Κυριακή ΣΤ΄ Λουκᾶ (22.10.2023)
Ὁ δαιμονιζόμενος, πού ὁ Κύριος ἀπελευθέρωσε στή χώρα τῶν Γαδαρινῶν, εἶναι, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἕνα σύμβολο, πού πρέπει νά ἑλκύσει τήν προσοχή μας πάρα πολύ. Ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ὅπως διηγεῖται ἡ εὐαγγελική περικοπή, πού ἀκούσαμε, εἶχε κυριευθεῖ ἀπό πολλά δαιμόνια, ὁλόκληρη λεγεώνα, πού πολύ τόν βασάνιζαν καί τόν εἶχαν φέρει σέ δεινό κατάντημα. Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς διηγεῖται σήμερα, περιγράφοντας τήν κατάσταση αὐτοῦ τοῦ δαιμονοζομένου, ὅτι οἱ δικοί του τόν ἔδεναν μέ ἁλυσίδες καί τοῦ περνοῦσαν στά πόδια σιδερένιους δακτυλίους, γιά νά τόν ἀκινητοποιήουν, καί νά τόν φυλᾶνε ἔτσι ἀκίνδυνο γιά τόν ἑαυτό του καί τούς ἄλλους. Ἀλλά ἐκεῖνος, ἤ μᾶλλον τά πονηρά πνεύματα πού εἶχαν στρατοπεδεύσει μέσα του, ἔκαναν κάτι ἀπίστευτο. Τοῦ ἔδιναν τέτοια δύναμη, ὥστε κατόρθωνε νά σπάζει τά δεσμά του. Καί τότε, κεντρίζοντάς του τά μέλη, τόν ἔσπρωχναν καί ἔβγαινε σέ ἐρημικούς τόπους. Ἐκεῖ κατέληγε, φεύγοντας σάν ἀτίθασο κτῆνος, κάτω ἀπό τό μαστίγωμα τοῦ δαίμονος. Εἰκόνα, λοιπόν, εἶναι πολλῶν ὁ δαιμονιζόμενος ἐκεῖνος, εἰκόνα καί σύμβολο ὅλων ἐκείνων, πού ζῶντας ἔξω ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἔξω ἀπό τό ζυγό τοῦ Χριστοῦ, εἶναι παραδομένη στά ἄλογα πάθη, στήν ἀχαλίνωτη ἁμαρτία, στόν Ἡνίοχο διάβολο. Εἰκόνα καί σύμβολο ὅλων ἐκείνων, πού τό σῶμα τους καί ἡ ψυχή τους εἶναι κατεχόμενη χώρα ἀπό τόν πονηρό καί τίς λεγεῶνες του καί δέν ὑπάκουσαν παρά μονάχα στίς δικές του προσταγές.
Δέν μοιάζουν, βέβαια, ἐξωτερικά μέ τόν δαιμονιζόμενο τῆς σημερινῆς περικοπῆς. Δέν περιφέρονται γυμνοί, οὔτε τούς φορτώνουν σίδερα, ὅπως ἐκεῖνον. Δέν τρέπονται στούς ἀκατοίκητους χώρους ὅπως ἐκεῖνος. Εἶναι, ἐξωτερικά ὀμαλοί ἄνθρωποι. Ἀλλά μόνο ἐπιφανειακά. Στό βάθος τους, ὡστόσο εἶναι ἀκριβῶς οἱ ἴδιοι μέ τόν δαιμονιζόμενο τῶν γαδαρινῶν, κάνουν ὅπως ἐκεῖνος, τοῦ συμβαίνουν παρόμοια καί ἀπαράλλακτα.
Οἱ ἀνθρώπινοι νόμοι, αὐτοί πού φτιάχνουν γήϊνες πολιτεῖες, ἔχουν γενικά ἕνα καλό σκοπό: νά περιορίσουν, νά αἰχμαλωτίσουν, νά φυλάξουν τά πάθη τοῦ καθενός ἀνθρώπου, ὥστε νά μήν κινηθοῦν, νά μήν ἐκδηλωθοῦν μέ καταστρεπτικό τρόπο γιά τούς γύρω του. Εἶναι ἁλυσίδες καί δεσμά, πού ἐμποδίζουν τόν ἄπληστο νά κλέψει καί νά ἁρπάξει, τόν αἱμοδιψή νά σκοτώσει, τόν ἀκόλαστον νά ἀσελγήσει, τόν ἄσεμνο νά σκανδαλίσει. Ἀλλά δέν κατορθώνουν πάντα οὔτε καί γιά πολύ νά ἀποσοβήσουν τίς καταστροφές. Ὅπως ὁ δαιμονιζόμενος ἐκεῖνος, ἔτσι πολλοί ἁμαρτωλοί πετυχαίνουν, πότε ὁ ἕνας καί πότε ὁ ἄλλος, πότε γρήγορα καί πότε ἀργότερα, νά σπᾶνε αὐτά τά δεσμά, νά ξεφεύγουν καί νά ἀνατρέπουν τά ἐμπόδια. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέει κάπου γιά τούς ἀνθρώπινους νόμους καί γιά τίς γήϊνες ἐξουσίες, ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Θεός τούς παρεχώρησε τήν μάχαιρα πού φοροῦν, ὅπως ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἀσφαλῶς ἐνέπνεε τούς οἰκείους Του δαιμονιζόμενους τῆς σημερινῆς περικοπῆς νά τοῦ κλείνουν χέρια καί πόδια στά σίδερα. Ἀλλά τό κακό ἔχει πολλή δύναμη, ἀκριβῶς τήν δύναμη, πού τήν εἰκόνα της δίνει ἡ σημερινή περικοπή μέ τήν λεπτομέρεια πού ἀκούσαμε. Ὅπως ὁ δαιμονιζόμενος ἔσπασε τά δεσμά του, ἔτσι καί ὁ κάθε κυριευμένος ἀπό τόν διάβολον, κάθε ἁμαρτωλός καί ἄπιστος συντρίβει πολλές φορές τούς φραγμούς τῶν ἀνθρωπίνων νόμων.
Προσέξτε, ὅμως ἀγαπητοί ἀδελφοί, καί στό ὑπόλοιπο μέρος τοῦ στίχου, πού προτάξαμε. Ἀφοῦ ὁ δαιμονιζόμενος ἔσπαζε τά δεσμά του καί ἔκανε ἀσφαλῶς κακό γύρω του, κατέληγε στίς ἐρήμους. Ἐκεῖ τόν ὁδηγοῦσε, ἐκεῖ τόν ἔσπρωχνε ὁ δαίμονας. Καί σέ αὐτό, λοιπόν, τό δεύτερο μέρος, ἡ ἀντιστοιχία εἶναι πλήρης. Τό ἴδιο συμβαίνει σέ κάθε ἄνθρωπο, πού εἶναι ὑποχείριο τοῦ διαβόλου, πού δέν ἔχει ἐλευθερωθεῖ ἀπό τόν Χριστό, πού δέν ἀναγεννήθηκε μέ τό Βάπτισμα καί τήν μετάνοια. Κάνει τό κακό, συντρίβοντας τά δεσμά τῶν νόμων καί τῆς συνειδήσεώς του, ἀλλά ποῦ καταλήγει; Μήπως ἐκεῖ πού θά ἤθελε ὁ ἴδιος; Ὄχι, ἀλλά στίς ἐρήμους. Ἀδικεῖ καί ἀσωτεύει, ἀλλά δέν πετυχαίνει τήν χαρά καί τήν ἱκανοποίηση πού ὀνειρευόταν μέσα στίς ἀδικίες καί τίς ἡδονές. Καταλήγει στήν ἔρημο, δηλαδή στό μεγάλο κενό τῆς μή ἱκανοποιήσεως, τῆς πικρίας, τῆς ἀπογνώσεως. Καταλήγει στήν μυστηριώδη ἔρημο τῶν διαψεύσεων. Καταλήγει στό τίποτε, ἀκόμα στόν θάνατο. Αὐτό εἶναι τό μεγάλο καί τό μοναδικό κέρδος, ἡ ἀποκλειστική ἀπολαυή, τό τέρμα τῆς ἁμαρτίας. Ὁ θάνατος, πού συμβολίζεται στήν σημερινή περικοπή ἀπό τίς ἐρήμους. Τό λέει ρητά ὁ θεῖος Παῦλος, τό μαρτυρεῖ ἡ πείρα ὅλων τῶν ἁμαρτωλῶν, τό διατρανώνει ἡ μιά ἡμέρα στήν ἄλλη ἀπό γενεά σέ γενεά: Τά ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας εἶναι ὁ θάνατος.
Μονάχα ὁ Χριστός σώζει ἀπό αὐτόν τόν θάνατον. Μονάχα ἡ Χάρις τοῦ Κυρίου, χωρίς νά προστρέχει στήν βοήθεια τῶν ἁλυσίδων, πού εἶναι οἱ νόμοι τῶν γήϊνων πολιτειῶν, πραγματοποιεῖ τό θαῦμα τῆς ἀπελευθερώσεως τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν δαίμονα, τό θαῦμα τῆς ἡμερώσεώς του, τῆς σωτηρίας του, ἀπό τόν αἰώνιο θάνατο.
