Τ ό Κ α τ η χ η τ ι κ ό  Σ χ ο λ ε ῖ ο

Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ

          Τό Κατηχητικό Σχολεῖο λειτουργεῖ παράλληλα στήν τόσο χρήσιμη καί ἀπαραίτητη θρησκευτική διδασκαλία τοῦ Δημοσίου Σχολείου εἶναι ὅμως χρήσιμο νά ἀναφερθοῦν στήν συνέχεια οἱ βασικές ἀρχές πάνω στίς ὁποῖες στηρίζεται ὁ θεσμός αὐτός.

α) Τό Κατηχητικό Σχολεῖο στήν Ἑλλάδα δέν ἀγνοεῖ τήν ὕπαρξη τοῦ ἐπισήμου σχολικοῦ μαθήματος οὔτε τό ὑποτιμᾶ μέ κάποιο τρόπο, ἀπόδειξη δέ αὐτοῦ εἶναι ὅτι κανένα ἀπό τά ἐφαρμοζόμενα προγράμματα τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων δέν ἐπιχειρεῖ νά δώσει πλήρη καί ὁλοκληρωμένη θρησκευτική διδασκαλία πού παρέχεται ἤδη ἀπό τό Δημόσιο Σχολεῖο.

β) Ἐπανάληψη τῆς ὕλης τοῦ προγράμματος τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν τοῦ Δημοσίου Σχολείου παρατηρεῖται μόνο στούς δύο πρώτους κύκλους τοῦ λεγομένου Κατωτέρου Κατηχητικοῦ Σχολείου πού προορίζονται γιά παιδιά τῶν τάξεων Δ΄ καί Ε΄  κατά τό ἐπίσημο πρόγραμμα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας καί διδάσκονται ἱστορίες ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη καί ἀπό τά Ἱερά Εὐαγγέλια. Ἐπίσης ἐπανάληψη γνωστῶν ἀφηγήσεων ἀπό τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν τοῦ Δημοσίου Σχολείου παρατηρεῖται καί σέ ὁρισμένα μέρη ἄλλων ἀντιστοίχων προγραμμάτων πού ἐφαρμόζονται κατά τόπους μέ τήν ἄδεια τῶν οἰκείων Σεβασμιωτάτων Ἱεραρχῶν.

γ) Αἰτία τῆς ἐπαναλήψεως αὐτῆς δέν εἶναι ἡ παραγνώριση τῆς διδασκαλίας τοῦ Δημοσίου Σχολείου ἀλλά ἀπεναντίας ἡ ἐμπέδωσή της στό νοῦ καί στήν καρδιά τῶν μαθητῶν καί ἡ ἀξιοποίησή της γιά τήν καθημερινή τους ζωή. Χρέος δέ τῶν Κατηχητῶν εἶναι νά προσέχουν κατά τήν διδασκαλία ὅπως τονίζεται καί στήν εἰσαγωγή τῶν σχετικῶν βοηθημάτων τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας νά προϋποθέτουν ὅσα νά γνωρίζουν ἤδη τά παιδιά ἀπό τό Δημοτικό Σχολεῖο καί μέ αὐτά ὡς βάση νά προχωροῦν στό δικό τους ἔργο.

δ) Σέ ὅλους τούς ἄλλους κύκλους τοῦ Κατηχητικοῦ Σχολείου ἡ διδασκόμενη ὕλη εἶναι τελείως ἄσχετος πρός τό σύστημα τῆς ἀπό τό Δημόσιο Σχολεῖο (Δημοτικό καί Γυμνάσιο) συστηματικά παρεχομένης θρησκευτικῆς γνωσιολογίας πού προϋποθέτει πάντοτε ὡς γνωστή ἤδη στούς μαθητές.

ε)  Ἀπό τό ἐπίσημο πρόγραμμα τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας προβλέπεται ὡς ἐκ τῶν «ὧν οὐκ ἄνευ» ἡ ὀργάνωση τῶν ἀπαραίτητων εὐκαιριῶν γιά τήν ἐνεργό συμμετοχή τῶν παιδιῶν στήν λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Ἀποτελεῖ δέ τό σημεῖο αὐτό σπουδαιότατο κεφάλαιο τῆς ὅλης διά τοῦ Κατηχητικοῦ Σχολείου χριστιανικῆς ἀγωγῆς τῶν παιδιῶν, γιά τά ὁποῖα εἶναι ἀνάγκη ἀπό τήν μικρή ἡλικία νά ἐθισθοῦν στήν ὀρθή ἐκτέλεση τῶν καθαρῶς θρησκευτικῶν καθηκόντων του καί στήν τήρηση τῶν ὑποχρεώσεών του ἀπέναντι τῆς Ἐκκλησίας μας.

στ) Τό ἴδιο πρόγραμμα τονίζει τήν ἀνάγκη τῆς συμπληρώσεως τῆς θεωρητικῆς διδασκαλίας μέ τήν παροχή τῶν ἀπαραίτητων εὐκαιριῶν γιά τήν ἐξωσχολική γενικά ἀπασχόληση τῶν μαθητῶν κατά τρόπον πού θά καθιστᾶ δυνατό νά ἀποφευχθοῦν οἱ κακές ἐπιδράσεις τοῦ δρόμου καί νά βοηθηθοῦν τά παιδιά στήν ἔμπρακτη ἄσκησή τους ὡς πρός τήν ἐφαρμογή τῶν κανόνων τῆς χριστιανικῆς συμπεριφορᾶς. Γιά τό λόγο αὐτό προβλέπεται ἀπό τό πρόγραμμα ἡ ἵδρυση σέ κάθε ἑνορία ἤ κοινότητα «Κέντρων Νεότητας» δηλαδή ἡ ὀργάνωση αἰθουσῶν ἤ γηπέδων χρήσιμα γιά τήν ἐξωσχολική ἀπασχόληση τῶν παιδιῶν μέ τήν ὁποία καί ἐπιβάλλεται ν’ ἀσχοληθοῦν σοβαρά οἱ ἐργάτες τοῦ Κατηχητικοῦ Σχολείου. 

Σημειωτέον ὅτι ἡ καί πρό τῆς ἐγκρίσεως ἀπό τήν Ἱερά Σύνοδο τοῦ ἀνωτέρω ἐπισήμου προγράμματος κατεβαλλόταν σοβαρά προσπάθεια ἀπό ὅλους ὅσοι ἀσχολοῦνταν μέ τά Κατηχητικά Σχολεῖα γιά νά ἀνταποκριθοῦν αὐτά στίς γενικές αὐτές ἀνάγκες τῆς χριστιανικῆς ἀγωγῆς τῶν παιδιῶν μέ ὅσα μέσα ἦταν τότε δυνατόν νά διαθέσουν. Πρέπει νά ὁμολογηθεῖ ὅτι παράλληλα μέ τά τεχνικά μέσα  (αἴθουσα, γήπεδο, κατάλληλα ὄργανα, εἰδικό προσωπικό, κ.λπ.) πού ἔχει σήμερα ἡ Ἐκκλησία στήν διάθεσή της κάθε ἄλλο παρά ἀρκετά εἶναι γιά τήν ὁλοκλήρωση τοῦ ἔργου πού ἔχει ἐνώπιό της. Διότι εἶναι πασίγνωστοι οἱ οἰκονομικές δυσκολίες πού σήμερα ἀντιμετωπίζουν. Ἔγινε ὅμως μία πολύ καλή ἀρχή καί ἀπό ἔτους εἰς ἔτος προχωρεὶ στόν τρόπο ὥστε νά μήν δικαιολογεῖται μεγάλη ἀπαισιοδοξία.

Πάντως εἶναι ἄξιον ἰδιαιτέρας προσοχῆς ὅτι ἀνεξάρτητα ἀπό τίς μεμψιμοιρίες ἐκείνων πού δέν γνωρίζουν ἐπακριβῶς τά πράγματα, καί μέ τήν σημερινή του ἀκόμη μορφή (ὄχι ὁλοκληρωμένη) τό Κατηχητικό Σχολεῖο προσφέρει θετικές ὑπηρεσίες καί μπορεῖ νά προσφέρει ἀκόμη μεγαλύτερες καί περισσότερες, ἄν ἀντί νά μεμψιμοιροῦμε, θελήσουμε ὅλοι ν’ ἀντιληφθοῦμε καθώς πρέπει τό ζήτημα γιά νά δώσουμε ὅλοι χείρα βοηθείας ἀπό τήν δική του σκοπιά ὁ καθένας.