Ἡ πηγή καί ἡ σημασία τῆς τροφῆς γιά τόν Χριστιανό
Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ
Ἡ πρώτη βασικὴ ἀνάγκη τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ τροφή, γιὰ τὸ σῶμα καὶ γιὰ τὴν ψυχή. Πρῶτα θὰ ἐξετάσουμε τὴν τροφὴ τοῦ σώματος.
Ἡ τροφὴ τοῦ σώματος
Γνωρίζουμε ὅτι ἡ τροφὴ εἶναι ἀπαραίτητη γιὰ τὴν ἀνάπτυξι καὶ τὴν συντήρησι τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ εἶναι καὶ γνωστὸ ὅτι οἱ ἐκτροπές της πολλὲς φορὲς καταδυναστεύουν τὸν ἄνθρωπο. ῾Ο λόγος τοῦ Θεοῦ διευκρινίζει ὅλα τὰ σχετικὰ θέματα.
- ῾Η πηγὴ τῆς τροφῆς
῾Ο Θεὸς δίδοντας στὸν ἄνθρωπο τὸ σῶμα του, πρόβλεψε καὶ γιὰ τὴν ἱκανοποίησι τῶν ἀναγκῶν του καὶ ἐν προκειμένῳ πῶς θὰ αὐξηθεῖ, πῶς θὰ συντηρηθεῖ καὶ πῶς θὰ τραφεῖ. Εἶπε ὁ Θεός· Νά, ὅλα τὰ φυτὰ ἐπάνω στὴν γῆ, ποὺ βγάζουν σπόρους, σᾶς τὰ δίδω, καθὼς καὶ ὅλα τὰ δένδρα ποὺ ἔχουν καρποὺς γεμάτους σπόρους· αὐτὰ θὰ εἶναι γιὰ τροφή σας (Γενέσεως α΄, 29).
῾Ο ἄνθρωπος προσευχόμενος δοξολογεῖ τὸν Δημιουργό του, ἀναγνωρίζοντας ὅτι εἶναι «εἶναι Αὐτὸς ποὺ βλαστάνει ἀπὸ τὴν γῆ χορτάρι γιὰ τὴν διατροφὴ τῶν ζώων καὶ χλοερὴ φυτεία πρὸς ἐξυπηρέτησι τῶν ἀναγκῶν τοῦ ἀνθρώπου» (Ψαλμός 130, 14) καί «εἶναι Αὐτὸς ποὺ δίδει σὲ κάθε ὕπαρξι τροφή, καθ’ ὅσον τὸ ἔλεός Του μένει αἰώνια» (Ψαλμός 135, 25- Ματθαίου στ΄, 25-34)
- ῾Η σημασία τῆς τροφῆς
Τὸ δεύτερο θέμα ποὺ διευκρινίζει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ σημασία, ἡ ἀξία, ἡ χρῆσις τῆς τροφῆς.
῾Η τροφὴ δὲν εἶναι βέβαια αὐτὴ ἡ ζωή, εἶναι τὸ μέσον γιὰ νὰ συντηρηθεῖ ὁ ἄνθρωπος στὴν ζωή. ῾Ο ἄνθρωπος δὲν ζεῖ γιὰ νὰ τρώγει, ἀλλὰ τρώγει γιὰ νὰ ζεῖ. Αὐτὸ τὸ τόνισε μὲ σαφήνεια ὁ Κύριός μας, ὅταν εἶπε ὅτι· «ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς» (Ματθαίου στ΄, 25). Δηλαδή, ἡ ψυχὴ ἔχει μεγαλύτερη ἀξία ἀπὸ τὴν τροφή.
῾Ο ἀπόστολος Παῦλος στὴν ἐπιστολή του πρὸς Φιλιππησίους ἀναφέρεται στοὺς ἐχθροὺς τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ καὶ μεταξὺ αὐτῶν συμπεριλαμβάνει καὶ αὐτούς, ποὺ θεός τους εἶναι ἡ κοιλία τους· «ὧν ὁ θεὸς ἡ κοιλία» (Πρός Φιλιππησίους γ΄, 19). Εἶναι αὐτοί, οἱ ὁποῖοι δὲν ἀπομακρύνθηκαν ἀπὸ τὸ ζωῶδες ἐπίπεδο τῆς ζωῆς καὶ εἶναι πρόθυμοι νά «φαυλίσουν (πουλήσουν) τὰ πρωτοτόκιά» τους, ὅπως ὁ ῾Ησαῦ τὰ πούλησε ἀντί «ἄρτου καὶ ἑψήματος φακοῦ» (Γενέσεως κε΄, 34).
- ῾Ο τρόπος ἀποκτήσεως τῆς τροφῆς
῾Ο βιολογικὸς καὶ ἠθικὸς νόμος τῆς ἐργασίας, εἶναι συνδεδεμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ τὴν ἀπόκτησι τῶν ἀγαθῶν, ποὺ ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀνάγκη γιὰ τὴν συντήρησί του. ῾Η ἐργασία αὐτὴ καθ᾿ ἑαυτὴ δὲν εἶναι κατάρα, ἀλλὰ εὐλογία ἀπὸ τὸν Θεό. Ἔλαβε , ἀναφέρει ἡ Γραφή, «Κύριος ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν ἔβαλε μέσα στὸν κῆπο τῆς ᾿Εδὲμ γιὰ νὰ τὸν καλλιεργεῖ καὶ νὰ τὸν προσέχει. Τοῦ ἔδωσε αὐτὴ τὴν ἐντολή· ᾿Απ᾿ ὅλα τὰ δένδρα τοῦ κήπου μπορεῖς νὰ τρώγεις. ᾿Απὸ τὸ δένδρο ὅμως τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ νὰ μὴ φάγεις· γιατὶ τὴν ἴδια ἡμέρα ποὺ θὰ φάγεις ἀπ᾿ αὐτό, ἐξάπαντος θὰ πεθάνεις» (Γενέσεως β΄, 15-17).
῾Η ἐργασία ὅμως ποὺ δὲν ἱκανοποιεῖ, ὁ ἱδρώτας ποὺ δὲν χορταίνει, τὸ ἡμερομίσθιο ποὺ δὲν ἀνταμείβει τὸν κόπο, εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα τῆς πτώσεως τοῦ ἀνθρώπου στὴν ἁμαρτωλὴ ζωὴ καὶ τῶν συνεπειῶν της. ῞Οσα ἐπακολούθησαν μετὰ τὴν παράβασι τῆς θείας ἐντολῆς τὰ ἐπιβεβαιώνουν ἢ μᾶλλον τὰ προφητεύουν τὰ λόγια τοῦ Θεοῦ· «Εἶπε ὁ Θεὸς στὸν ᾿Αδάμ· ἐπειδὴ ἄκουσες τὴν συμβουλὴ τῆς γυναικός σου καὶ ἔφαγες ἀπὸ τὸ δένδρο, ἀπὸ τὸ ὁποῖο σὲ εἶχα διατάξει νὰ μὴ φάγεις, καταραμένη θὰ εἶναι ἡ γῆ ἐξ αἰτίας σου. Μὲ μόχθο θὰ τὴν καλλιεργεῖς σὲ ὅλη σου τὴν ζωή. ᾿Αγκάθια καὶ τριβόλια θὰ σοῦ βλαστάνει καὶ θὰ τρώγεις τὸ χορτάρι τοῦ ἀγροῦ. Μὲ τὸν ἱδρώτα τοῦ προσώπου σου θὰ τρώγεις τὸ ψωμί σου, ὥσπου νὰ ξαναγυρίσεις στὴν γῆ ἀπὸ τὴν ὁποία προῆλθες, γιατὶ χῶμα εἶσαι καὶ στὸ χῶμα θὰ ἐπιστρέψεις» (Γενέσεως γ΄, 17-19).
῾Ο ἀπόστολος Παῦλος δηλώνει ὅτι ἐκτιμᾶ πολύ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἐξασφαλίζει τὰ πρὸς ζωάρκεια ἐργαζόμενος. Γι᾿ αὐτὸ μᾶς συνιστᾶ «νὰ ἐργάζεσθε μὲ τὰ ἴδια σας τὰ χέρια, σύμφωνα μὲ τὶς ὁδηγίες καὶ τὶς ἐντολὲς ποὺ σᾶς δώσαμε, γιὰ νὰ συμπεριφέρεσθε ἔτσι ὅπως ταιριάζει στοὺς χριστιανοὺς μὲ ἀξιοπρέπεια καὶ εὐγένεια πρὸς τοὺς ἔξω τῆς ᾿Εκκλησίας, καὶ νὰ μὴν ἔχετε ἀνάγκη ἀπὸ τίποτε, ἀλλὰ μὲ τὴν ἐργασία σας νὰ ἐπαρκεῖστε στὸν ἑαυτό σας» (Πρός Θεσσαλονικεῖς Α΄δ΄, 11-12). Καὶ προτρέπει· «ὅταν εἴμασταν κοντά σας, αὐτὸ σᾶς παραγγέλαμε· ῞Οποιος δὲν θέλει νὰ ἐργάζεται, αὐτὸς νὰ μὴ τρώγει κιόλας. Γιατὶ μαθαίνουμε ὅτι μερικοὶ ἀπὸ σᾶς εἶναι ἀργόσχολοι, δηλαδὴ δὲν ἐργάζονται, ἀλλὰ περιεργάζονται τοὺς ἄλλους. Σ᾿ αὐτοὺς παραγγέλλουμε καὶ τοὺς παρακαλοῦμε, στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, νὰ ἡρεμήσουν καὶ νὰ ἐργάζονται κανονικά, γιὰ νὰ κερδίσουν τὸ ψωμί τους» (Πρός Θεσσαλονικεῖς Β΄, γ΄, 10-12)