Ἕνας μοναδικός καί σωτήριος θάνατος
(ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ -29 Ἀπριλίου 2016)
Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ
«Τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν αὐτὸς (δηλαδή ὁ Χριστός) ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώματι αὐτοῦ ἐπὶ τὸ ξύλον, ἵνα ταῖς ἁμαρτίαις ἀπογενόμενοι τῇ δικαιοσύνῃ ζήσωμεν· οὗ τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἰάθητε» (Πέτρου Α΄, β΄ 24)
Ὁ κορυφαῖος τοῦ ἱεροῦ συλλόγου τῶν ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρος ἐξηγεῖ μέ σαφήνεια τήν πίστη τῆ Ἐκκλησίας γιά τό Πάθος καί τόν μαρτυρικό καί ἐξευτελιστικό θάνατο μέ σταύρωση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ διδάσκοντας τούς πιστούς α΄. γιά τόν χαρακτήρα τοῦ θανάτου Του, β΄. γιά τίς δικές μας ἐνέργειες, καί γ΄. γιά τά ἀποτελέσματά του :
- Ὁ χαρακτήρας
Ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ δέν ἦταν συνήθης. Δέν πέθανε ἀπό ἀσθένεια, ἀπό γήρας, στόν ὕπνο Του ἤ αἰφνίδια. Δέν ὑπέστη θάνατο, ὅπως ἡ πλειονότητα τῶν ἀνθρώπων ὑφίσταται. Ἦταν θάνατος μοναδικός. Τήν μοναδικότητά του τονίζουν τά γεγονότα :
α΄. Ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός δέν ἦταν ἕνας ψιλός (κοινός) ἄνθρωπος, ἀλλά καί Θεός, ἀφοῦ ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος «ἐν αὐτῷ (δηλ. στόν Ἰησοῦ Χριστό) κατοικεῖ πᾶν τό πλήρωμα τῆς θεότητος σωματικῶς» (Πρός Κολοσσαεῖς β΄, 9) καί « (ὁ Ἰησοῦς Χριστός) ἐστί εἰκών τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου» (Πρός Κολοσσαεῖς α΄, 15).
Ὁ ἀπόστολος Ἰωάννης ὁ εὐαγγελιστής προσθέτει ὅτι ;
« Ἐθεασάμεθα (ἐννοεῖ οἱ Μαθητές Του) τὴν δόξαν αὐτοῦ, (δηλ. τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ) δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ πατρός, πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας» (Ἰωάννου α΄, 14).
Ἴδετε καί τήν μαρτυρία τοῦ ἀποστόλου Πέτρου (Β΄ Πέτρου α΄, 16-20).
β΄. Ὅτι διῆλθε τόν βίο Του «εὐργετῶν καί ἰώμενος» (Πράξεων ι΄ 38).
γ΄. Ὅτι ὡς ὁμολόγησε ὁ Πιλᾶτος ἦταν ἀθῶος καί δέν ἔπρεπε νά τιμωρηθεῖ μέ τέτοια βαρύτατη ποινή. Δήλωσε δημόσια πρίν ἐκδώσει τήν ἀπόφαση του γιά τήν σταύρωση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ «Ἐγώ οὐχ εὑρίσκω ἐν αὐτῷ αἰτίαν» (Ἰωάννου ιη΄ 38) καί ὁ ληστής πού συσταυρώθηκε μέ τόν Κύριο ὁμολόγησε ἐπιτιμώντας τόν βλάσφημο συσταυρωμένο ληστή «οὗτος οὐδέν ἄτοπον ἔπραξεν» (Λουκᾶ κγ΄ 41).
Βεβαιώνει ὁ ἀπόστολος Πέτρος ὅτι «(Ὁ Χριστός) ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίησεν, οὐδὲ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ» (Α΄ Πέτρου β΄, 22).
δ΄. Ὅτι ἦταν θάνατος ἑκούσιος. Ὁ Κύριός μας διακήρυξε, ὅτι οὐδείς εἶχε ἐξουσία νά Τοῦ ἀφαιρέσει τήν ζωή, ἀλλά ὁ Ἴδιος τήν πρόσφερε θυσία γιά τούς ἀνθρώπους :
«Διὰ τοῦτο ὁ πατήρ με ἀγαπᾷ, ὅτι ἐγὼ τίθημι τὴν ψυχήν μου, ἵνα πάλιν λάβω αὐτήν. οὐδεὶς αἴρει αὐτὴν ἀπ' ἐμοῦ, ἀλλ' ἐγὼ τίθημι αὐτὴν ἀπ' ἐμαυτοῦ· ἐξουσίαν ἔχω θεῖναι αὐτήν, καὶ ἐξουσίαν ἔχω πάλιν λαβεῖν αὐτήν· ταύτην τὴν ἐντολὴν ἔλαβον παρὰ τοῦ πατρός μου » (Ἰωάννου ι΄ 17-18).
Πρός τόν Πιλᾶτο πού Τοῦ ὑπενθύμισε, ὅτι εἶχε ἐξουσία ἤ νά Τόν ἐλευθερώσει ἤ νά Τόν θανατώσει, εἶπε ὅτι ἡ ἐξουσία τοῦ θανάτου ἀνήκει στόν Θεό:
«Ἐμοὶ οὐ λαλεῖς; οὐκ οἶδας ὅτι ἐξουσίαν ἔχω σταυρῶσαί σε καὶ ἐξουσίαν ἔχω ἀπολῦσαί σε; ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς· οὐκ εἶχες ἐξουσίαν οὐδεμίαν κατ' ἐμοῦ, εἰ μὴ ἦν σοι δεδομένον ἄνωθεν· διὰ τοῦτο ὁ παραδιδούς μέ σοι μείζονα ἁμαρτίαν ἔχει» (Ἰωάννου ιθ΄ 10-11).
Ἡ λογική τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς πού ἔγινε ἡ σταύρωση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καί οὐ μόνον ἐκείνης, ἀλλά καί τῶν ἑπομένων ἐποχῶν ἀδυνατεῖ νά κατανοήσει καί νά ἑρμηνεύσει αὐτό τόν θάνατο.
Οἱ μέν Ἰουδαῖοι θεωροῦσαν τόν θάνατό Του σκάνδαλο. Ἦταν γι’ αὐτούς ἀδιανόητο ὁ ἐκλεκτός Δοῦλος τοῦ Παντοδύναμου καί Μεγαλοπρεποῦς Θεοῦ, τοῦ Θεοῦ τῶν Δυνάμεων, τοῦ ἐνεργήσαντος τεράστια καί θαυμαστά γιά νά προστατεύσει τούς Ἰσραηλῖτες, νά πάσχει ὡς κακοῦργος. Τήν ἀντίληψη αὐτή ἐξέφραζαν οἱ μυκτηρισμοί καί οἱ εἰρωνεῖες ἐναντίον Του κατά τήν σταύρωση
« Ὁμοίως δὲ καὶ οἱ ἀρχιερεῖς ἐμπαίζοντες μετὰ τῶν γραμματέων καὶ πρεσβυτέρων καὶ Φαρισαίων ἔλεγον· ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι· εἰ βασιλεὺς ᾿Ισραήλ ἐστι, καταβάτω νῦν ἀπὸ τοῦ σταυροῦ καὶ πιστεύσομεν ἐπ᾿ αὐτῷ» (Ματθαίου κζ΄ 41-42).
Οἱ δέ εἰδωλολάτρες θεωροῦσαν ἀνόητη τήν θυσία τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. εἴτε ἐπειδή πίστευαν, ὅτι μέ μία τέτοια θυσία δέν δύναται νά ἐξιλεωθεῖ καί νά ἐξαγνισθεῖ ἡ διεφθαρμένη κοινωνία. Οἱ σοφοί του οὐσιαστικῶς ἀγνοοῦν τό σχέδιο τοῦ ζωντανοῦ καί ἀληθινοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων καί τῆς ἀναπλάσεως τοῦ κόσμου. Εἴτε ἐπειδή θεωροῦσαν, ὅτι εἶναι ἄτοπο ἕνας Θεός νά πεθάνει, νά θυσιάζεται. Ποιά ἀνάγκη ἐπιβάλλει αὐτήν τήν θυσία; Ἐνῷ διεπίστωναν τά δεινά τῆς ἀνθρωπότητος δέν γνωρίζαν τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο θά ἀπαλλαγοῦν ἀπ’ αὐτά. Γι’ αὐτό ὁ σταυρικός θάνατος ἐφαίνετο σ’ αὐτούς, ὅτι ἦταν μωρία.
Τήν πίστη τῶν Χριστιανῶν διακηρύσσει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅτι τό κήρυγμα τοῦ εὐαγγελίου πού στηρίζεται στό σταυρικό θάνατο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι «᾿Ιουδαίοις μὲν σκάνδαλον, ῞Ελλησι δὲ μωρίαν, αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς, ᾿Ιουδαίοις τε καὶ ῞Ελλησι, Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν » (Πρός Κορινθίους Α΄ α΄ 23).
Γιά τούς πιστούς ὁ θάνατος αὐτός εἶναι ἀντιπροσωπευτικός. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός δέχθηκε νά ὑποστεῖ τήν ἄδικη τιμωρία τοῦ θανάτου, ἀφοῦ ἦταν ἀναμάρτητος γιά νά ἀπαλλάξει ἀπό κάθε τιμωρία ὅσους παρέβαιναν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί μετανοοῦσαν, γιά νά συγχωρηθοῦν, νά ἐξαφανισθοῦν οἱ ἁμαρτίες τους. Τό κήρυγμα τῶν ἁγίων Ἀποστόλων αὐτή τήν ἀλήθεια διδάσκει, ὅπως αὐτό πού ἀκολουθεῖ (Πρός Ρωμαίους ε΄ 13-21).
Αὐτό εἶναι τό νόημα τῶν λόγων τοῦ ἀποστόλου Πέτρου, ὅτι ὁ Χριστός ἀνήνεγκεν (ἀνεβίβασε) μέ τό σῶμα Του στό σταυρό τίς ἁμαρτίες μας.
Εἶναι θάνατος πού ἀποκαλύπτει τήν σοφία τοῦ Θεοῦ πού μετατρέπει τόν θάνατο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ γιά μᾶς δικαιοσύνη, ἁγιασμό καί ἀπολύτρωση (Πρός Κορινθίους Α΄, α΄ 30).
* * * * *
- Οἱ δικές μας ἐνέργειες
Τά ἀποτελέσματα τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ γιά νά ἰσχύσουν σέ μᾶς, στόν καθένα προσωπικά ὀφείλουμε κατά τόν ἀποστολικό λόγο:
α΄. Νά νεκρώσουμε τήν ἁμαρτία. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος προτρέπει τούς πιστούς
«Νεκρώσατε τά μέλη ὑμῶν τά ἐπί τῆς γῆς» (Πρός Κολοσσαεῖς γ΄ 5)
β΄. Νά ζήσουμε μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐπίσης ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐξηγεῖ τόν σκοπό τοῦ μυστηρίου τῆς σαρκώσεως του Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ πού κορυφώθηκε μέ τόν Σταυρικό θάνατό Του
«᾿Επεφάνη γὰρ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σωτήριος πᾶσιν ἀνθρώποις, παιδεύουσα ἡμᾶς ἵνα ἀρνησάμενοι τὴν ἀσέβειαν καὶ τὰς κοσμικὰς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰῶνι» (Πρός Τίτον β΄ 11-12)
- Ἡ θεραπεία μας.
Ἔτσι ὁ θάνατος τοῦ Κυρίους μας ἀποκαθιστᾶ τήν βλάβη καί τό τραῦμα πού προξενεῖ ἡ ἁμαρτία στήν ψυχή καί στήν ζωή μας.