Εἰσαγωγή
Ἡ Τριλογία τοῦ Πάθους
τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ
Βρισκόμαστε μπροστά στό πάθος τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία μᾶς προσκαλεῖ νά προσκυνήσουμε τό Σεπτό Πάθος τοῦ Λυτρωτοῦ καί Σωτήρα μας καί νά ἐμβαθύνουμε, ἀναλογιζόμενοι τήν αἰτία, γιά ποιό λόγο ἔγινε καί ἐάν χρειαζόταν νά γίνει. Προστρέχουμε στήν θεόπνευστη Γραφή πού μᾶς πληροφορεῖ, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ἔπαθε, θυσιάστηκε καί πέθανε γιά τούς ἑξῆς λόγους:
- Ἔπαθε καί πέθανε θυσιαζόμενος γιά μᾶς.
Ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ προβλέπει, ὅτι ἡ παράβασή του προκαλεῖ ὀδυνηρές συνέπειες, ἀναπόφευκτες γιά τόν παραβάτη.
Ὁ Θεός ὅμως δέν ἐπέβαλε ὡς τιμωρία τίς συνέπειες. Προέκυψαν ἀπό τίς ἐπιλογές τῶν παραβατῶν τῶν θείων ἐντολῶν. Γι’ αὐτό ἐνήργησε γιά νά ἄρει τίς συνέπειες θυσιάζοντας τόν πρωτότοκο μονογενῆ καί ἀγαπητό Υἱό Του, πού στόν καιρό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, κατά τόν προφήτη Ἡσαΐα, τόν ἀποκαλοῦσαν τιμητικά ὁ Δοῦλος, πού σημαίνει ὁ Ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ.
Ἀπό τόν καιρό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶχε γεννηθεῖ ἕνας προβληματισμός πώς εἶναι δυνατόν ὁ ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ νά πάσχει, νά ὑποφέρει, νά ταπεινώνεται, νά ἐξουθενώνεται.
Ἀπάντηση σ’ αὐτό τό βαθύ προβληματισμό δίνει ὁ προφήτης Ἡσαΐας ἐξηγώντας ὅτι ὁ Χριστός δέν ὑπέφερε ἐπειδή παρέβη τούς νόμους τοῦ Θεοῦ, οὔτε ἐπειδή τιμωρήθηκε ἀπό τόν Θεό, ἀλλά ἔπαθε γιά μᾶς :
«Αὐτός πού φορτώθηκε τίς θλίψεις μας κι ὑπέφερε τούς πόνους τούς δικούς μας. Ἐμεῖς νομίζαμε πώς ὅλα ὅσα τόν βρῆκαν ἦταν τραύματα, πληγές καί ταπεινώσεις ἀπό τόν Θεό. Μά ἦταν αἰτία οἱ ἁμαρτίες μας πού αὐτός πληγώθηκε, οἱ ἀνομίες μας πού αὐτός ἐξουθενώθηκε. Γιά χάρη τῆς δικῆς μας σωτηρίας ἐκεῖνος τιμωρήθηκε καί στίς πληγές του βρήκαμε ἐμεῖς τήν γιατρειά»[1].
Στό Πάθος τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀναφέρεται καί τό σχόλιο τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου:
«Αὐτός πῆρε τίς ἀσθένειές μας καί βάσταξε τίς ἀρρώστιές μας»[2].
Τό πάθος τοῦ Ἐκλεκτοῦ τοῦ Θεοῦ ἦταν ἀκατανόητο γιά τούς Ἰουδαίους πού τό θεωροῦσαν σκάνδαλο, ὅπως ἐξηγεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος :
«Ἐμεῖς ὅμως κηρύττουμε τό σωτήρα Χριστό, καί μάλιστα σταυρωμένο, κήρυγμα ἀπαράδεκτο γιά τίς μεσσιανικές προσδοκίες τῶν Ἰουδαίων καί ἀνόητο γιά τίς ἀναζητήσεις τῶν ἐθνικῶν»[3].
* * * * *
- Ἔπαθε γιά νά ἀφήσει παράδειγμα νά Τόν ἀκολουθήσουμε, νά Τόν μιμηθοῦμε στήν αὐτοθυσία, στήν καρτερία, στήν ὑπομονή, στήν μακροθυμία, στήν ἀνεξικακία, στήν συγχωρητικότητα, στήν εὐεργετικότητα, ὅπως τονίζει ὁ ἀπόστολος Πέτρος:
«Σ’ αὐτό σᾶς κάλεσε ὁ Θεός. Γιατί ὁ Χριστός πέθανε γιά μᾶς, ἀφήνοντάς σας τό ὑπόδειγμα γιά νά βαδίσετε στ’ ἀχνάρια του »[4].
* * * * *
- Ἔπαθε γιά νά πεθάνουμε ὡς πρός τήν ἁμαρτία καί νά ζήσουμε μέσα στό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Ἀφοῦ ἡ ἁμαρτία ἐπιφέρει τέτοιες φοβερές συνέπειες πού κανένας ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά ἀντέξει, ἦρθε ὁ Κύριος γιά νά μᾶς βοηθήσει νά νικήσουμε τήν ἁμαρτία καί νά τηρήσουμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ πού ἐκφράσθηκε μέ τίς σωτήριες ἐντολές Του.
α΄.«Αὐτός ὁ Ἴδιος βάσταξε τίς ἁμαρτίες μας στό σῶμα Του ἐπάνω, στό σταυρό, γιά νά πεθάνουμε κι ἐμεῖς ὡς πρός τήν ἁμαρτία, καί νά ζήσουμε μέσα στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μέ τίς πληγές τοῦ Χριστοῦ γιατρευτήκατε»[5].
Αὐτή ἡ βοήθεια πού μᾶς πρόσφερε ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός δέν ἔχει χαρακτήρα ἠθικό ὅπως ἐνδεχομένως πολλοί νά ἀντιλαμβάνονται, ἀλλά ὑπαρξιακό χαρακτήρα. Πρόκειται γιά νέα γέννηση, γιά νέα ὕπαρξη, γιά νέα κατάσταση. Ὅλα αὐτά ἀναπτύσσονται καί ἀναλύονται ἀπό τόν ἀπόστολο Παῦλο στίς ἐπιστολές του:
β΄. «Γιατί, ὅταν βαφτιστήκατε, θαφτήκατε μαζί μέ τό Χριστό, ἀλλά κι ἀναστηθήκατε μαζί Του, γιατί πιστέψατε στή δύναμη τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος τόν ἀνάστησε ἀπό τούς νεκρούς. Κι ἐσᾶς, πού ἤσασταν νεκροί ἐξαιτίας τῶν ἁμαρτιῶν καί τῆς εἰδωλολατρίας σας, ὁ Θεός σᾶς ζωοποίησε μαζί μέ τό Χριστό. Μᾶς συγχώρησε ὅλα τά παραπτώματα. Κατήργησε τό χρεόγραφο μέ τίς διατάξεις του, πού ἦταν ἐναντίον μας, καί τό ἔβγαλε ἀπό τή μέση καρφώνοντάς το στό σταυρό· ἀφαίρεσε τή δύναμη πού εἶχαν οἱ δαιμονικές ἀρχές καί ἐξουσίες καί τίς διαπόμπεψε, σέρνοντάς τες νικημένες στό θρίαμβο τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ»[6].
Οὐσιαστικά μέ τήν θέλησή του ὁ ἄνθρωπος διαμορφώνει τό ἦθος τῆς ζωῆς του, τήν ἠθική του καί ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ἀνανεώνει τήν ὕπαρξη του μέ τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού ἐνεργεῖ μέ τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας.
* * * * *
Ἡ ἐλπίδα τῆς σωτηρίας μας.
Μέ τό πάθος, τόν θάνατο Του καί τήν θυσία τῆς ζωῆς Του ἀνέλαβε τίς εὐθύνες γιά τίς ἁμαρτίες ὅλων μας. Ὅσοι ἀναγνωρίσουν αὐτή τήν θυσία Του μέ τήν ὁποία ἀντιμετώπισε τήν ἁμαρτία καί Τόν ἀναμένουν μέ εὐγνωμοσύνη, θά τούς ἀπαλλάξει αἰωνίως ἀπό κάθε εὐθύνη.
«Ἔτσι κι ὁ Χριστός, ἀφοῦ θυσιάστηκε μία φορά γιά νά σηκώσει ἐπάνω του τίς ἁμαρτίες ὅλων μας, θά ἐμφανιστεῖ γιά δεύτερη φορά, ὄχι γιά ν’ ἀντιμετωπίσει τήν ἁμαρτία, ἀλλά γιά νά σώσει αὐτούς πού τόν προσμένουν»[7].
[1] «Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται, καὶ ἡμεῖς ἐλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν πόνῳ καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ καὶ ἐν κακώσει. Αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν· παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ᾿ αὐτόν. τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν» (Ἠσαΐου νγ΄ 4-5).
[2] «Αὐτὸς τὰς ἀσθενείας ἡμῶν ἔλαβε καὶ τὰς νόσους ἐβάστασεν» (Ματθαίου η΄ 17 )
[3] «Ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, ᾿Ιουδαίοις μὲν σκάνδαλον, ῞Ελλησι δὲ μωρίαν» (Πρός Κορινθίους Α΄ α΄ 23)
[4] «Εἰς τοῦτο γὰρ ἐκλήθητε, ὅτι καὶ Χριστὸς ἔπαθεν ὑπὲρ ὑμῶν, ὑμῖν ὑπολιμπάνων ὑπογραμμὸν ἵνα ἐπακολουθήσητε τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ» (Α΄ Πέτρου β΄ 21)
[5] «Ὅς τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν αὐτὸς ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώματι αὐτοῦ ἐπὶ τὸ ξύλον, ἵνα ταῖς ἁμαρτίαις ἀπογενόμενοι τῇ δικαιοσύνῃ ζήσωμεν· οὗ τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἰάθητε » (Α΄ Πέτρου β΄ 24)
[6] «Συνταφέντες αὐτῷ ἐν τῷ βαπτίσματι, ἐν ᾧ καὶ συνηγέρθητε διὰ τῆς πίστεως τῆς ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ τοῦ ἐγείραντος αὐτὸν ἐκ τῶν νεκρῶν. καὶ ὑμᾶς, νεκροὺς ὄντας ἐν τοῖς παραπτώμασι καὶ τῇ ἀκροβυστίᾳ τῆς σαρκὸς ὑμῶν, συνεζωοποίησεν ὑμᾶς σὺν αὐτῷ, χαρισάμενος ἡμῖν πάντα τὰ παραπτώματα, ἐξαλείψας τὸ καθ' ἡμῶν χειρόγραφον τοῖς δόγμασιν ὃ ἦν ὑπεναντίον ἡμῖν, καὶ αὐτὸ ἦρεν ἐκ τοῦ μέσου προσηλώσας αὐτὸ τῷ σταυρῷ· ἀπεκδυσάμενος τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας ἐδειγμάτισεν ἐν παρρησίᾳ, θριαμβεύσας αὐτοὺς ἐν αὐτῷ» (Πρός Κολοσαεῖς β΄ 12-15)
[7] «Οὕτω καὶ ὁ Χριστός, ἅπαξ προσενεχθεὶς εἰς τὸ πολλῶν ἀνενεγκεῖν ἁμαρτίας, ἐκ δευτέρου χωρὶς ἁμαρτίας ὀφθήσεται τοῖς αὐτὸν ἀπεκδεχομένοις εἰς σωτηρίαν» (Πρός Ἑβραίους θ΄ 28)
