Ο ΒΑΡΥΣ ΚΑΙ Ο ΠΙΚΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ

ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ

 

1. Οἱ Εὐαγγελιστές ἀναφέρουν, ὅτι μετά τήν ἔκδοσι τῆς ἀποφάσεως μέ τήν ὁποία κατεδικάσθη ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός στή θανατική ποινή τῆς σταυρώσεως οἱ στρατιῶτες πού ἐκτελοῦσαν τήν ἀπόφασι αὐτή

“ἐξερχόμενοι δὲ εὗρον ἄνθρωπον Κυρηναῖον ὀνόματι Σίμωνα· τοῦτον ἠγγάρευσαν ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ ” (Ματθαίου κζ΄ 32)

 

“Καὶ ἀγγαρεύουσι παράγοντά τινα Σίμωνα Κυρηναῖον, ἐρχόμενον ἀπ' ἀγροῦ, τὸν πατέρα Ἀλεξάνδρου καὶ Ρούφου, ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ ” (Μάρκου ιε΄ 21)

 

“Καὶ ὡς ἀπήγαγον αὐτόν, ἐπιλαβόμενοι Σίμωνός τινος Κυρηναίου, ἐρχομένου ἀπ' ἀγροῦ, ἐπέθηκαν αὐτῷ τὸν σταυρὸν φέρειν ὀπίσω τοῦ Ἰησοῦ ” (Λουκᾶ κγ΄ 26)

                                                                          *****

2. Φαίνεται λοιπόν, ὅτι ὁ Κύριός μας ἀδυνατοῦσε νά σηκώσει τόν σταυρό Του. Αὐτό ὀφειλόταν ἀσφαλῶς τόσο στήν ἐξάντλησι πού εἶχε ὑποστεῖ ἀπό τά πολλά βασανιστήρια καί τήν ὁλονύκτια ταλαιπωρία τῆς ἀνακρίσεώς Του, ὅσο καί στό βάρος του. Σημειώνεται ὅτι ὁ Κύριος μας διήνυσε τήν ἀπόστασι πού διανύεται σήμερα σέ 15΄ ἀπό τό Πραιτώριο ὡς τόν Γολγοθᾶ σέ τρεῖς ὥρες.

Ὁ σταυρός τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἦταν βαρύς ἐπειδή ἦταν:

α) Σταυρός ὀδύνης.

Κατά τήν ἀποστολική μαρτυρία “Αὐτὸς τὰς ἀσθενείας ἡμῶν ἔλαβε καὶ τὰς νόσους ἐβάστασεν ” (Mατθαίου η΄ 17). Στό σταυρό Του εἶχαν   φορτωθεῖ ὅλες οἱ ἀσθένειές μας, ἡ κάθε εἶδους κακοπάθεια καί ταλαιπωρία μας, οἱ διωγμοί, οἱ ἐξορίες, ἡ προσφυγιά, ἡ παντοειδής ἐκμετάλλευσι, ὅλα τά πάθη τῶν ἀνθρώπων.

Γι’ αὐτό ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς προτρέπει νά ἀκολουθοῦμε τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου μας :

“ Ὀφείλομεν δὲ ἡμεῖς οἱ δυνατοὶ τὰ ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζειν, καὶ μὴ ἑαυτοῖς ἀρέσκειν” (Πρός Ρωμαίους ιε΄ 1)

“Προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς προσελάβετο ἡμᾶς εἰς δόξαν Θεοῦ ” (Πρός Ρωμαίους ιε΄ 7).

Ὅταν προσλαμβάνουμε, δεχόμαστε τά προβλήματα τῶν ἄλλων σάν νά εἶναι ἰδικά μας προβλήματα τότε δοξάζουμε τόν Θεό.

                                                            *****

β) Σταυρός ἀδικίας

Ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός ἦταν δίκαιος δέν παρέβη τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, πού τίς ἐτήρησε μέ ἀκρίβεια καί ζῆλο. Τιμωρήθηκε μέ θάνατο ἄδικα           “ ἀδίκῳ δίκῃ τοῦ Δικαίου κατακριθέντος ” κατά τήν ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας μας (Δοξαστικό τῶν ἑσπερίων στιχηρῶν τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ). Ὅτι ὁ Κύριος ἐνῷ δέν ἔπραξε τι παράνομον γιά νά τιμωρηθῇ ἦταν ἀθῶος καί δίκαιος καί παρά ταῦτα τιμωρήθηκε ἄδικα  μαρτυροῦν :  

1. i) Οἱ Ἀπόστολοι

Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης, ὡς υἱός τῆς βροντῆς, ἐκήρυξε μεγαλόφωνα στό εὐαγγέλιό του, ὅτι ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός ἦτο “πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας” (Ἰωάννου α΄ 14).

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐξυμνεῖ τό ἠθικό μεγαλεῖο τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως Ἰησοῦ Χριστοῦ, πού θυσίασε τήν ζωή Του γιά μᾶς “Τοιοῦτος γὰρ ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς, ὅσιος, ἄκακος, ἀμίαντος, κεχωρισμένος ἀπὸ τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ ὑψηλότερος τῶν οὐρανῶν γενόμενος ” (Πρός Ἑβραίους ζ΄ 26)

Ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἐπίσης βεβαιώνει, ὅτι ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός “ ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίησεν ” (Α΄ Πέτρου β΄ 22).

1. ii) Ἡ συζύγος τοῦ Πιλάτου ἡ ὁποία διεμήνυσε στόν Πιλᾶτο πού δίκαζε τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό :

“ Μηδὲν σοὶ καὶ τῷ δικαίῳ ἐκείνῳ· πολλὰ γὰρ ἔπαθον σήμερον κατ' ὄναρ δι' αὐτόν  ” (Mατθαίου κζ΄ 19)

iii) Ὁ εὐγνώμων ληστής πού ἐπετίμησε τόν βλάσφημο ληστή, πού εἰρωνευόταν τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό λέγοντάς του :   

“Οὐδὲ φοβῇ σὺ τὸν Θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ κρίματι εἶ; καὶ ἡμεῖς μὲν δικαίως· ἄξια γὰρ ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν· οὗτος δὲ οὐδὲν ἄτοπον ἔπραξε ” (Λουκᾶ κγ΄ 40-41).

                                                            *****

γ) Γεμᾶτος φθόνο

Ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης ἀναφέρει, ὅτι ὁ Πιλᾶτος ἐπειδή “ᾔδει γὰρ ὅτι διὰ φθόνον παρέδωκαν αὐτόν ” (Ματθαίου κζ΄ 18) προσπάθησε νά ἀθωώσει τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, ἀλλά ματαίως .

Βεβαιώνει καί ὁ εὐαγγελιστής Μᾶρκος, ὅτι ὁ Πιλᾶτος “ἐγίνωσκε γὰρ ὅτι διὰ φθόνον παραδεδώκεισαν αὐτὸν οἱ ἀρχιερεῖς ” (Μάρκου ιε΄ 10).

Οἱ Ἰουδαῖοι κινούμενοι ἀπό τυφλή ἐμπάθεια καί ἀσίγαστο μῖσος κατά τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀκύρωσαν τήν προσπάθεια τοῦ Πιλάτου καί ἀνέλαβαν τήν εὐθύνη τῆς ἄδικης καταδίκης μέ μεγάλη προθυμία καταδικασμένοι αὐτοκατάκριτοι.

“Ὁ φθόνος οὐκ οἶδε προτιμᾶν τό συμφέρον ” συμπεραίνει ἡ ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας.  

                                                            *****

δ) Βρώμικος ἀπό τίς ἁμαρτίες μας

Στήν ἐποχή πού ἔζησε ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἐπικρατοῦσε ἡ ἀντίληψι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γιά ὅσους καταδικάζοταν σέ θάνατο μέ σταύρωσι καί διατυπώνοταν ὡς ἑξῆς :

“ Ἐάν δέ γένηται ἔν τινι ἁμαρτία κρίμα θανάτου καί ἀποθάνῃ καί κρεμάσητε αὐτόν ἐπί ξύλου, οὐ κοιμηθήσεται τό σῶμα αὐτοῦ ἐπί τοῦ ξύλου, ἀλλά ταφῇ θάψετε  αὐτό ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκέινῃ, ὅτι κεκατηραμένος ὑπό Θεοῦ πᾶς κρεμάμενος ἐπί ξύλου καί οὐ μή μιανεῖτε τήν γῆν, ἥν Κύριος ὁ Θεός σου δίδωσί σοι ἐν κλήρῳ ” (Δευτερονομίου κα΄ 22-23).

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὑψηγορεῖ, ὅτι ὁ Θεός Πατέρας “ τὸν γὰρ μὴ γνόντα ἁμαρτίαν ὑπὲρ ἡμῶν ἁμαρτίαν ἐποίησεν, ἵνα ἡμεῖς γενώμεθα δικαιοσύνη Θεοῦ ἐν αὐτῷ ” (Πρός Κορινθίους Β΄  ε΄ 21)

Ὁ ἴδιος ἀπόστολος ἐξηγεῖ τό μεγαλεῖον τῆς ἁγάπης τοῦ Θεοῦ πού ἔπεμψε τόν υἱό Του τόν Μονογενῆ καί Ἀγαπητό νά κατακριθεῖ ὡς ἁμαρτωλός ἐνῷ δέν ἦτο ἁμαρτωλός, καί νά τιμωρηθεῖ γιά μᾶς.

“Τὸ γὰρ ἀδύνατον τοῦ νόμου, ἐν ᾧ ἠσθένει διὰ τῆς σαρκός, ὁ Θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸν πέμψας ἐν ὁμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας καὶ περὶ ἁμαρτίας, κατέκρινε τὴν ἁμαρτίαν ἐν τῇ σαρκί ” (Πρός Ρωμαίους η΄ 3)

“ Ἐπικατάρατος πᾶς ὁ κρεμασμένος ἐπί ξύλου” (Πρός Γαλάτας γ΄ 13).

Ὁ προφήτης Ἡσαΐας ἀναφέρει, ὅτι τό μαρτύριο καί ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἦταν συνέπεια τῶν ἁμαρτιῶν μας.  

“Οὗτος τάς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καί περί ἡμῶν ὀδυνᾶται ” (Ἡσαΐου ν΄ 4)

“Αὐτός δέ ἐτραυματίσθη διά τάς ἁμαρτίας ἡμῶν καί μεμαλάκισται διά τάς ἀνομίας ἡμῶν· παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ’ αὐτόν. τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν ” (Ἡσαΐου ν΄ 5)

“Πάντες ὡς πρόβατα ἐπλανήθημεν, ἄνθρωπος τῇ ὁδῷ αὐτοῦ ἐπλανήθη καί Κύριος παρέδωκεν αὐτόν ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν” (Ἡσαΐου ν΄ 6)

“ Ἐν τῇ ταπεινώσει ἡ κρίσις αὐτοῦ ἤρθη· τήν δέ γενεάν αὐτοῦ τίς διηγήσεται ; ὅτι αἴρεται ἀπό τῆς γῆς ἡ ζωή αὐτοῦ, ἀπό τῶν ἀνομιῶν τοῦ λαοῦ μου ἤχθη εἰς θάνατον”  (Ἡσαΐου ν΄ 8)

“Διά τοῦτο αὐτός κληρονομήσει πολλούς καί τῶν ἰσχυρῶν μεριεῖ σκῦλα, ἀνθ’ ὧν παρεδόθη εἰς θάνατον ἡ ψυχή αὐτοῦ, καί ἐν τοῖς ἀνομίοις ἐλογίσθη· καί αὐτός ἁμαρτίας πολλῶν ἀνήνεγκε καί διά τάς ἁμαρτίας αὐτῶν παρεδόθη ” (Ἡσαΐου ν΄ 12).

Ὁ Κύριός μας δέχθηκε νά ὑποστεῖ τόν ἐξευτελισμό Του καί τό μαρτύριο τῆς θυσίας Του στό σταυρό ἀπό ἀγάπη γιά μᾶς.

Αὐτά κηρύττει ἡ Γραφή :

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος “Συνίστησι δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεὸς, ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανε ” (Πρός Ρωμαίους ε΄ 8).

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος προφήτευσε τούς πιστούς νά ἀγωνίζονται χωρίς νά ντρέπονται, ὅπως ἀγωνίσθηκε ὁ Κύριος κατά τῆς ἁμαρτίας πού γεννᾶ τήν φθορά, τόν θάνατο, τήν αἰώνια ντροπή ἔχοντας ὡς πρότυπο τους τόν Κύριό μας Ἰησοῦν Χριστόν :

“Ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν, ὃς ἀντὶ τῆς προκειμένης αὐτῷ χαρᾶς ὑπέμεινε σταυρὸν, αἰσχύνης καταφρονήσας, ἐν δεξιᾷ τε τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ κεκάθικεν ” (Πρός Ἑβραίους ιβ΄ 2)

Ὁ θεηγόρος ἀπόστολος Παῦλος διδάσκει, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός δέν ντράπηκε νά σηκώσει τό σταυρό  “αἰσχύνης καταφρονήσας ” (Πρός Ἑβραίους ιβ΄ 2).

Μέ τήν θυσία Του ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός μᾶς ἀπάλλαξε ἀπό τίς συνέπειες τῶν παραβάσεων τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ ἀφοῦ τιμωρήθηκε ὁ Ἴδιος ὡς παραβάτης τους ἐνῷ δέν ἦταν. 

“Χριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάρα· γέγραπται γάρ· ἐπικατάρατος πᾶς ὁ κρεμάμενος ἐπὶ ξύλου ” (Πρός Γαλάτας γ΄ 13)

Μόνο ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ εἶχε αὐτή τήν δύναμι νά καταφρονήσει τήν ντροπή ἑνός ἐξευτελιστικοῦ θανάτου γιά νά μᾶς ἀπολλάξει ἀπό τήν αἰώνια ντροπή μας γιά τίς ἁμαρτίες μας.

                                                            *****

ε) Τόν ἐβάστασε μόνος

Τά βράδυ τοῦ ἀποχαιρετισμοῦ ὁ Κύριός μας προεφήτευσε λέγοντας στούς μαθητές Του, ὅτι σέ λίγο “ἐμὲ μόνον ἀφῆτε· καὶ οὐκ εἰμὶ μόνος, ὅτι ὁ πατὴρ μετ' ἐμοῦ ἐστι ” (Ἰωάννου ιστ΄ 32).

Ἤδη στόν προφήτη Ἡσαΐα ἀναγγέλεται, ὅτι μόνος Του ὁ Σωτῆρας μας ἀγωνίσθηκε γιά τήν σωτηρία μας :  

“ Ἐκ τῶν ἐθνῶν οὐκ ἐστιν ἀνήρ μετ’ ἐμοῦ ” (Ἡσαΐου ξγ΄ 3)

“ Ἐρρύσατο αὐτούς ὁ βραχίων μου ” (Ἡσαΐου ξγ΄ 5).

Ἔτσι παρηγορεῖ ὅλους μας ὅταν μόνοι μας σηκώνουμε τούς πολλούς σταυρούς τῶν δοκιμασιῶν τῆς ζωῆς μας.

Ὅπως ὅμως Ἐκεῖνος ἔτσι καί ἐμεῖς δέν εἴμαστε μόνοι στίς δοκιμασίες τῆς ζωῆς μας.

Ἄν ὅλοι μᾶς ἐγκαταλείψουν ὁ Θεός Πατέρας μας δέν θά μᾶς ἐγκαταλείψει κατά τήν ὑπόσχεσί Του στόν λαό Του :

“ ἀνδρίζου καί ἴσχυε, μή φοβοῦ μηδέ δειλιάσῃς μηδέ πτοηθῇς ἀπό προσώπου αὐτῶν, ὅτι Κύριος ὁ Θεός σου ὁ προπορευόμενος μεθ’ ὑμῶν ἐν ὑμῖν, οὔτε μή σε ἀνῇ, οὔτε μή σε ἐγκαταλίπῃ. Καί ἐκάλεσε Μωυσῆς Ἰησοῦν καί εἶπεν αὐτῷ ἔναντι παντός Ἰσραήλ. Ἀνδρίζου καί ἴσχυε, σύ γάρ εἰσελεύσῃ πρό προσώπου τοῦ λαοῦ τούτου εἰς τήν γῆν, ἥν ὥμοσε Κύριος τοῖς πατράσιν ὑμῶν δοῦναι αὐτοῖς, καί σύ κατακληρονομήσεις αὐτήν αὐτοῖς. Καί Κύριος ὁ συμπορευόμενος μετά σοῦ οὐκ ἀνήσει σε, οὐδέ μή σε ἐγκαταλίπῃ. Μή φοβοῦ μηδέ δειλιά  ” (Δευτερονομίου λα΄ 6-8).

“ Οὐ μή σε ἀνῶ οὐδ' οὐ μή σε ἐγκαταλίπω ” (Ἑβραίους ιγ΄ 5).

 Γι’ αὐτό ὁ προφητάνακτας Δαυΐδ διαπιστώνει :

“Νεώτερος ἐγενόμην καί γάρ ἐγήρασα καί οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον οὐδέ τό σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτους ” (Ψαλμός λστ΄ (λζ) 36,25)

                                                *****

Ἐμεῖς οἱ πιστοί πρέπει νά σταυρώσουμε τούς ἀδελφούς μας μέ ἐνέργειες μας ἤ λόγους πού γίνονται σταυρός ὀδύνης, φθόνου, λάσπης, ἀδικίας, μοναξιᾶς.