ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ὁ Μεσίτης τοῦ ἀνθρώπου

α´. Τὸ «μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ»

Στὴν πρὸς ᾿Εφεσίους ἐπιστολὴ β´ 14 διαβάζουμε, ὅτι ὑψώθηκε ἕνας τοῖχος, ἕνεκα τῆς ἁμαρτίας μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ ἐμπόδιζε τὴν ἐπικοινωνία μεταξύ τους καὶ τὴν καθιστοῦσε ἀδύνατη. Ποιὸ εἶναι τὸ μεσότοιχο; ῾Η συνέπεια τῆς παραβάσεως τῆς ἐντολῆς ποὺ ἔδωσε ὁ Θεὸς στοὺς Πρωτοπλάστους· (Γενέσεως β΄, 17). Μὲ τό «θανάτῳ ἀποθανεῖσθε» προειδοποιεῖ ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο, ὅτι ἐὰν δὲν τηρήσει τὴν ἐντολή, ἐὰν ἁμαρτήσει, θὰ ἀποκοπεῖ ὑπαρξιακὰ ἀπὸ Αὐτόν, ποὺ εἶναι ἡ πηγὴ καὶ ὁ χορηγὸς τῆς ζωῆς. ῎Εκτοτε ἡ ἁμαρτία ἐμποδίζει καὶ καθιστᾶ ἀδύνατη τὴν ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό. Αὐτὴ εἶναι ὁ φραγμός.

῾Η ἁμαρτία κατέστησε τὴν ἐπικοινωνία ἀδύνατη, ὅπως ἐξηγεῖ καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος· «Ποιὰ δὲ ἐπικοινωνία ὑπάρχει ἀνάμεσα στὸ φῶς καὶ τὸ σκοτάδι; Ποιὰ συμφωνία μπορεῖ νὰ γίνει ἀνάμεσα στὸν Χριστὸ καὶ στὸν διάβολο; ῍Η τί ἔχει νὰ μοιράσει ὁ πιστὸς μὲ τὸν ἄπιστο;» (Β΄ Πρός Κορινθίους στ΄, 14-15).

Εἶναι ἀδύνατον νὰ συγκατοικήσει τὸ φῶς μὲ τὸ σκοτάδι, ἡ ἁγιότητα μὲ τὴν ἀνθρώπινη ἀκαθαρσία, τὸ κελάδημα μὲ τὸν θρῆνο, ἡ ζωὴ μὲ τὸν θάνατο.

Μεσίτης δὲν ὑπάρχει γιὰ νὰ ἀποκαταστήσει αὐτὴ τὴν ἐπικοινωνία.

β´. Οἱ πρῶτοι τύποι Μεσίτη

῞Ομως ὁ Θεὸς δὲν ἀδιαφόρησε γιὰ τὴν ἀποκοπὴ τοῦ πλάσματός Του, ποὺ δὲν τὴν ἐπιθυμοῦσε καὶ δὲν ἤθελε νὰ συνεχισθεῖ. Γι᾿ αὐτὸ ἀναφαίνονται οἱ πρῶτοι μεσίτες ὅπως·

1. ῾Ο ᾿Αβραὰμ ποὺ μεσιτεύει στὸν Θεὸ γιὰ τὴν σωτηρία τῶν Σοδόμων (Γενέσεως ιη΄, 23 κ.ἕξ) .
2. ῾Ο Μωυσῆς, ποὺ μεσιτεύει ἐπανειλημμένα γιὰ τὸν ἀποστάτη λαό (Ἐξόδου ε΄, 1-9).

῎Αλλοι τύποι μεσίτη εἶναι·

1. ῾Η λατρεία στὴν Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου καὶ στὸν Ναὸ τῶν ῾Ιεροσολύμων μὲ ἐγκατεστημένο τὸ ἱερατεῖο του, ποὺ τὸ ἔργο του εἶναι καθαρὰ μεσιτικό.
2. ῾Ο Σολομώντας ποὺ στέκεται ἀνάμεσα στὸν Θεὸ καὶ τὸν ἄνθρωπο, τὶς χιλιάδες θυσίες, τὰ ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ, τοὺς ἱερεῖς (Γ΄ Βασιλειῶν η΄, 22-53).

῞Ολα αὐτὰ μαρτυροῦν, ὅτι μιὰ ἐπικοινωνία ἀρχίζει νὰ καθιερώνεται μέσω μεσίτη.

γ´. ῾Ο Μεσίτης τῆς Καινῆς Διαθήκης

῞Ολη ἡ διαδικασία στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἦταν τυπικὴ καὶ συμβολική. 

᾿Εντολές, ἱερεῖς, προσφορές, καθαρμοί, γίνονται «παιδαγωγοί μας, ποὺ μᾶς προετοιμάζουν γιὰ τὸν Χριστό» (Πρός Γαλάτας γ΄, 24). Προετοιμάζουν πνεύματα καὶ καρδιὲς νὰ δεχθοῦν τὸν ᾿Ιησοῦ Χριστό, ποὺ ἔγινε μὲ τὴν σταυρικὴ θυσία Του· «Μεσίτης κρείττονος διαθήκης»(Πρός Ἑβραίους η΄, 6), γιατὶ δὲν ὑπάρχουν οἱ ἑκατόμβες τῶν θυμάτων, «Μεσίτης νέας διαθήκης» (Πρός Ἑβραίους ιβ΄, 24), γιατὶ στηρίζεται σὲ προσφορὰ ἀγάπης, «Μεσίτης καινῆς διαθήκης» (Πρός Ἑβραίους θ΄, 15), γιατὶ ὁ Χριστὸς εἶναι ῞Ενας καὶ Μοναδικός, πού «μπῆκε μιὰ γιὰ πάντα στὰ ἅγια τῶν ἁγίων καὶ μᾶς ἐξασφάλισε τὴν αἰώνια σωτηρία» (Πρός Ἑβραίους θ΄, 12), «γιὰ νὰ παρουσιαστεῖ τώρα μπροστὰ στὸν Θεό, μεσιτεύοντας γιὰ μᾶς» (Πρός Ἑβραίους θ’, 24).

δ΄. Ὁ Μοναδικὸς Μεσίτης

Στεντόρειο τὸ μήνυμα τῆς Καινῆς Διαθήκης μᾶς διευκρινίζει, ὅτι «ἕνας εἶναι ὁ Θεὸς κι ἕνας ὁ μεσίτης μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ὁ ἄνθρωπος ᾿Ιησοῦς Χριστός» (Πρός Τιμόθεον Α΄, β΄, 5).

῾Ο Κύριός μας εἶναι ὁ γεμάτος ἀγάπη μεσίτης γιὰ τοὺς ἁμαρτωλούς. Μεσίτης ποὺ δὲν ἀπαιτεῖ ἀπὸ μᾶς τίποτα, ἀφοῦ πρόσφερε τὸν ῾Εαυτό Του γιὰ μᾶς κατὰ τό «κανεὶς δὲν ἔχει μεγαλύτερη ἀγάπη, ἀπὸ ἐκεῖνον ποὺ θυσιάζει τὴν ζωή του γιὰ χάρη τῶν φίλων του» (Ἰωάννου ιε΄, 13). Μεσίτης, ποὺ τὸ ἀρχιερατικό - μεσιτικὸ ἔργο Του ἀγκάλιασε ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, ἀφοῦ «ὁ Υἱὸς τοῦ ᾿Ανθρώπου δὲν ἦρθε γιὰ νὰ τὸν ὑπηρετήσουν, ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει καὶ νὰ προσφέρει τὴν ζωή του λύτρο γιὰ ὅλους» (Ματθαίου κ΄, 28).  

ε´. ῾Η παντοτεινὴ μεσιτεία Του γιὰ τὸν πιστό

Τὸ μεσιτικὸ ἔργο τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἔχει καὶ μιὰ ἀκόμη ὄψη· «Ζεῖ αἰώνια, γιὰ νὰ μεσιτεύει γιὰ μᾶς» (Πρός Ἑβραίους ζ΄, 25). Εἶναι ὁ αἰώνιος Μεσίτης μας πρὸς τὸν ᾿Επουράνιο Θεὸ καὶ Πατέρα μας. Αὐτός «καὶ ἂν κάποιος ἁμαρτήσει» γίνεται «συνήγορος στὸν Πατέρα» (Α΄ Ἰωάννου β΄, 1 ). ῾Ο ἀνθρώπινος βίος συνθέτει μιὰ τριλογία· ῾Ο ἅγιος Θεὸς Πατέρας ἀφ᾿ ἑνὸς καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου ὁ ἁμαρτωλὸς ἄνθρωπος. ᾿Ανάμεσά τους εὑρίσκεται ὁ Κύριος ᾿Ιησοῦς Χριστός. Γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ ἁμαρτωλὸς μεσιτεύει ὁ Κύριός μας ᾿Ιησοῦς Χριστός. Στὸν εἱρμὸ τῆς πέμπτης ὠδῆς τοῦ ἀναστάσιμου κανόνα τοῦ δεύτερου ἤχου ὁ πρύτανις τῆς θεολογίας ᾿Ιωάννης ὁ Δαμασκηνὸς ὑμνεῖ τὸν ἀναστάντα Κύριό μας ᾿Ιησοῦ Χριστὸ ὡς μεσίτη Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων. «Μεσίτης Θεοῦ, καὶ ἀνθρώπων γέγονας, Χριστὲ ὁ Θεός, διὰ σοῦ γὰρ Δέσποτα, τὴν πρὸς τὸν ἀρχίφωτον Πατέρα σου, ἐκ νυκτὸς ἀγνωσίας, προσαγωγὴν ἐσχήκαμεν». Τοῦτο σχολιάζει μεταξὺ ἄλλων ὁ ᾿Ιωάννης ὁ Ζωναρᾶς ὡς ἑξῆς· «᾿Αφ᾿ ὅτου ἑνώθηκες μὲ τὴν ἀνθρώπινη φύση (ἐνανθρώπησες) ἔγινες μεσίτης μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων καὶ αὐτοὺς ποὺ πρὶν ἀπὸ τὴν ἐνανθρώπησή σου ἦταν μακρυὰ τοὺς ἕνωσες μὲ τὸν Θεό· καὶ σὺ ποὺ ἀνέτειλες ὡς τὸ ἀληθινὸ φῶς καὶ ἔλυσες τὴν νύκτα τῆς ἄγνοιας, τὴν ὁποία εἴχαμε πρίν, μᾶς προσάγαγες μὲ τὸ φωτισμὸ τῆς Θεογνωσίας στὸν Πατέρα Σου, τὴν πηγὴ τοῦ φωτός» (Ἁγιορείτικο Περιοδικό ΑΘΩΣ Ἀθῆναι 1920 σ. 62).