ΤΕΚΝΟΓΟΝΙΑ-ΑΤΕΚΝΙΑ
του Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού Δανιήλ
Ἡ Δεσποτική ἑορτή τῆς Ὑπαπαντῆς, δηλαδή τῆς ὑποδοχῆς τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ στό Ναό τῶν Ἱεροσολύμων ἀπό τόν δίκαιο Συμεών, πού Τόν ἀνεγνώρισε ὡς Μεσσία καί προεφήτευσε γι’ Αὐτόν μᾶς δίδει ἀφορμή νά ἐπισημάνουμε τίς ἀπόψεις πού ἀπορρέουν ἀπό τήν ἁγία Γραφή καί διαμόρφωσαν τό φρόνημα τῶν πιστῶν στό μεγάλο θέμα τῆς τεκνογονίας καί τῆς ἀτεκνίας.
- Ἡ τεκνογονία, ἡ ἀπόκτηση δηλαδή τέκνων, ἐντάσσεται στούς σκοπούς τῆς ἔννομης συζυγίας, δηλαδή τῆς συζυγίας πού συνάπτεται σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ὄχι ὅμως ὡς ἀποκλειστικός καί πρῶτος σκοπός. Ὡς τέτοιος ἀναφέρεται ἡ «βοήθεια τῶν συζύγων» στήν πνευματική ζωή κατά τόν λόγο τῆς ἁγίας Γραφῆς γιά τήν δημιουργία τῆς Εὔας «τῷ δὲ Ἀδὰμ οὐχ εὑρέθη βοηθὸς ὅμοιος αὐτῷ » (Γενέσεως β΄ 20).
- Τά τέκνα θεωροῦνται δῶρο Θεοῦ, πού ὅταν γεννηθοῦν οἱ γονεῖς ὀφείλουν νά προσέλθουν στόν ἐπίγειο Ναό γιά νά Τόν εὐχαριστήσουν. Στόν καιρό τῆς οἰκονομίας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης αὐτό τό καθῆκον τῶν γονιῶν ἐκπληρωνόταν καί μέ προσφορά θυσίας.
- Ἐφ’ ὅσον κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο «τά πάντα εἰς αὐτόν ἔκτισται» (Πρός Κολοσσαεῖς α΄ 16) ἄρα καί ἡ τεκνογονία ὡς λειτουργία τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως δόθηκε γιά νά ἐξυπηρετήσει τό μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ κατά τήν διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, πού λέγει ὑψηγορώντας στήν ἑξηκοστή λύση τῶν ἀποριῶν πρός Θαλάσσιο (P.G. 90 στ.620 καί ἑξῆς) ὅτι ὅσα προνόησε ὁ Θεός δημιουργώντας τά ὄντα ἔγιναν μέ σκοπό τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ.
- Ὡς ἐκ τούτου ἡ ἀτεκνία γιά τούς Ἰουδαίους γονεῖς βιωνόταν ὡς ἀποκλεισμός τῶν συζύγων νά εἶναι οἱ γονεῖς τοῦ Μεσσία γι’ αὐτό καί ἦτο δυσβάστακτη. Παρά ταῦτα διαπιστώνουμε, ὅτι ἡ στειρότητα καί ἡ ἀτεκνία ἐπιφανῶν στείρων γονέων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἐντάσσεται στό μυστήριο τῆς προετοιμασίας τοῦ μυστηρίου τῆς ἐνανθρωπήσεως: Ὁ Ἀβραάμ καί ἡ Σάρρα ἀπέκτησαν τόν Ἰσαάκ, ὁ Ἑλκανᾶ καί ἡ Ἄννα τόν προφήτη Σαμουήλ, ὁ Ζαχαρίας καί ἡ Ἐλισάβετ τόν Ἰωάννη τόν Βαπτιστή, ὁ Ἰωκείμ καί ἡ Ἄννα τήν Παρθένο Μαρία, Μητέρα τοῦ Κυρίου μας.
- Ἡ συζυγία δέν καταξιώνεται ἀπό τήν τεκνογονία. Ἡ πνευματική τελείωση διά τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς τῶν συζύγων καταξιώνει τήν συζυγία.
- Ὁ Κύριος δέν ἀπέκτησε τέκνα εἶχε σαρκικούς προγόνους καί ἔχει πνευματικούς ἀπογόνους.
- Ὁ Κύριος ἐξύψωσε τίς πνευματικές σχέσεις ἔναντι τῶν σαρκικῶν οἰκογενειακῶν σχέσεων διδάσκοντας ὅτι:
α- Ὅταν μία γυναίκα ἐξύμνησε τήν μητέρα Του Ἐκεῖνος μακάρισε τούς ὑπακούοντες στόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί φυλάσσοντες αὐτόν.
«Ἐνῶ ἔλεγε αὐτά ὁ Ἰησοῦς, κάποια γυναίκα ἀπό τό πλῆθος ἔβγαλε δυνατή φωνή καί τοῦ εἶπε: «Χαρά στή μάνα πού σέ γέννησε καί σέ θήλασε!» Κι ἐκεῖνος εἶπε: «Πιό πολύ, χαρά σ’ ἐκείνους πού ἀκοῦν τό λόγο τοῦ Θεοῦ καί τόν ἐφαρμόζουν! » (Λουκᾶ ια΄ 27-28)
β-Ὅταν Τόν πληροφόρησαν ὅτι Τόν ζητοῦσαν οἱ ἀδελφοί Του, τά παιδιά δηλ. τοῦ Ἰωσήφ, εἶπε ὅτι ὁ Ἴδιος θεωρεῖ μητέρα Του καί ἀδελφούς Του τούς μαθητές Του:
«Ἐνῶ ὁ Ἰησοῦς μιλοῦσε ἀκόμα στό πλῆθος, ἡ μητέρα καί τ’ ἀδέρφια τοῦ ἦρθαν καί στάθηκαν ἔξω ἀπό τά σπίτι, καί ἤθελαν νά τοῦ μιλήσουν. Του εἶπε κάποιος: «Ἡ μητέρα σου καί τ’ ἀδέρφια σου στέκουν ἔξω καί θέλουν νά σέ δοῦν». Κι αὐτός ἀπάντησε σ’ αὐτόν πού τοῦ τό εἶπε: «Ποιά εἶναι ἡ μητέρα μου καί ποιά εἶναι τ’ ἀδέρφια μου;» Και δείχνοντας μέ τό χέρι του τούς μαθητές τοῦ εἶπε: “Νά ἡ μητέρα μου καί τ’ ἀδέρφια μου. Γιατί ὅποιος ἐφαρμόζει τό θέλημα τοῦ οὐράνιου Πατέρα μου, αὐτός εἶναι ἀδερφός καί ἀδερφή καί μητέρα μου» (Ματθαίου ιβ΄46-50 )