Ἡ τριπλῆ ὄψη τῆς Χριστιανικῆς λατρείας.
Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ
Ἡ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας ἔχει τριπλό χαρακτῆρα ἀκολουθώντας τήν παράδοση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἡ ὁποία ὅμως νοηματοδοτεῖται ἀπό τό μυστήριο τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
α΄. Ὑπενθυμίζει ἕνα θεϊκό ἔργο τοῦ παρελθόντος. Κέντρο τῆς θείας λατρείας τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι τό μυστήριο τῆς σαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ πού ὁ ἀπόστολος Παῦλος χαρακτηρίζει μέγα τῆς εὐσεβείας μυστήριο (Πρός Τιμόθεον Α΄ γ΄ 16). Τό καθιστᾶ ἐνεργούμενο στό παρόν. Γι’ αὐτό ψάλλουμε στίς ἑορτές «Σήμερον ὁ Χριστός γεννᾶται ἤ κρεμᾶται» κ.τ.λ.
Ἡ πράξη τοῦ παρελθόντος πού μνημονεύει ἡ ὀρθόδοξη χριστιανική λατρεία μας δέν εἶναι ἁπλῆ ἀνάμνηση τοῦ ἑορταζομένου γεγονότος οὔτε ἐπέτειος, ἀλλά κλήση-κάλεσμα γιά νά ἀνταποκριθεῖ ὁ ἄνθρωπος μέ τήν πίστη του καί τόν ἀγῶνα του στήν ἐνέργεια τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καί νά σωθεῖ. Εἶναι ἡ προσφορά τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ γιά τήν σωτηρία μας, τῆς ὁποίας καρποί εἶναι ἡ Ἀνάσταση καί ἡ δωρεά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός μᾶς παρέχει τόν τρόπο νά δεχθοῦμε τόν καρπό τῆς θυσίας Του πού πρόσφερε στό θυσιαστήριο τοῦ Σταυροῦ μέ τήν συμμετοχή μας στό Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας (Πρός Ἑβραίους ιγ΄, 10).
β΄. Στό παρόν πραγματοποιεῖται μία κοινωνία πού μᾶς προετοιμάζει γιά τήν αἰώνια κοινωνία μας μέ τόν Τριαδικό Θεό στόν οὐρανό.
Ἡ θεία λειτουργία πού ἀποτελεῖ τό κέντρο τῆς νέας λατρείας καί τήν εἴσοδο μας στήν νέα (καινή) ζωή εἶναι τό «σημεῖον», ἡ ἀπόδειξη καί ἡ βεβαίωση ἀφ’ ἑνός πρός τόν πιστό, ὅτι γίνεται ἀποδεκτός στήν οὐράνια κοινωνία, ἀλλά καί μέσο γιά νά τήν ἐπιτύχει.
Μέ τήν θεία λειτουργία ὁ ἔνδοξος Κύριος Χριστός Χριστός μας εἶναι μυστηριωδῶς παρών γιά νά ἑνωθοῦμε ἐμεῖς μέ τό Σῶμα καί τό Αἷμα πού Ἐκεῖνος πρόσφερε, ὥστε νά γίνουμε ὅλοι ἕνα καί μόνο σῶμα πού νά δοξάζει τόν Πατέρα «ἐν Χριστῷ» διά τοῦ ἁγίου Πνεύματος (Κορινθίους Α΄ ι΄ 16, ια΄ 24, Φιλιππησίους γ΄ 13).
Οἱ ἱεροπραξίες πού τελοῦνται στήν Ἐκκλησίας μας ὅμως καί πού μᾶς ἑνώνουν μέ τόν Κύριο Χριστό Χριστό καί μέ τήν οὐράνια λατρεία Του συνεπάγονται ὁρισμένες ἠθικές προϋποθέσεις:
Μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα πεθαίνουμε γιά τήν ἁμαρτία γιά νά ζήσουμε τήν ἁγία ζωή τοῦ ἀναστημένου Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ (Πρός Ρωμαίους στ’, 1-11, Πρός Κολοσσαεῖς γ΄, 1-10, Α΄ Πέτρου α΄, 14 καί ἑξῆς).
Ὅταν ἁμαρτάνει λοιπόν κάποιος σημαίνει ὅτι γίνεται ἀνάξιος τῆς κοινωνίας τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου καί ὅτι ἡ κοινωνία Τους γίνεται καταδίκη γι’ αὐτόν (Πρός Κορινθίους Α΄, ια΄, 27 καί ἑξῆς).
Ἀντίθετα, ὅταν κάποιος ἀκολουθεῖ τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ὅταν ἑνώνεται στήν ἀγάπη πού ἐνέπνευσε τήν θυσία Του μέ μία διαρκῆ πιστότητα καί συνέπεια στίς ἀπαιτήσεις τῆς κατά Θεόν ζωῆς σημαίνει ὅτι γίνεται ὁ ἴδιος ζωντανή θυσία εὐάρεστη στό Θεό (Πρός Κολοσσαεῖς γ΄, 12-17.).
Τότε ἡ τελετουργική λατρεία μας μέ τήν ψαλμωδία τῶν αἴνων ἐκφράζει τήν πνευματική λατρεία τῆς διαρκοῦς εὐχαριστίας μας πρός τόν Πατέρα διά τοῦ Υἱοῦ, Του Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
γ΄. Ἡ ἐσχάτη Ἡμέρα θά σημάνει τό τέλος γιά τίς ἱεροτελεστίες πού τήν ἀναγγέλλουν καί τίς τελοῦμε «ἄχρις οὗ ἄν ἔλθῃ» (Πρός Κορινθίους Α΄, ια΄, 26 ). Ὁ θυσιαζόμενος Ἀμνός θά ἔλθει ἀνταποκρινόμενος στήν πρόσκληση τῆς Νύμφης Του «Μαράν ἀθᾶ» (ἔρχου Κύριε) (Ἀποκαλύψεως κβ΄, 17. Πρός Κορινθίους Α΄, ιστ΄, 22) γιά νά τελέσει τούς γάμους Του μαζί Της (Πρός Κορινθίους Α΄, ια΄, 26, ιστ΄, 22, Ἀποκαλύψεως ια΄, 7-22).
Τότε δέν θά ὑπάρχει πιά ναός γιά νά συμβολίζει τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ ἀνάμεσα στό λαό Του. Στήν οὐράνια Ἱερουσαλήμ ἡ δόξα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ δέν θά φανερώνεται πιά μέ «σημεῖα» (Ἀποκαλύψεως κα΄, 22), ἀλλά «καθώς ἐστί».
