Ἀπό τήν πτώση στήν δόξα
τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ
Ἡ πνευματική ζωή τοῦ πιστοῦ διέρχεται ἀπό τά στάδια, ὅπως καθορίζονται ἀπό τά θεόπνευστα κείμενα τῆς Ἁγίας Γραφῆς (Παλαιᾶς καί Καινῆς Διαθήκης).
1ον. Ἡ κατάσταση τῆς πτώσεως
Αὐτή στήν βιβλική παράδοση χαρακτηρίζεται ὡς παλαιός ἄνθρωπος πού φθείρεται συνεχῶς ἀπό τήν ἁμαρτία. Τό αὐτεξούσιο τοῦ ἀνθρώπου ἀδυνατεῖ νά ἀντισταθεῖ στήν ἁμαρτία, πού καταπιέζει καί ἐξουθενώνει τόν ἄνθρωπο. Ὁ νοῦς του σκοτίζεται καί θολώνεται. Ἡ θέλησή του ἐξασθενεῖ καί ἀποβαίνει ἀνίσχυρη σέ ὅ, τιδήποτε ἐπιθυμεῖ νά πράξει. Οἱ ἐπιθυμίες του ἐκτρέπονται στά μάταια καί τά φθαρτά πράγματα καί κααστάσεις. Ὁ ὁρίζοντας τῆς ζωῆς του εἶναι σκοτεινός, ἀβέβαιιος καί γίνεται ἐπικίνδυνος.
Τήν δύσκολοη καί φθοροποιό αὐτή κατάσταση καλεῖται ὁ ἄνθρωπος νά τήν ἀκυρώσει μέ τήν συνεργασία τῆς δικῆς του θελήσεως καί τῆς θείας Χάριτος, ὅπως περιγράφεται στά ἐν συνεχείᾳ κείμενα:
«Ἀφοῦ βγάλατε ἀπό πάνω σας τόν παλιό ἁμαρτωλό ἑαυτό σας μέ τίς συνήθειές του, καί ντυθήκατε τόν καινούργιο ἄνθρωπο, πού ἀνανεώνεται συνεχῶς σύμφωνα μέ τήν εἰκόνα τοῦ δημιουργοῦ του, ὥστε μέ τή νέα ζωή του νά φτάσει στήν τέλεια γνώση τοῦ Θεοῦ» (Πρός Κολοσσαεῖς γ΄ 9-10)
«Ὁ παλιός ἁμαρτωλός ἐαυτός μᾶς πέθανε στό σταυρό μαζί μέ τό Χριστό. Ἔτσι, ἔπαψε νά ζεῖ ὁ ἁμαρτωλός ἄνθρωπος καί δέν εἴμαστε πιά ὑπόδουλοι στό ζυγό τῆς ἁμαρτίας» (Πρός Ρωμαίους στ΄ 6).
2ον.Ἡ νέα ἐν Χριστῷ κατάσταση
Μέ τήν σάρκωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ Κύρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. δίδεται ἡ δυνατότητα στόν ἄνθρωπο νά ἑνωθεῖ μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό καί ἑνούμενος μαζί Του νά ἀποκτήσει νέες δυνατότητες ἐνισχυόμενος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα πού ἀνακαινίζει τήν ὕπαρξή του καί τό κάνει δυνατό καί σθεναρό ἀπέναντι στήν ἁμαρτία καί τόν θάνατο.
Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης λέγει ὅτι ὁ ἄνθρωπος στήν κατάσταση αὐτή ἔχει γεννηθεῖ ἀπό τόν Θεό.
«Σ’ ὅσους ὅμως τόν δέχτηκαν καί πίστεψαν σ’ αὐτόν ἔδωσε τό δικαίωμα νά γίνουν παιδιά τοῦ Θεοῦ Ἀπ’ τό Θεό γεννήθηκαν αὐτοί καί ὄχι ἀπό γυναίκας αἷμα, οὔτε ἀπό ἐπιθυμία ἀνθρώπινη ἤ ἐπιθυμία ἄντρα » (Ἰωάννου α΄ 12-13)
«Ὅποιος ἔχει γεννηθεῖ ἀπό τό Θεό καί εἶναι παιδί του παύει ν’ ἁμαρτάνει, γιατί ἡ δύναμη τῆς ζωῆς τοῦ Θεοῦ, πού τόν γέννησε, μένει μέσα του. Ἀφοῦ ὁ Θεός τόν γέννησε, δέν μπορεῖ νά συνεχίσει νά ἁμαρτάνει» (Α΄ Ἰωάννου γ΄ 9)
3ον. Ἡ πάλη
Ὡστόσο ὅμως ἀνάμεσα στίς δύο καταστάσεις διεξάγεται μιά πάλη γιά τό ποιά ἀπό τίς δύο θά κυριαρχήσει. Ἀπό τήν μιά ἡ νοοτροπία, ἡ συμπεριφορά καί ἡ κατάσταση τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου καί ἀπό τήν ἄλλη ἡ κατάσταση τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς πού ζεῖ ὁ ἄνθρωπος μαζί μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό καί ζωοποιεῖται ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα.
Ὁ ἐν Χριστῷ ἄνθρωπος καλεῖται νά νεκρώσει τόν παλαιό ἄνθρωπο καί ζήσει μαζί μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό
Αὐτό τόν ἀγῶνα περιγράφει ζωηρά ὁ ἀπόστολος Παῦλος.
«Γιατί οἱ ἁμαρτωλές ἐπιθυμίες εἶναι ἀντίθετες μέ τό Πνεῦμα, καί φυσικά τό Πνεῦμα ἀντίθετο μέ τίς ἁμαρτωλές ἐπιθυμίες. Αὐτά τά δύο ἀντιμάχονται τό ἕνα τό ἄλλο, καί γι’ αὐτό ἄλλωστε δέν κάνετε αὐτά πού θά θέλατε νά κάνετε» (Πρός Γαλάτας ε΄ 17)
«Ἄς εὐχαριστήσουμε τό Θεό πού τό ἔκανε αὐτό, μέ τό σωτήριο ἔργο τοῦ Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἄρα, λοιπόν, ἐγώ ὁ ἴδιος, ἐνῶ συμφωνῶ θεωρητικά μέ τό νόμο τοῦ Θεοῦ, στήν πράξη εἶμαι ὑποταγμένος στό νόμο τῆς ἁμαρτίας» (Πρός Ρωμαίους ζ΄ 25)
4ον. Ἡ νίκη-ὁ δοξασμός
Ἡ κατά Χριστόν ζωή στεφανώνεται ἀπό τήν τελική καί ὁλοκληρωτική νίκη κατά τῆς ἁμαρτίας καί ὁδηγεῖ στήν δόξα τόν ἄνθρωπο. Οἱ Ἀπόστολοι βεβαιώνουν τούς πιστούς τῆς Ἐκκλησίας ὅτι θά δοξασθοῦν μαζί μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό στήν αἰώνια καί οὐράνια Βασιλεία Του, ἐφόσον νικήσουν καί νεκρώσουν τόν παλαιό ἄνθρωπο τῆς ἁμαρτίας.
«Ὅταν ὁ Χριστός, πού εἶναι ἡ ἀληθινά ζωή μας, φανερωθεῖ, τότε κι ἐσεῖς, στήν παρουσία του, θά φανερωθεῖτε μαζί του δοξασμένοι» (Πρός Κολοσσαεῖς γ΄ 4)
«Ἀγαπητοί μου, τώρα εἴμαστε παιδιά τοῦ Θεοῦ. Τί πρόκειται νά γίνουμε στό μέλλον δέν ἔχει ἀκόμα φανερωθεῖ. Ξέρουμε ὅμως πώς ὅταν ὁ Χριστός φανερωθεῖ στή δευτέρα παρουσία του, θά γίνουμε ὅμοιοι μ’ αὐτόν, γιατί θά τόν δοῦμε ὅπως πραγματικά εἶναι» (Α΄ Ἰωάννου γ΄ 2)