Τό ὑπερύμνητον ὄνομα
«Φοβεῖσθαι τό ὄνομα τό ἔντιμον
τό θαυμαστόν τοῦτο: Κύριον τόν Θεόν σου»
[Δευτ. κη΄ 58]
Δημοσιεύθηκε 26.10.2023
Τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ δὲν εἶναι γιὰ τὸν πιστὸ ἦχος κενός, πού ἐξέρχεται ἀπὸ τό στόμα του καὶ πνίγεται στόν ἀέρα, ἀλλ᾽ εἶναι σύνθημα ἱερό, στήν ἐκφώνηση τοῦ ὁποίου ἡ ψυχή ὁλόκληρη γονυπετεῖ, καθὼς ὑποκλίνεται ὁ ἱερεὺς κάθε φορά πού διέρχεται πρὸ τῆς ἁγίας Τραπέζης.
Ὁ πιστὸς μέ τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ ἀναφέρεται στό Ὕψιστο καὶ Πανυπερτέλειο Ὄν, τὸ Πανταχοῦ ΙΙαρόν, τὸ ᾿Αναλλοίωτο, τὸ Αἰώνιο, τὸ Ἄναρχο, τὸ ᾿Ατελεύτητο, τὸ Παντοδύναμο, τὸ Πάνσοφο, τὸ Αὐτάγαθο, τὸ «ἐξ οὗ τὰ πάντα, τὸ ἐν ᾧ τὰ πάντα, τὸ δι’ οὗ τὰ πάντα». Ἀναλογίζεται πόσα ἀγαθὰ ὀφείλει σ’ Αὐτὸ καὶ πώς, ὕπαρξη, συντήρηση, πρόοδος, παρελθόν, παρὸν καὶ μέλλον ἀπό τό ὄνομα αὐτό συντηρεῖται. Κάθε φορά πού προφέρουμε τὸ θεῖο ὄνομα διατρανώνουμε τὸν πρὸς τὸν Ὕψιστο Κύριό μας Σεβασμό. Καὶ πῶς ὄχι, ἀφοῦ αὐτὰ τὰ ἑξαπτέρυγα Σεραφείμ, αὐτά πού κυκλώνουν τὸν θεῖο θρόνο σύμφωνα μέ τήν ὑπερφυᾶ ὀπτασία τοῦ προφήτου Ἡσαΐου, κατακαλύπτουν ἀπό αἰδώ μέ τά πτερύγιά τους τά πρόσωπά τους, ὅταν τὸ «Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος Σαθαὼθ» ἀναβοοῦν καὶ ἀναμέλπουν: Ἄνθρακα ἔλαβε ἀπὸ τοῦ θυσιαστηρίου μὲ τὴν χρυσή λαβίδα τὸ Σεραφεὶμ καὶ μέ αὐτό ἀκούμπησε τά χείλη τοῦ προφήτου, γιὰ νὰ τὸν ἱκανώσει νὰ ἐξαγγέλλει τὸ θεῖο θέλημα Του πρὸς τὸν λαὸ. Καὶ ἄνθραξ φόβου καὶ τρόμου καὶ ὑπερτάτης εὐλάβειας πρέπει νὰ εὐτρεπίζει τὰ φωνητικὰ ὄργανά μας γιά νά ἀρθρώνουμε ἐπαξίως τήν Ὑπερτάτη Μεγαλειότητα καὶ ἐμεῖς νά δηλώνουμε καὶ νά ἐκφράζουμε ὅ,τι ὄνομα καὶ ἐπίθετο τυγχάνει τῆς ᾿Ανεκφράστου καὶ ᾿Αρρήτου θείας Οὐσίας.
Σέ πολλὰ χωρία τῶν ἁγίων Γραφῶν τὸ θεῖο ὄνομα παρατίθεται ὡς ταὐτόσημο πρὸς τὴν θεία Οὐσία, τῆς ὁποίας καὶ θεωρεῖται ὅτι ἔχει τά μεγάλα προσόντα καί τίς ἄπειρες τελειότητες. «Φοβεῖσθαι τό ὄνομα τό ἔντιμον καί θαυμαστόν τοῦτο, Κύριον τόν Θεόν σου» ἀναφέρεται στό Δευτερονόμιο, συνιστώντας φόβο πρὸς τὸ θεῖο ὄνομα καί ὡς πρὸς αὐτὸν τὸν Κύριο. «Ἐπακούσαι σου Κύριος ἐν ἡμέρᾳ θλίψεως ὑπερασπίσαι σου τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ ᾿Ιακὼβ» εὔχεται ὁ Δαβὶδ (Ψαλμὸς ιθ΄).
«Ἐκ μεγαλωσύνης ἰσχύος ὄνομα Κυρίου, αὐτῷ δὲ προσδραμόντες δίκαιοι ὑψοῦνται» ἀποφαίνεται ὁ Παροιμιαστὴς (ιη΄ 10), ἀποδίδοντας θεϊκοὺς τίτλους καὶ ἐνέργειες στὸ ὄνομα. «Πάτερ ἅγιε! τήρησον αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί Σου, οὕς δέδωκάς μοι» ἀναφωνεῖ κατὰ τίς τελευταῖες ὥρες τοῦ ἐπιγείου σταδίου Του καὶ ὁ Κύριός μας, ἡ ἀπαράλλακτος εἰκόνα τοῦ Πατρὸς (βλ. Ἰω. ιζ΄ 6, 11) ἀνακηρύσσοντας κατά κάποιο τρόπο τὸ θεῖο ὄνομα ὡς θώρακα καὶ ὡς ἀσπίδα στά ριπτόμενα βέλη ἀπό τόν ἐχθρό.
Ὁ σεβασμὸς τῶν πρώτων Χριστιανῶν πρὸς τὸ θεῖο ὄνομα ὑπῆρξε παραδειγματικός! ᾿Απαγγέλλοντας τὴν Κυριακὴ προσευχή, πού ἔγινε ὁ πρῶτος πυρὴνας καὶ τό θεμέλιο τῆς Χριστιανικῆς λατρείας, πού παραδόθηκε ὡς κατ᾽ εὐθεῖαν παρὰ τοῦ Σωτῆρος μας, ὁμολογώντας τόν Θεό «Πατέρα ἡμῶν … ἐν τοῖς οὐρανοῖς».
Ἐκκινοῦν δέ μέ τό πανάγιο ὄνομά Του, οἱ ἱερές Λειτουργίες καί Ἀκολουθίες, τῶν ὁποίων ἡ ἔναρξη πάντοτε γίνεται μέ τήν ἐπίκλησή Του. Ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος, ὁ ἅγιος ᾿Ιουστῖνος, ὁ Τερτυλλιανός, ὁ μέγας καὶ πολὺς Ὠριγένης καὶ ἄλλοι Πατέρες, μᾶς διαβεβαιοῦν, ὅτι τὸ θαυμαστὸ καὶ φοβερὸ τοῦτο ὄνομα, ἁπλῶς ἀπαγγελλόμενο μέ θερμή καί ἁγνή πίστη, «τίς νόσους φυγάδευε, τὰ πάθη κατεπράϋνε, τοὺς δαίμονες ἔδιωχνε, τὸν Χριστιανισμὸ ἀπεδείκνυε ὡς θεοδώρητη θρησκεία». Ἡ λύσσα τῶν εἰδωλολατρῶν, πού ἀπαιτοῦσαν ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς νὰ βλασφημήσουν αὐτὸ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ὁδήγησε πολλούς πιστούς στό μαρτύριο καί τούς βασανισμούς.
Ἂν τὸ θεῖο ὄνομα εἶναι σημαία, πού ἐκτυλίσσει τίς πτυχές καὶ τίς πολλές ἐνθυμήσεις καὶ ἐνισχύσεις πού γεννιοῦνται στήν καρδιά μας, ἡ σημαία αὐτή δὲν πρέπει νὰ διπλωθεῖ καὶ φυλαχθεῖ στὴν ἀπόμερα στήν γωνία, ἀλλὰ πρέπει νὰ ἀναπετασθεῖ, πρέπει νὰ ὑψωθεῖ ψηλὰ ἀπὸ τὸν σημαιοφόρο, πρέπει νὰ προηγηθεῖ ἐπὶ κεφαλῆς τοῦ στρατεύματος.
Ἂς ἀκουστεῖ λοιπὸν τὸ θεῖον ὄνομα στὴν ἀτομικὴ προσευχή.
Ἄς ἀκουστεῖ στὴν δημοσία λατρεία.
Ἄς ἀκουστεῖ στὸ θεῖο κήρυγμα.
Ἂς ἀκουστεῖ στὴν ἀνάγνωση τοῦ Εὐαγγελίου.
Ἄς ἀκουστεῖ σέ ὥρα κινδύνου.
Ἄς ἀκουστεῖ στήν ἐπίσημη ἀνάληψη τῶν κυβερνητικῶν καθηκόντων.
Ἄς ἀκουστεῖ, ὡς διαφωτιστικὸ τῆς ἀληθείας καὶ τιμωρὸ τοῦ ψεύδους, ὡς μάρτυρας στὰ Δικαστήρια. «Ἄχ, μητέρα μου!» φωνάζει ἡ ἀνθρώπινη καρδιά, ὅταν κάποιο δυστύχημά συμβαίνει στήν ζωή μας· ὁ ἄνθρωπος πολλές φορές σέ κρίσιμες περιστάσεις του θὰ ἀνυψώσει στούς οὐρανοὺς τήν φωνή του καὶ θὰ ἐκστομίσει σέ πόνο, σέ ἄλγος, σέ ἀγωνία τὸ «ἐλθὲ Ἰησοῦ, ἐλθέ».
Τί μόνο ἀπαγορεύεται: Ἡ περιΰβριση καὶ τὸ ποδοπάτημα τῆς «σημαίας». Ἡ δόση τῶν ἁγίων στοὺς κῦνες. Τὸ ρίψιμο τῶν μαργαριτῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων. Ἡ διαγωγὴ τοῦ κατάπτυστου Βαλτάσαρ, ὁ ὁποῖος μεθώντας καὶ κάνοντας κραιπάλες μέ τίς παλλακίδες του μεταχειριζόταν στήν σιχαμερή τραπεζά του τὰ ἅγια τοῦ ναοῦ ποτήρια. Ἡ λήψη τοῦ ἀκοινωνήτου ὀνόματος “ἐπὶ ματαίῳ”. Ἡ ἀνευλάβεια πρὸς τοὺς τίτλους τοῦ ὑπερδεδοξασμένου Θεοῦ. Ἡ βεβήλωση τῶν θεϊκῶν προσηγοριῶν, μέ τήν ἀπρόσεκτη καὶ τετριμμένη τους χρήση ἢ μέ τήν ἐπιορκία καὶ ψευδορκία ἢ μέ τίς βλασφημίες καὶ βαναυσότητες, πού ἐπιστρέφουν στόν ἴδιο πού τίς ἐκστομεῖ. Διότι, καθὼς ἡ προσβολὴ κατὰ τῆς σημαίας εἶναι προσβολὴ κατ᾽ αὐτοῦ ἀμέσως τοῦ Ἔθνους, ἔτσι καὶ ἡ ἐξύβριση τοῦ θείου ὀνόματος εἶναι ἐξύβριση αὐτοῦ κατ᾽ εὐθείαν τοῦ Θεοῦ μας.
