ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΣΤ΄ ΛΟΥΚΑ
Πλουσιοπάροχος ο Πανάγαθος Κύριος. Πολυάριθμες και ανεκτίμητες οι δωρεές του. Με τάλαντα τις παρομοιάζει. Διότι το τάλαντο ήταν, την εποχή εκείνη, χρηματικό κεφάλαιο σπουδαιότατο, η μεγαλύτερη σε χρυσό αξία, που χρησιμοποιούσαν τότε οι άνθρωποι. Δούλοι είμαστε εμείς απέναντι του Χριστού, όχι μόνο γιατί αυτός μας έδωσε τη ζωή και την ύπαρξη, αλλά προπαντός διότι μας εξαγόρασε με το τίμιο αίμα Του και μας χάρισε την αληθινή ελευθερία. Και μολονότι δούλοι, λαμβάνουμε από αυτόν τάλαντα, να τα διαχειριστούμε και να τα πολλαπλασιάσουμε, όχι για να αποδώσουμε σε αυτόν τα κέρδη, όπως έκαναν οι δούλοι της εποχής εκείνης, οι οποίοι εργαζόντουσαν για λογαριασμό των κυρίων τους, αλλά για να πλουτίσουμε εμείς με αυτά. « Ἔδωκεν……… ἐκαστω κατά τήν ἰδίαν δύναμη ».
Σε όλους πλούσιες χάρισε τις δωρεές του, ανάλογα με την ικανότητα, που είχε ο καθένας. Τα τάλαντα αποτελούν, βέβαια, δωρεάν, αλλά συνεπάγονται και ευθύνη. Δεν έπρεπε, λοιπόν, ένας, που είχε λίγες δυνατότητες, να επιβαρυνθεί με πολλά τάλαντα και να σηκώσει ευθύνες μεγαλύτερες, από όσες μπορούσε να βαστάξει. Και στην άνιση αυτή διανομή καταφαίνεται πάλι η αγαθότητα του Κυρίου. Πάντως κανένα δεν άφησε χωρίς τα τάλαντα.
Άπειροι οι θησαυροί του Θεού, ώστε να μπορεί πολλά και διάφορα, μεγάλης πάντοτε αξίας, χαρίσματα να προσφέρει στους ανθρώπους, χαρίσματα υλικά και πνευματικά, σωματικά και διανοητικά. Η Υγεία του σώματος η δύναμη και οι διάφορες δεξιότητες του, η αντοχή στους κόπους και η ακαταπόνητη εργατικότητα, η ικανότητα προσαρμογής σε κλιματολογικές και καιρικές μεταβολές, είναι τάλαντο του Θεού. Οι πολύτιμες αισθήσεις, όπως είναι η όραση, η ακοή, η όσφρηση, η γεύση, η αφή, και γενικότερα η αρμονική σύνθεση του σώματος από σπουδαιότατα και αρμονικός συνεργαζόμενα μεταξύ τους μέλη, είναι δώρα του Θεού. Σκεφτείτε αν ήμασταν χολοί ή τυφλοί, παράλυτοι ή ανάπηροι, πόσο δύσκολη θα ήταν η ζωή μας!
Η διανοητική ικανότητα, η ετοιμότητα του πνεύματος, η φωτεινότητα του νου, η κρίση, η σύνεση, ή φαντασία, η καλαισθησία, η μνήμη, η καταπληκτική κριτική δύναμη να παρατηρούμε, να ερευνούμε, να πειραματιζόμαστε, να συνδυάζουμε τις επιμέρους γνώσεις, να συνάγουμε συμπεράσματα και να δημιουργούμε έτσι επιστήμη και πολιτισμό για την εξυπηρέτησή μας, η ευφυΐα με μία λέξη, είναι τάλαντο Θεόσδοτο.
Τα ηγετικά προσόντα, ώστε να μπορούν, οι προικισμένοι με αυτά, σε καιρούς ειρήνης και πολέμου, ευημερίας και δυστυχίας να κυβερνούν τους λαούς, να τους καθοδηγούν προς το αληθινό συμφέρον, να τους προφυλάσσουν από εκτροπές και κινδύνους, να τους υπερασπίζονται από εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς, είναι και αυτό τάλαντο. Ο πλούτος, η κοινωνική θέση, η μόρφωση, το αξίωμα, ικανότητα προς διδασκαλία και η διαπαιδαγώγηση με το γραπτό και προφορικό λόγο, είναι δώρο Θεού.
Προσθέστε σε αυτά την φωνή της συνειδήσεως, τη γνώση του Θείου θελήματος, τη χάρη των μυστηρίων, τις αναρίθμητες πνευματικές δωρεές, στολίσματα πολύτιμα της ψυχής, τα οποία ο Απόστολος Παύλος ονομάζει καρπούς του Αγίου πνεύματος(Γαλατ.ε΄22) για να εννοήσουμε κάπως την αναρίθμητη ποικιλία και ανεκτίμητη αξία των ταλάντων, που δίνει ο Θεός. Δεν υπάρχει, λοιπόν, κανείς, που να μην έχει λάβει χαρίσματα από το Θεό. Αυτό διακηρύσσει και ο Απόστολος Παύλος γράφων : « ἕκαστος ἴδιον χάρισμα ἔχει ἐκ Θεοῦ, ὅς μέν οὕτως, ὅς δέ οὕτως »(Α΄Κορ.ζ΄7).
Δεν χάρισε τα ίδια σε όλους. Και τούτο, γιατί θα ήταν αδύνατο να υπάρξει, να ζήσει και να προοδεύσει κοινωνία, αν όλοι είχαν τα ίδια ταλέντα και στον αυτό βαθμό · αν όλοι ήταν π.χ. επιστήμονες, αν όλοι ήταν γεωργοί, ή έμποροι, ή ναυτιλλόμενοι, ή ζωγράφοι, ή διδάσκαλοι. Όπως το ανθρώπινο σώμα έχει την αρμονία και την ενότητα του στην ποικιλία των μελών του, των αισθήσεων και των επιμέρους Εσωτερικών και Εξωτερικών οργάνων, Χάρις εις τα οποία ζει και αναπτύσσεται ως ενιαίο όλον, έτσι και η κοινωνία(Α΄Κορ.ιβ΄10,14-26). Για να ζήσει η κοινωνία και να προοδεύσει έχει απόλυτη ανάγκη από ανθρώπους με διάφορα και σε διάφορο βαθμό πλεονεκτήματα. Έτσι κατορθώνεται η αμοιβαία βοήθεια και η αλληλοσυμπλήρωση.
Πάντως ο κάθε άνθρωπος έχει πάρει από το Θεό ορισμένα τάλαντα, ορισμένες δωρεές και ικανότητες για τη δική του ωφέλεια και την ωφέλεια των άλλων. Ο Απόστολος Παύλος γράφει ότι το πνεύμα το άγιο είναι εκείνο, που διαμοιράζει αυτά τα χαρίσματα. Στον ένα, λέγει, « δίδεται λόγος Σοφίας », στον άλλον « λόγος γνώσεως », εις έτερον « πίστη », σε άλλους « χαρίσματα ἰαμάτων », « ἐνεργήματα δυνάμεων », « προφητεία », « γένει γλωσσῶν », « ἑρμηνεία γλωσσῶν » κ.λ.π. Και προσθέτει : « πάντα δέ ταῦτα ἐνεργεῖ τό ἐν καί τό αὐτό πνεῦμα, διαιροῦν ἔκαστω καθώς βούλεται »(Α΄ΚΟρ.ιβ΄7-11).
Εάν ο καθένας εξετάσει με προσοχή τον εαυτό του, τις ικανότητες του, τη θέση του, τις γνώσεις και την πείρα του, εάν ερευνήσει τη σωματική και πνευματική υπόσταση του, την ιστορία και εξέλιξη της ζωής του, εύκολα θα ανακαλύψει και θα πεισθεί, ότι έχει πάρει από τον Πανάγαθο Κύριο τάλαντα, πολλά τάλαντα πολύτιμα και χρησιμότατα.
Και θα σκεφθεί τότε, ότι έχει ιερά υποχρέωση απέναντι του Θεού, απέναντι του εαυτού του, απέναντι και των άλλων ανθρώπων να κάνει καλή χρήση αυτών των δωρεών · να γίνει ο πιστός οικονόμος, ο τίμιος διαχειριστής, ο αγαθός και συνετός συμπαραστάτης των αδελφών του. Έλαβε από τον Θεό; Οφείλει να δώσει στα τέκνα του Θεού. Και, εδώ είναι το παράδοξο, δίνοντας δεν πτωχεύει, αλλά πλουτίζει. Μια βοήθεια στον πτωχό, μια συμβουλή στον νέον, παρηγοριά και συμπαράσταση στον ασθενούντα, λόγια Χριστού στον σκοτισμένο από την αμαρτία είναι ο πολλαπλασιασμός των ταλάντων.
Μεγάλες οι δωρεές του Θεού, μεγάλες οι ευθύνες μας, ανυπολόγιστος η ωφέλεια, που θα αποκομίσουμε από την καλή αυτών διαχείριση. Θα αξιωθεί ο καθένας να ακούσει τον τιμητικώτατο έπαινο από τον Θεό και την τρισχαρμόσυνη πρόσκληση: « εὖ δοῦλε ἀγαθέ καί πιστέ ,ἐπί ὀλίγα ἧς πιστός , ἐπί πολλῶν σέ καταστήσω ».