμεναν οἱ Ἰσραηλῖτες.
Ὡς Προφήτη ὑπεδέχθηκε ἐνθουσιασμένος ὁ ἰουδαϊκός λαός τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό στά Ἱεροσόλυμα πρός ἕξι ἡμερῶν τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Πάσχα : “ Καί τό πλῆθος ἔλεγε: «Αὐτός εἶναι ὁ προφήτης Ἰησοῦς, ἀπό τή Ναζαρέτ τῆς Γαλιλαίας» ” (Ματθαίου κα΄ 11).