«Οὗτος ἐστίν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα. Αὐτοῦ ἀκούετε»  (Ματθαίου ιζ΄ 5)

Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ

Κατά τήν εὐαγγελική παράδοση ὅταν ὁ Κύριός μας μεταμορφώθηκε ἐνώπιον τῶν Μαθητῶν Του στό ὄρος συνέβη ὅτι ἔλαμψε τό πρόσωπό Του καί τά ροῦχα πού φοροῦσε, ἐμφανίσθηκαν οἱ δύο ἄνδρες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ὁ Μωϋσῆς καί ὁ Ἠλίας πού συζητοῦσαν γιά τό πάθος καί τόν θάνατό Του. Κατά τήν διάρκεια τοῦ γεγονότος τούς σκέπασε μία φωτεινή νεφέλη καί ἀκούσθηκε μία φωνή πού εἶπε «Αὐτός εἶναι ὁ ἀγαπημένος γιός μου. Αὐτόν νά ἀκοῦτε» :

«Ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος ἰδοὺ νεφέλη φωτεινὴ ἐπεσκίασεν αὐτούς, καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα· Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε· καὶ ἀκούσαντες οἱ μαθηταὶ ἔπεσαν ἐπὶ πρόσωπον αὐτῶν καὶ ἐφοβήθησαν σφόδρα» (Ματθαίου ιζ΄ 5-6)

Δηλαδή : «Ἐνώ μιλοῦσε ἀκόμα, ἕνα φωτεινό σύννεφο τούς σκέπασε, καί μέσα ἀπό τό σύννεφο ἀκούστηκε μία φωνή πού ἔλεγε: «Αὐτός εἶναι ὁ ἀγαπημένος μου γιός αὐτός εἶναι ὁ ἐκλεκτός μου· αὐτόν νά ἀκοῦτε». Ὅταν τό ἄκουσαν οἱ μαθητές, ἔπεσαν μέ τό πρόσωπο στή γῆ καί φοβήθηκαν πολύ ».

Τό νόημα αὐτῆς τῆς ὑπερκόσμιας φωνῆς θά ἀναζητήσουμε καθοδηγούμενοι ἀπό τήν μαρτυρία τῶν αὐτοπτῶν καί αὐτηκόων μαρτύρων πού συμμετεῖχαν στό γεγονός καί τήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας πού τό ἑρμήνευσε στούς ὕμνους τῆς ἑορτῆς καί στήν θεολογία της.

1. Ὁ νέος νόμος

Ἡ φωνή πού ἀντήχησε πάνω στό ὄρος τῆς Μεταμορφώσεως, πού εἶναι τό καινούργιο Σινᾶ, ἀποκαλύπτει ὅτι ὁ νέος Νόμος πού θά τόν ἐξαγγείλει ὁ Ἰησοῦς Χριστός θά ἑρμηνεύσει καί θά συμπληρώσει τό Νόμο πού εἶχε δοθεῖ παλαιότερα ἀπό τό Θεό μέ τόν Μωϋσῆ στούς Ἰσραηλῖτες.

Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης μέ σαφήνεια ἀναφέρεται στίς δύο νομοθεσίες.

«Ὁ νόμος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο» (Ἰωάννου α΄ 17 ).

Δηλαδή: «Ὁ νόμος δόθηκε διά τοῦ Μωυσῆ, ἡ χάρη ἡ θεϊκή ὅμως κι ἡ ἀλήθεια ἦρθε σ’ ἐμᾶς διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ».

Ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ νέος Νομοθέτης πού ἑρμηνεύει αὐθεντικά στούς Μαθητές Του τόν Νόμο τῆς Καινῆς Διαθήκης πού εἶναι:

α΄ Νόμος τῆς τελειότητος

Ὁ Κύριος ἐδίδαξε στούς μαθητές Του καί σ’ ὅλους τούς πιστούς ὅτι ἡ ἐντολή Του εἶναι νά γίνουν τέλειοι. Νά μήν προσέχουν μόνον τούς ἐξωτερικούς τύπους. Κυρίως νά φυλάσσουν τήν ἐσωτερική καθαρότητα τους ἀπό τήν ἁμαρτία.

«Ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι, ὡς ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειός ἐστιν» (Ματθαίου ε΄ 48)

Δηλαδή : «Νά γίνετε, λοιπόν, κι ἐσεῖς τέλειοι, ὅπως τέλειος εἶναι καί ὁ Πατέρας σας ὁ οὐράνιος»

β΄ Ἡ καινή ἐντολή

Ὁ Κύριος ἔδωσε στούς μαθητές Του μιά νέα ἐντολή, τήν ἐντολή τῆς ἀγάπης

«Ἐντολὴν καινὴν δίδωμι ὑμῖν ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους, καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις» (Ἰωάννου ιγ΄ 34-35)

Δηλαδή : «Σᾶς δίνω μία νέα ἐντολή, νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλο. Ὅπως σᾶς ἀγάπησα ἐγώ, νά ἀγαπᾶτε κι ἐσεῖς ὁ ἕνας τόν ἄλλο. Ἔτσι θά σᾶς ξεχωρίζουν ὅλοι πώς εἶστε μαθητές μου, ἄν ἔχετε ἀγάπη ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλο»

«Αὕτη ἐστὶν ἡ ἐντολὴ ἡ ἐμή, ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς. μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ» (Ἰωάννου ιε’ 12-13)

Δηλαδή : «Αὐτή εἶναι ἡ δική μου ἐντολή: νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλο, ὅπως ἐγώ σᾶς ἀγάπησα. Κανείς δέν ἔχει μεγαλύτερη ἀγάπη ἀπό κεῖνον πού θυσιάζει τή ζωή του γιά χάρη τῶν φίλων του»

Ὁ Ἴδιος δίδαξε ὅτι ὁλόκληρη ἡ εὐσέβεια τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, πού δηλώνεται μέ τούς βιβλικούς ὅρους Νόμος καί Προφῆτες, συνοψίζεται στήν ἐντολή  τῆς ἀγάπης πού ἔχει δύο κατευθύνσεις τόν Θεό καί τόν πλησίον:

«Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔφη αὐτῷ· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· 38 αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται» (Ματθαίου κβ΄ 37-40)

Δηλαδή : «Κι αὐτός τοῦ εἶπε: «Ν’ ἀγαπᾶς τόν Κύριο τό Θεό σου μ’ ὅλη τήν καρδιά σου, μ’ ὅλη τήν ψυχή σου καί μ’ ὅλο τό νοῦ σου. Αὐτή εἶναι ἡ πρώτη καί πιό μεγάλη ἐντολή. Καί δεύτερη, τό ἴδιο σπουδαία μ’ αὐτή: ν’ ἀγαπᾶς τόν πλησίον σου ὅπως τόν ἑαυτό σου. Σ’ αὐτές τίς δύο ἐντολές συνοψίζεται ὅλος ὁ νόμος κι οἱ προφῆτες»

γ΄ Νόμος τῆς πίστεως

Ὁ Κύριος μετά τήν Ἀνάστασή Του ἀπέστειλε τούς Μαθητές Του νά κηρύξουν τό εὐαγγέλιο καί τόν νόμο διά τῆς πίστεως καί τῆς μετανοίας :      «Ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς σωθήσεται» (Μάρκου ιστ΄ 16)

Δηλαδή «Ὅποιος πιστέψει καί βαφτιστεῖ θά σωθεῖ»

Ὁ ἀπόστολος Πέτρος ὑπέδειξε στούς συνκεντρωμένους Ἰουδαίους τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς νά πιστέψουν στόν Ἰησοῦ Χριστό, νά μετανοήσουν γιά νά σωθοῦν:

«Πέτρος δὲ ἔφη πρὸς αὐτούς· Μετανοήσατε, καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, καὶ λήψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ ἁγίου Πνεύματος» (Πράξεων β΄ 38)

Δηλαδή «Κι ὁ Πέτρος τούς ἀπάντησε: «Νά μετανοήσετε, καί νά βαφτιστεῖ ὁ καθένας σας στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, γιά νά συγχωρηθοῦν οἱ ἁμαρτίες σας, κι ἔτσι θά λάβετε τή δωρεά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».

Τόν νόμο τῆς σωτηρίας συνόψισε ὁ ἀπόστολος Παῦλος:  

«Νυνὶ δὲ χωρὶς νόμου δικαιοσύνη Θεοῦ πεφανέρωται, μαρτυρουμένη ὑπὸ τοῦ νόμου καὶ τῶν προφητῶν, δικαιοσύνη δὲ Θεοῦ διὰ πίστεως Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς πάντας καὶ ἐπὶ πάντας τοὺς πιστεύοντας» (Πρός Ρωμαίους γ΄ 21-22)

Δηλαδή: «Τώρα ὅμως ἔγινε αὐτό πού εἶχαν προαναγγείλει ὁ νόμος κι οἱ προφῆτες: ἀποκαλύφθηκε στόν κόσμο ἡ σωτηρία ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ, χωρίς τή μεσολάβηση τοῦ νόμου. Ἡ σωτηρία αὐτή ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ ἀπευθύνεται, διά μέσου της πίστεως στόν Ἰησοῦ Χριστό, σέ ὅλους τους ἀνθρώπους καί ὁ Θεός σώζει ὅλους ὅσοι πιστεύουν»

                                                * * * * *

2. Ἡ φωνή αὐτή ὑπενθυμίζει τρεῖς προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης

α΄. Αὐτή πού ἀφορᾶ τόν Μεσσία καί τήν θεία υἱοθεσία Του.

Σ’ αὐτή ὁμιλεῖ ὁ Μεσσίας καί περιγράφει τήν καταγωγή Του, τήν ἀποστολή Του καί τήν σχέχη Του μέ τόν Ἐπουράνιο Θεό.

«Ἐγὼ δὲ κατεστάθην βασιλεὺς ὑπ᾿ αὐτοῦ ἐπὶ Σιὼν ὄρος τὸ ἅγιον αὐτοῦ  διαγγέλλων τὸ πρόσταγμα Κυρίου. Κύριος εἶπε πρός με· υἱός μου εἶ σύ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε.  αἴτησαι παρ᾿ ἐμοῦ, καὶ δώσω σοι ἔθνη τὴν κληρονομίαν σου καὶ τὴν κατάσχεσίν σου τὰ πέρατα τῆς γῆς.  ποιμανεῖς αὐτοὺς ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ, ὡς σκεύη κεραμέως συντρίψεις αὐτούς» (Ψαλμοῦ β΄ 6-9)

Δηλαδή : «’Εγώ καταστάθηκα στή Σιών ἀπ’ Αὐτόν (δηλαδή τόν Θεό), στό ἅγιο μου βουνό διακηρύττοντας τίς ἐντολές καί ἀποφάσεις τοῦ Κυρίου. . Ὁ Κύριος μοῦ εἶπε : Γιός μου εἶσαι ἐσύ· σήμερα ἐγώ σέ γέννησα. Ζήτα μου καί θά σοῦ χαρίσω ὅλους τούς λαούς, στήν κατοχή σου θα’ ναι τά πέρατα τῆς γῆς. Μέ σιδερένιο χέρι θά τούς κυβερνήσεις, θά τούς συντρίψεις σάν να’ ταν καμωμένοι ἀπό πηλό»

β΄. Ἡ δεύτερη ἀναφέρεται στόν Μεσσία πού ὀνομάζεται Δοῦλος τοῦ Θεοῦ, Ἐκλεκτός Του.

Σ’ αὐτή ὁμιλεῖ ὁ Ἐπουράνιος Θεός καί ἀποκαλεῖ τόν Μεσσία δοῦλο Του καί Ἐκλεκτό Του περιγράφοντας καί τά ἰδιαίτερα χαρακτηριστικά τῆς ἀποστολῆς Του.

«Ἰακώβ ὁ παῖς μου, ἀντιλήψομαι αὐτοῦ· ᾿Ισραὴλ ὁ ἐκλεκτός μου, προσεδέξατο αὐτὸν ἡ ψυχή μου· ἔδωκα τὸ πνεῦμά μου ἐπ᾿ αὐτόν, κρίσιν τοῖς ἔθνεσιν ἐξοίσει. οὐ κεκράξεται οὐδὲ ἀνήσει, οὐδὲ ἀκουσθήσεται ἔξω ἡ φωνὴ αὐτοῦ. κάλαμον τεθλασμένον οὐ συντρίψει καὶ λίνον καπνιζόμενον οὐ σβέσει, ἀλλὰ εἰς ἀλήθειαν ἐξοίσει κρίσιν. ἀναλάμψει καὶ οὐ θραυσθήσεται, ἕως ἄνθῇ ἐπὶ τῆς γῆς κρίσιν· καὶ ἐπὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ ἔθνη ἐλπιοῦσιν. οὕτω λέγει Κύριος ὁ Θεὸς ὁ ποιήσας τὸν οὐρανὸν καὶ πήξας αὐτόν, ὁ στερεώσας τὴν γῆν καὶ τὰ ἐν αὐτῇ καὶ διδοὺς πνοὴν τῷ λαῷ τῷ ἐπ᾿ αὐτῆς καὶ πνεῦμα τοῖς πατοῦσιν αὐτήν·» (Ἡσαΐου μβ΄ 1-5)

Δηλαδή: «Ὁ Κύριος λέει: Νά ὁ δοῦλος μου πού τόν ὑποστηρίζω, ὁ ἐκλεκτός μου πού ἔχει ὅλη μου τήν εὔνοια· τοῦ ἔδωσα τό Πνεῦμα μου· θά φέρει στά ἔθνη δικαιοσύνη. Δέν θά κραυγάζει οὔτε θά ὑψώνει τήν φωνή, οὔτε καί βροντολαλεῖ στούς δρόμους. Καλάμι τσακισμένο δέν θά τόν συντρίψει, λυχνάρι πού καπνίζει δέν θά τό σβήσει· πραγματική θά φέρει σ’ ὅλους δικαιοσύνη. Αὐτός δέν θά δειλιάσει οὔτε θά ἐξασθενήσει, ὡσότου ἐγκαταστήσει στή γῆ τήν δικαιοσύνη· καί οἱ μακρινές οἱ χῶρες θά περιμένουνε τό νόμο του. Αὐτά λέει ὁ Θεός, ὁ Κύριος, πού δημιούργησε καί ἅπλωσε τούς οὐρανούς, πού στέριωσε τή γῆ κι ὅ, τι ἀπ’ αὐτήν παράγεται, ζωή πού ἔδωσε καί πνοή σέ ὅλους τούς λαούς, σ’ ὅλους αὐτούς πού πάνω της κινοῦνται»

 «Ἐγὼ Κύριος ὁ Θεὸς ἐκάλεσά σε ἐν δικαιοσύνῃ καὶ κρατήσω τῆς χειρός σου καὶ ἐνισχύσω σε καὶ ἔδωκά σε εἰς διαθήκην γένους, εἰς φῶς ἐθνῶν ἀνοῖξαι ὀφθαλμοὺς τυφλῶν, ἐξαγαγεῖν ἐκ δεσμῶν δεδεμένους καὶ ἐξ οἴκου φυλακῆς καθημένους ἐν σκότει. ἐγὼ Κύριος ὁ Θεός, τοῦτό μού ἐστι τὸ ὄνομα· τὴν δόξαν μου ἑτέρῳ οὐ δώσω οὐδὲ τὰς ἀρετάς μου τοῖς γλυπτοῖς. τὰ ἀπ᾿ ἀρχῆς ἰδοὺ ἥκασι, καὶ καινά, ἃ ἐγὼ ἀναγγέλλω, καὶ πρὸ τοῦ ἀναγγεῖλαι ἐδηλώθη ὑμῖν» (Ἡσαΐου μβ΄ 6-9)

Δηλαδή: «Ἐγώ, ὁ Κύριος, σέ κάλεσα σύμφωνα μέ τά σχέδιό μου καί σέ ὑποστήριξα, σέ φύλαξα καί σ’ ἔκανα ἐγγυητή τῆς διαθήκης μου μέ τούς ἀνθρώπους. Φῶς τῶν ἐθνῶν σέ  ἔκανα τά μάτια γιά ν’ ἀνοίξεις τῶν τυφλῶν, τούς αἰχμαλώτους ἀπό τά δεσμά νά ἐλευθερώσεις, κι αὐτούς πού κατοικοῦν στά σκότη ἀπ’ τήν ὑπόγεια φυλακή. Ἐγώ εἶμαι ὁ Κύριος, αὐτό εἶναι τό ὄνομά μου. Τήν δόξα μου δέν θά τήν δώσω σέ ἄλλον, οὔτε τήν φήμη μου στά εἴδωλα. Οἱ ἐξαγγελίες οἱ παλιές ἐκπληρώθηκαν, καινούριες ἀναγγέλω τώρα· ὅσα εἶναι νά γίνουν σας τά ἀναγγέλω ἀπό πρίν»

γ΄ Ἡ τρίτη πού ἀναγγέλλει τόν νέο Μωϋσῆ.

Σ’ αὐτή ὁμιλεῖ ὁ Προφήτης καί Νομοθέτης τοῦ Ἰσραήλ Μωϋσῆς στούς Ἰσραηλῖτες καί ἀναγγέλλει, ὅτι μετά ἀπ’ αὐτόν ὁ Κύριος θά τούς δώσει ἕνα Νέο Νομοθέτη στόν ὁποῖο ὀφείλουν νά ὑπακούουν. 

«Προφήτην ἐκ τῶν ἀδελφῶν σου ὡς ἐμέ ἀναστήσει σοι Κύριος ὁ Θεός σου, αὐτοῦ ἀκούσεσθε» (Δευτερονομίου ιη΄ 15)

Δηλαδή : «Προφήτη θά ἀναστήσει γιά σένα ἐκ τοῦ μέσου σου, Κύριος ὁ Θεός σου, ἕνα ἐκ τῶν συμπατριωτῶν σου ὡς ἐμέ, εἰς τόν ὁποῖον θά ὑπακούσεις»

Ἔχοντες αὐτά ὑπ’ ὄψιν του ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ἀναφέρεται καί συγκρίνει τούς δύο Νομοθέτες τόν παλαιό Μωϋσῆ καί τόν Νέο Ἰησοῦ κατάτήν ἀποστολή τους.

«Ὅτι ὁ νόμος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο» (Ἰωάννου α΄ 17 )

Δηλαδή: «Ὁ νόμος δόθηκε διά τοῦ Μωυσῆ, ἡ χάρη ἡ θεϊκή ὅμως κι ἡ ἀλήθεια ἦρθε σ’ ἐμᾶς διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ»

* * * * *

3. Σκοπός καί καρπός τοῦ γεγονότος τῆς Μεταμορφώσεως

α΄. Ἡ Μεταμόρφωση ἐπιβεβαιώνει τήν ὁμολογία τοῦ Πέτρου ἐξ ὀνόματος τῶν Μαθητῶν πού ἔγινε στήν Καισάρεια τοῦ Φιλίππου, ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Μεσσίας, ὁ Χριστός.

«Καὶ ἐξῆλθεν ὁ Ἰησοῦς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ εἰς τὰς κώμας Καισαρείας τῆς Φιλίππου· καὶ ἐν τῇ ὁδῷ ἐπηρώτα τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ λέγων αὐτοῖς· Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι; οἱ δὲ ἀπεκρίθησαν· Ἰωάννην τὸν βαπτιστήν, καὶ ἄλλοι Ἠλίαν, ἄλλοι δὲ ἕνα τῶν προφητῶν. καὶ αὐτὸς λέγει αὐτούς· Ὑμεῖς δὲ τίνα με λέγετε εἶναι; ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος λέγει αὐτῷ· Σὺ εἶ ὁ Χριστός» (Μάρκου η΄ 27-29)

Δηλαδή : «Ὁ Ἰησοῦς καί οἱ μαθητές τοῦ βγῆκαν στά χωριά τῆς Καισάρειας τοῦ Φιλίππου. Καθώς πήγαιναν, ρώτησε τούς μαθητές του; «Ποιός λένε οἱ ἄνθρωποι ὅτι εἶμαι;» Κι αὐτοί τοῦ ἀπάντησαν: «Λένε ὅτι εἶσαι ὁ Ἰωάννης ὁ βαπτιστής, ἄλλοι ὅτι εἶσαι ὁ Ἠλίας, ἄλλοι ὅτι εἶσαι ἕνας ἀπό τούς προφῆτες». Κι ὁ Ἰησοῦς τούς ρώτησε: «Κι ἐσεῖς ποιός λέτε ὅτι εἶμαι;» Ἀποκρίθηκε ὁ Πέτρος καί τοῦ εἶπε: «Ἐσύ εἶσαι ὁ Μεσσίας»»

β΄. Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς γράφει ὅτι ἡ Μεταμόρφωση ἔγινε ἐνῶ ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός προσηύχετο :

«Ἐγένετο δὲ μετὰ τοὺς λόγους τούτους ὡσεὶ ἡμέραι ὀκτὼ καὶ παραλαβὼν τὸν Πέτρον καὶ Ἰωάννην καὶ Ἰάκωβον ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος προσεύξασθαι. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ προσεύχεσθαι αὐτὸν τὸ εἶδος τοῦ προσώπου αὐτοῦ ἕτερον καὶ ὁ ἱματισμὸς αὐτοῦ λευκὸς ἐξαστράπτων» (Λουκᾶ θ΄ 28-29)

Δηλαδή : «Ὀχτώ περίπου μέρες ὕστερα ἀπό τότε πού εἶπε τά λόγια αὐτά, πῆρε τόν Πέτρο, τόν Ἰωάννη καί τόν Ἰάκωβο κι ἀνέβηκε στό βουνό νά προσευχηθεῖ. Τήν ὥρα πού προσευχόταν, ἡ ὄψη τοῦ προσώπου τοῦ ἔγινε διαφορετική καί τά ροῦχα τοῦ ἄσπρα κι ἀστραφτερά».

Ἐκ τῆς πληροφορίας αὐτῆς ἀναδεικνύεται ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς ἐφ’ ὅσον ἡ προσευχή ἑνώνει τόν ἄνθρωπο μέ τόν Θεό.

γ΄. Ἡ Μεταμόρφωση καθιερώνει τήν ἀποκάλυψη τοῦ Ἰησοῦ, ὡς Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου, πού πάσχει καί δοξάζεται, καί τοῦ Ὁποίου ὁ θάνατος καί ἡ ἀνάσταση θά εἶναι ἡ ἐκπλήρωση τῶν Γραφῶν.

Αὐτό προκύπτει ἀπό την συζήτηση πού εἶχαν οἱ δύο ἄνδρες Μωϋσῆς καί Ἠλίας πού συζητοῦσαν μαζί Του κατά τήν ὥρα τῆς Μεταμορφώσεώς Του

«Καὶ ἰδοὺ ἄνδρες δύο συνελάλουν αὐτῷ, οἵτινες ἦσαν Μωϋσῆς καὶ Ἠλίας, οἳ ὀφθέντες ἐν δόξῃ ἔλεγον τὴν ἔξοδον αὐτοῦ ἣν ἔμελλε πληροῦν ἐν Ἱερουσαλήμ» (Λουκᾶ θ΄ 30-31)

Δηλαδή : «Ξαφνικά δύο ἄντρες ἄρχισαν νά μιλοῦν μαζί του: ἦταν ὁ Μωυσῆς κι ὁ Ἠλίας, οἱ ὁποῖοι παρουσιάστηκαν μέ λαμπρότητα καί μιλοῦσαν γιά τό θάνατό του στήν Ἱερουσαλήμ, μέ τόν ὁποῖο θά ἐκπλήρωνε τήν ἀποστολή του».

Μετά τήν Μεταμόρφωση ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ἄρχισε νά προαναγγέλει στούς Μαθητές Του τό πάθος Του, τόν σταυρικό θάνατό Του καί τήν ἀνάστασή Του

«Καὶ ἤρξατο διδάσκειν αὐτοὺς ὅτι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου πολλὰ παθεῖν, καὶ ἀποδοκιμασθῆναι ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν γραμματέων, καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀναστῆναι» (Μάρκου η΄ 31)

Δηλαδή : «Ὁ Ἰησοῦς ἄρχισε νά τούς διδάσκει ὅτι πρέπει ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου νά πάθει πολλά, νά ἀποδοκιμαστεῖ ἀπό τούς πρεσβυτέρους καί τούς ἀρχιερεῖς καί τούς γραμματεῖς, νά θανατωθεῖ καί μετά τρεῖς μέρες ν’ ἀναστηθεῖ»

δ΄. Ἡ Μεταμόρφωση ἀποκαλύπτει τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ, τοῦ ἀγαπημένου καί ὑπερβατικοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, πού κατέχει τήν ἴδια τήν δόξα τοῦ Θεοῦ. Αὐτό μαρτυρεῖται ἀπό ὅσα συνέβησαν :

«Καὶ μεθ' ἡμέρας ἓξ παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τὸν Πέτρον καὶ τὸν Ἰάκωβον καὶ τὸν Ἰωάννην καὶ ἀναφέρει αὐτοὺς εἰς ὄρος ὑψηλὸν κατ' ἰδίαν μόνους· καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ τὰ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο στίλβοντα, λευκὰ λίαν ὡς χιών, οἷα γναφεὺς ἐπὶ τῆς γῆς οὐ δύναται οὕτω λευκᾶναι…καὶ ἐγένετο νεφέλη ἐπισκιάζουσα αὐτοῖς, καὶ ἦλθε φωνὴ ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα· Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός· αὐτοῦ ἀκούετε» (Μάρκου θ΄ 2-3, 7).

Δηλαδή: «Ὕστερα ἀπό ἔξι μέρες, παίρνει ὁ Ἰησοῦς ἰδιαιτέρως μόνο τόν Πέτρο, τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη, καί τούς ἀνεβάζει σ’ ἕνα ψηλό βουνό. Ἐκεῖ μεταμορφώθηκε μπροστά τους, τα ροῦχα τοῦ ἔγιναν ἀστραφτερά, κατάλευκα σάν τά χιόνι, τόσο πού κανένας βαφέας πάνω στή γῆ δέν μποροῦσε νά τά κάνει τόσο λευκά… Ἦρθε τότε ἕνα σύννεφο καί τούς σκέπασε, καί μία φωνή ἀκούστηκε μέσα ἀπό τό σύννεφο: «Αὐτός εἶναι ὁ ἀγαπημένος μου Υἱός αὐτόν νά ἀκοῦτε».

ε΄. Ἡ Μεταμόρφωση φανέρωνει τόν Ἰησοῦ καί τόν λόγο Του ὡς νέο Νόμο, ὅπως ἀναφέρθηκε προηγουμένως.

«Ὁ νόμος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο» (Ἰωάννου α΄ 17 )

Δηλαδή: «Ὁ νόμος δόθηκε διά τοῦ Μωυσῆ, ἡ χάρη ἡ θεϊκή ὅμως κι ἡ ἀλήθεια ἦρθε σ’ ἐμᾶς διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ»

στ΄. Ἡ Μεταμόρφωση προπορεύεται καί προεικονίζει τό γεγονός τοῦ Πάσχα (τήν Σταύρωση καί τήν Ἀνάσταση), πού διά τῆς ὁδοῦ τοῦ σταυροῦ, θά ὁδηγήσει τόν Χριστό στό ἀποκορύφωμα τῆς δόξης Του καί τοῦ υἱϊκοῦ ἀξιώματός Του. Αὐτή ἡ προκαταβολική ἐμπειρία τῆς δόξης τοῦ Χριστοῦ ἔχει σκοπό νά στηρίξει τούς μαθητές γιά τήν συμμετοχή τους στό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ.

ζ΄. Ἡ Μεταμόρφωση ἀναδεικνύει τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό ὡς ἔχοντα ἐξουσία ζώντων καί κεκοιμημένων, ἐφ’ ὅσον στό γεγονός ἦσαν παρόντες οἱ τρεῖς Μαθητές πού ἦσαν ζῶντες καί οἱ δύο δίκαιοι ἄνδρες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὁ Μωϋσῆς καί ὁ Ἠλίας.

η΄ Ἡ Μεταμόρφωση ἐξηγεῖ καί τό μυστήριο τῆς Δευτέρας Παρουσίας Του, ὅταν θά ἔλθει μέ ὅλη τήν θεϊκή δόξα, μεγαλειότητα καί λαμπρότητά Του:

 «Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ' αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ» (Ματθαίου κε΄ 31)

Δηλαδή : «Ὅταν θά ἔρθει ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου μέ ὅλη του τή μεγαλοπρέπεια, καί θά τόν συνοδεύουν ὅλοι οἱ ἅγιοι ἄγγελοι θά καθίσει στό μεγαλόπρεπο θρόνο του ».

Στήν πίστη γιά τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ στηρίζεται ἡ ἐλπίδα τῆς τελικῆς σωτηρίας τοῦ πιστοῦ, ὅπως διδάσκει ὁ ἀπόστολος Παῦλος :

«Ὁ Χριστός, ἅπαξ προσενεχθεὶς εἰς τὸ πολλῶν ἀνενεγκεῖν ἁμαρτίας, ἐκ δευτέρου χωρὶς ἁμαρτίας ὀφθήσεται τοῖς αὐτὸν ἀπεκδεχομένοις εἰς σωτηρίαν» (Πρός Ἑβραίους θ΄ 28)

Δηλαδή : «Ἔτσι κι ὁ Χριστός, ἀφοῦ θυσιάστηκε μία φορά γιά νά σηκώσει πάνω του τίς ἁμαρτίες ὅλων μας, θά ἐμφανιστεῖ γιά δεύτερη φορά, ὄχι γιά ν’ ἀντιμετωπίσει τήν ἁμαρτία, ἀλλά γιά νά σώσει αὐτούς πού τόν προσμένουν».

Τά αὐτά ἐπαναλαμβάνει καί ὁ ἀπόστολος Ἰωάννης ὁ θεολόγος :

«Ἀγαπητοί, νῦν τέκνα Θεοῦ ἐσμεν, καὶ οὔπω ἐφανερώθη τί ἐσόμεθα· οἴδαμεν δὲ ὅτι ἐὰν φανερωθῇ, ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα, ὅτι ὀψόμεθα αὐτὸν καθώς ἐστι. 3 καὶ πᾶς ὁ ἔχων τὴν ἐλπίδα ταύτην ἐπ' αὐτῷ ἁγνίζει ἑαυτὸν, καθὼς ἐκεῖνος ἁγνός ἐστι» (Ἰωάννου Α΄ γ΄ 2-3)

            Δηλαδή : «Ἀγαπητοί μου, τώρα εἴμαστε παιδιά τοῦ Θεοῦ. Τί πρόκειται νά γίνου­με στό μέλλον δέν ἔχει ἀκόμα φανερωθεῖ. Ξέρουμε ὅμως πώς ὅταν ὁ Χριστός φανερωθεῖ στή δευτέρα παρουσία του, θά γίνουμε ὅμοιοι μ’ αὐτόν, γιατί θά τόν δοῦμε ὅπως πραγματικά εἶναι. Ὅποιος, λοιπόν, μ’ ἐμπιστοσύνη στό Χριστό ἔχει αὐτή τήν ἐλπίδα, προετοιμάζεται, κα­θαρίζει τόν ἑαυτό του ἀπό τήν ἁμαρτία, ἔχοντας ὡς πρότυπο τήν καθα­ρότητα ἐκείνου»

            Ὁ Εὐαγγελιστής προτρέπει τόν πιστό νά μείνει ἑνωμένος μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό γιά νά ἔχει τό θάρρος νά Τόν ἀντικρύσει ὅταν θά ἔλθει καί νά μήν αἰσθανθεῖ ντροπή καί φόβο: 

«Καὶ νῦν, τεκνία, μένετε ἐν αὐτῷ, ἵνα ὅταν φανερωθῇ ἔχωμεν παρρησίαν καὶ μὴ αἰσχυνθῶμεν ἀπ' αὐτοῦ ἐν τῇ παρουσίᾳ αὐτοῦ. Ἐὰν εἰδῆτε ὅτι δίκαιός ἐστι, γινώσκετε ὅτι πᾶς ὁ ποιῶν τὴν δικαιοσύνην ἐξ αὐτοῦ γεγέννηται » (Ἰωάννου Α΄ β΄ 28-29)

        Δηλαδή : «Καί τώρα, παιδιά μου, νά μένετε ἔτσι ἑνωμένοι μ’ αυτόν, ὥστε, ὅταν φανερωθεῖ στή δευτέρα παρουσία του, νά ἔχουμε θάρρος καί νά μή νιώσουμε ντροπή ἀντικρίζοντάς τον. Ἀφοῦ ξέρετε πώς ὁ Χριστός εἶναι δίκαιος, πρέπει ἐπίσης νά ξέρετε πώς κι ὅποιος πράττει δί­καια εἶναι παιδί τοῦ Θεοῦ»

Οἱ ἅγιοι θά συμμετάσχουν στήν δόξα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ κατά τήν διαβεβαίωσή Του :

«Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτῶν. ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω» (Ματθαίου ιγ΄ 43)

Δηλαδή : «Τότε οἱ εὐσεβεῖς θά λάμψουν σάν τόν ἥλιο στή βασιλεία τοῦ Πατέρα τους. Ὅποιος ἔχει αὐτιά γιά ν’ ἀκούει, ἄς ἀκούει»

Τήν ἴδια πίστη διδάσκει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος:

«Ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ὑμῶν, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ» (Πρός Κολοσσαεῖς γ΄ 4)

            Δηλαδή : «Ὅταν ὁ Χριστός, πού εἶναι ἡ ἀληθινά ζωή μας, φανερωθεῖ, τότε κι ἐσεῖς, στήν παρουσία του, θά φανερωθεῖτε μαζί του δοξασμένοι »

Οἱ Χριστιανοί ἀφοῦ διά τοῦ βαπτίσματος ἔχουν γίνει μέτοχοι στό μυστήριο τῆς Ἀναστάσεως πού προεικονίζει ἡ Μεταμόρφωση, καλοῦνται ἤδη ἀπό τώρα νά μεταμορφώνονται ὅλο ἕνα καί περισσότερο μέ τήν χάρη τοῦ Κυρίου (Πρός Κορινθίους γ΄18 ) ὥσπου νά μεταμορφωθοῦν ἐντελῶς καί σωματικά στήν δευτέρα παρουσία (Πρός Φιλιππισίους γ΄ 21)

Μέ τήν ἐπίγεια συμμετοχή τους στά πάθη τοῦ Χριστοῦ κάθε αὐθεντική συνάντηση μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ διαδραματίζει περίπου τόν ἴδιο ρόλο στήν στήριξη τῆς πίστεως τους, ὅπως ἡ Μεταμόρφωση στήν στήριξη τῆς πίστεως τῶν Μαθητῶν Του.