Διδασκαλία ἀληθείας ἀπό τήν ἁγία Γραφὴ (Α΄ μέρος)
Οἱ πιστοί συχνά ἔχουν ἀπορίες σέ θεολογικά θέματα καί ζητήματα πού προκύπτουν κατά καιρούς. Ἡ Ἐκκλησία μας ἀπαντᾶ σέ ὅλες τίς ἀπορίες τους μέ βάση τήν θεολογία τῆς ἁγίας Γραφῆς καί τῆς Ἱερᾶς Παραδόσεως. Στό ἄρθρο μας θὰ ἀναφέρουμε τὶς ἀπαντήσεις τῆς ἁγίας Γραφῆς σὲ ὡρισμένα ἐρωτήματα ποὺ συνήθως τίθενται ἀπό τόν πιστό.
1. Πῶς θὰ βεβαιωθεῖς, ὅτι ἡ ἁγία Γραφὴ λέει τὴν ἀλήθεια;
῾Ο Κύριος εἶπε, ὅτι ὅποιος ταυτίζει τὸ θέλημά του μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ αὐτὸς βεβαιώνεται ὅτι ἡ ἁγία Γραφὴ διδάσκει τὴν ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ· «῞Οποιος εἶναι πρόθυμος νὰ τηρεῖ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς θὰ καταλάβει ἂν αὐτὰ ποὺ λέω προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ ἢ τὰ λέω ἀπὸ μόνος μου» (Ἰωάννου ζ΄, 17). Οἱ Βεροιεῖς βεβαιώθηκαν μὲ τὴν πνευματικὴ προσωπικὴ μελέτη τους ὅτι ἡ ἁγία Γραφὴ διδάσκει τὴν ἀλήθεια (βλ. Πράξεων ιζ΄, 11,12).
2. Ποιός εἶναι ὁ ἀληθινὸς Θεός;
῾Η ἁγία Γραφὴ μαρτυρεῖ, ὅτι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς εἶναι·
α´. Αὐτὸς ποὺ ἀποκαλύφθηκε στοὺς ἀνθρώπους.
«Καὶ λάλησε τότε ὁ Κύριος ὅλους τοὺς λόγους αὐτοὺς λέγοντας· ᾿Εγὼ εἶμαι Κύριος ὁ Θεός σου, ὁ ὁποῖος σὲ ἔβγαλα ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο, ἀπὸ τὴν χώρα ἐκείνη τῆς δουλείας. Δὲν θὰ ὑπάρχουν γιὰ σὲνα ἄλλοι θεοὶ ἐκτὸς ἀπὸ μένα» (Ἐξόδου κ΄, 1-3).
β´. Αὐτὸς ποὺ θυσιάσθηκε γιὰ αὐτούς·
«…᾿Εὰν προσφέρετε Αὐτὸν ὡς ἐξιλαστήρια θυσία γιὰ τὶς ἁμαρτίες σας, ἡ ψυχή σας λυτρωμένη θὰ δεῖ τὴν ἀτελεύτητη γενεά του. Θέλει νὰ ἀποδείξει ἀθῶο αὐτὸν τὸν δίκαιο, ποὺ ὑπηρετεῖ εὐσυνείδητα καὶ μὲ ἀγάπη τοὺς πολλούς. Αὐτῶν δὲ τῶν πολλῶν τὶς ἁμαρτίες Αὐτὸς θὰ ἀναλάβει. Γιὰ τοῦτο Αὐτὸς θὰ πάρει ὡς δική Του πνευματικὴ κληρονομιὰ πολλούς· καὶ ἀπὸ τοὺς ἰσχυροὺς θὰ πάρει καὶ θὰ διαμοιράσει λάφυρα, ἐπειδὴ ἑκούσια παραδόθηκε ἡ ζωή Του στὸν λυτρωτικὸ θάνατο γιὰ μᾶς. Κατατάχθηκε δὲ μεταξὺ τῶν παρανόμων καὶ ὡς τέτοιος θεωρήθηκε. Αὐτὸς ὅμως μὲ τὴν σταυρική Του θυσία πῆρε πάνω Του τὶς ἁμαρτίες πολλῶν καὶ παραδόθηκε στὸν σταυρικὸ θάνατο γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους» (Ἡσαΐου νγ΄, 10, 12).
3. ῾Υπάρχουν πολλοὶ Θεοί;
῾Η ἁγία Γραφὴ ἀπαντᾶ ΟΧΙ καὶ ὅτι οἱ θεοὶ ποὺ προσκυνοῦν οἱ εἰδωλολάτρες εἶναι ἄψυχα εἴδωλα·
«… Διότι ὅλοι οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν εἶναι ἄψυχα καὶ ψευδῆ εἴδωλα, ὁ δὲ Θεός μας εἶναι ὁ δημιουργὸς τῶν οὐρανῶν. Δόξα καὶ ἔπαινος πάντοτε ὑπάρχει ἐνώπιόν Του … ἀποδώσατε στὸν Κύριο δόξα, ἀναγνωρίστε τὴν παντοδυναμία Του. Δῶστε δόξα στὸν Κύριο, στὸ ὄνομα τὸ ὑπερύμνητό Του. Πάρτε δῶρα καὶ φέρτε τα ἐνώπιόν Του καὶ προσκυνήσατε τὸν Κύριο στὶς ἅγιες αὐλὲς τῆς Σκηνῆς τοῦ Μαρτυρίου Του…. ῾Ο Κύριος εἶναι ὁ μόνος βασιλιάς» (Α΄ Παραλειπομένων ιστ΄, 23, 31).
4. Μὲ τὶς καλές του προσπάθειες ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ κάποτε νὰ ἀνεβεῖ στὸν οὐρανό;
Σὲ αὐτὴ τὴν ἐρώτηση ἀπαντᾶ ὁ Κύριός μας, ὅτι οἱ προϋποθέσεις γιὰ νὰ εἰσέλθει ὁ ἄνθρωπος στὸν οὐρανό εἶναι δύο· πρῶτον νὰ πιστέψει στὸν Υἱό τοῦ Θεοῦ, καὶ δεύτερον νὰ ἀναγεννηθεῖ πνευματικὰ μὲ τὰ ἅγια Μυστήρια (Ἰωάννου γ΄, 36. Πρβλ. Ἰωάννου γ΄, 5-6)
῾Ο ἀπόστολος Παῦλος διευκρινίζει τὴν χρησιμότητα τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ ποὺ βοηθοῦν τὸν ἄνθρωπο νὰ συνειδητοποιήσει τὴν πνευματικὴ κατάστασή του, ὥστε νὰ ζητήσει τὴν σωτηρία του ἀπὸ τὸν Θεὸ ποὺ παρέχεται δωρεὰν μὲ τὶς προαναφερθεῖσες προϋποθέσεις (Πρός Γαλάτας γ΄, 10).
5. Μπορεῖ ὁ Θεὸς νὰ σώσει ἕνα πολὺ ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο;
῎Ηδη ἀπὸ τὸν προφήτη ῾Ησαΐα ἐξαγγέλλεται, ὅτι ὁ Θεὸς περιμένει τὸν ἁμαρτωλὸ νὰ μετανοήσει γιὰ νὰ τὸν σώσει (Ἡσαΐου νε΄, 6-9).
῾Ο Κύριος διευκρινίζει μὲ τὸν προφήτη ῾Ησαΐα ὅτι ἐνῶ ἐκεῖνος εἶναι ὁ μόνος ποὺ ἐξαλείφει τὶς ἁμαρτίες τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἐπειδὴ εἶναι ἀγαθός, ὁ ἁμαρτωλὸς δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶ τὶς ἁμαρτίες του μέχρι νὰ τὶς ἐξομολογηθεῖ καὶ νὰ λάβει τὴν ἄφεση (Ἡσαΐου μγ΄, 24-26). ῾Ο ἀπόστολος Παῦλος βεβαιώνει τὸν ἁμαρτωλὸ γιὰ τὴν σωτηρία του (βλ. Πρός Τιμόθεον Α΄, α΄, 15-16).
6. ῾Η σωτηρία μου εἶναι δικαίωμά μου ἢ κατόρθωμά μου;
῾Η ἁγία Γραφὴ εἶναι σαφής, ὅτι ἡ σωτηρία εἶναι ἐνέργεια τῆς ἀγαθότητας καὶ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. «Γιατὶ μὲ τὰ ἔργα τοῦ νόμου δὲν θὰ σωθεῖ κανένας ἄνθρωπος» (Πρός Γαλάτας β΄, 16. Πρβλ. Ἰωάννου γ΄, 16. Πρός Ρωμαίους ε΄, 8-11. Πρός Ἐφεσίους β΄, 4-10).
7. Γιατὶ χρειαζόταν νὰ πεθάνει ὁ Χριστὸς γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ ἄνθρωπος; ᾿
Επειδὴ ἦταν ἀδύνατη ἡ σωτηρία τοῦ ἁμαρτωλοῦ μὲ ἄλλο τρόπο· «῾Ο νόμος, ὅπως ξέρουμε, ἦταν ἀδύνατον νὰ ἐφαρμοσθεῖ, ἐξαιτίας τῆς ἀνθρώπινης ἀδυναμίας. Γι᾿ αὐτὸ ὁ Θεὸς ἔστειλε στὸν κόσμο τὸν Υἱό Του, γιὰ νὰ νικήσει τὴν ἁμαρτία. Πῆρε σάρκα ὅμοια μὲ τὴν δική μας, τὴν ἁμαρτωλή, χωρὶς νὰ εἶναι ἁμαρτωλή. Μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο καταδίκασε τὴν ἁμαρτία ἐκεῖ ἀκριβῶς ποὺ αὐτὴ ἐκδηλώνεται» (Πρός Ρωμαίους η΄, 3, ε΄, 12,19. Βλ. καί Πρός Γαλάτας γ΄, 10).
8. ῞Οταν κάποιος μετανοήσει γιὰ τὴν ἁμαρτία του πρέπει νὰ τὴν ἐπανορθώσει;
Τὸ παράδειγμα τοῦ Ζακχαίου μᾶς δείχνει, ὅτι ἡ μετάνοια συνοδεύεται ἀπὸ τὴν ἐπανόρθωση κάθε ἀδικίας (Λουκᾶ ιθ΄, 8)
9. Πῶς πρέπει νὰ συμπεριφέρεται ὁ ἄνθρωπος;
῾Η ἁγία Γραφὴ δίνει τὶς κατευθύνσεις· «῍Αν κάποιος σᾶς κάνει κακό, μὴν τοῦ τὸ ἀνταποδίδετε, φροντίζετε νὰ κάνετε τὸ καλὸ σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους» (Πρός Ρωμαίους ιβ΄, 17 καί Πρός Κορινθίους Β΄, η΄, 21
10. Ποιές εἶναι οἱ πιὸ μεγάλες ἁμαρτίες;
α´. ῾Η βλασφημία τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ὅπως δίδαξε ὁ Κύριος·
«Γι᾿ αὐτὸ σᾶς βεβαιώνω πὼς κάθε ἁμαρτία καὶ προσβολὴ κατὰ τοῦ Θεοῦ θὰ τοὺς συγχωρηθεῖ, ἡ προσβολὴ ὅμως κατὰ τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος δὲν θὰ τοὺς συγχωρηθεῖ» (Ματθαίου ιβ΄, 31).
β´. Νὰ μὴν πιστεύεις στὸν σαρκωθέντα Υἱὸ τοῦ Θεοῦ·
«῞Οποιος πιστεύει στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς ἔχει μέσα του αὐτὴ τὴν μαρτυρία. ῞Οποιος δὲν πιστεύει τὸν Θεὸ τὸν θεωρεῖ ψεύτη, γιατὶ δὲν ἔδειξε ἐμπιστοσύνη στὴν μαρτυρία ποὺ ἔδωσε ὁ Θεὸς σχετικὰ μὲ τὸν Υἱό Του» (Ἰωάννου Α΄, ε΄, 10. Πρβλ. Ἰωάννου ε΄, 38).
11. ῾Υπάρχει περίπτωση ὁ Θεὸς νὰ μὴ πραγματοποιήσει ὅσα ὑπόσχεται;
«῾Ο ἀληθινὸς Θεὸς δὲν εἶναι ὅπως ὁ ἄνθρωπος, ὥστε νὰ ἐξαπατηθεῖ, δὲν εἶναι ὅπως οἱ υἱοὶ τῶν ἀνθρώπων, ὥστε νὰ φοβηθεῖ ἀπειλές. Αὐτὸς εἶπε καὶ δὲν θὰ τὸ ἐκτελέσει; Θὰ μιλήσει Αὐτὸς καὶ δὲν θὰ ἐπιμείνει μέχρι τέλους σὲ αὐτὸ ποὺ εἶπε;» (Ἀριθμῶν κγ΄, 19. Πρβλ. Πρός Τιμόθεον Β΄, β, 13).
12. Πῶς μπορῶ νὰ ξέρω ἂν οἱ ἁμαρτίες μου συγχωρήθηκαν;
῞Οταν σὺ τὶς ἐξομολογηθεῖς θὰ σοῦ τὶς συγχωρέσει ὁ Κύριος ᾿Ιησοῦς Χριστός.
«῍Αν ὅμως ὁμολογοῦμε τὶς ἁμαρτίες μας, ὁ Θεός, ποὺ εἶναι ἀξιόπιστος καὶ δίκαιος, θὰ συγχωρέσει τὶς ἁμαρτίες μας καὶ θὰ μᾶς καθαρίσει ἀπὸ κάθε ἄδικη πράξη» (Ἰωάννου Α΄, α΄, 9).
῾Ο ἀπόστολος Παῦλος διδάσκει ὅτι· «Μάθετε, λοιπόν, ἀδέρφια, ὅτι μέσω Αὐτοῦ σᾶς προσφέρεται συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν, καὶ λυτρώνεται καθένας ποὺ Τὸν ἐμπιστεύεται ἀπὸ ὅλα ἐκεῖνα ἀπὸ ὅσα δὲν μπορέσατε νὰ λυτρωθεῖτε μὲ τὸν νόμο τοῦ Μωυσῆ» (Πράξεων ιγ΄, 39-39) καί «Νὰ ἐξομολογεῖστε, τὶς ἁμαρτίες σας ὁ ἕνας στὸν ἄλλο καὶ νὰ προσεύχεστε ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο, γιὰ νὰ θεραπευθεῖτε. ῾Η παράκληση τοῦ δίκαιου ἔχει μεγάλη δύναμη καὶ ἀποτελεσματικότητα» (Ἰακώβου ε΄, 16).
13. Τί εἶναι μετάνοια καὶ πῶς μπορῶ νὰ μετανοήσω;
Τὴν δίδαξε ὁ Κύριος μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ ᾿Ασώτου·
«Τελικὰ συνῆλθε καὶ εἶπε· πόσοι ἐργάτες τοῦ πατέρα μου ἔχουν περίσσιο ψωμί, κι ἐγὼ ἐδῶ πεθαίνω τῆς πείνας! Θὰ σηκωθῶ καὶ θὰ πάω στὸν πατέρα μου καὶ θὰ τοῦ πῶ· πατέρα, ἁμάρτησα στὸν Θεὸ καὶ σὲ ἐσένα» (Λουκᾶ ιε΄, 17-18)
Μετάνοια κηρύττουν οἱ ἅγιοι ᾿Απόστολοι καὶ ἡ ᾿Εκκλησία συνεχῶς· «Οἱ Γραφὲς λένε ὅτι ἔτσι ἔπρεπε νὰ γίνει, καὶ ἔτσι ἔπρεπε νὰ πάθει ὁ Μεσσίας, ν᾿ ἀναστηθεῖ ἀπὸ τοὺς νεκροὺς τὴν τρίτη ἡμέρα καὶ νὰ κηρυχθεῖ στὸ ὄνομά Του μετάνοια καὶ ἄφεση ἁμαρτιῶν σὲ ὅλα τὰ ἔθνη, ἀρχίζοντας ἀπὸ τὴν ῾Ιερουσαλήμ» (Λουκᾶ κδ΄, 46-47. Πρβλ. Πράξεων ε΄, 30-31 καί κ΄, 21).