Ε Ι Σ Η Γ Η Σ Η
τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καὶ Ὑμηττοῦ
Δ α ν ι ή λ
μέ θέμα:
«Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση
Ἐκκλησιαστικαί Σχολαί ὄντως παραγωγικαί Σχολαί τῆς Ἐκκλησίας
Ἑστία Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως
Ἐκκλησιαστικά Οἰκοτροφεῖα»
ἐνώπιον τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου
Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013
Παρέρχομαι οὐχί ὡς περιττό, ἀλλ’ ὡς γνωστό ἤδη νά ἀναφερθῶ στήν σπουδαιότητα, τήν ἀναγκαιότητα καί ἐπικαιρότητα νά ἀσχοληθοῦμε μέ τά προβλήματα τῆς ἐκκλησιαστικῆς παιδείας καί τίς προοπτικές της.
Α΄. Εἰσαγωγή
Ἀπό τῆς συστάσεως τοῦ Νέου Ἑλληνικοῦ Κράτους καί μέχρι σήμερα δέν ἔπαυσαν νά καταβάλωνται προσπάθειες γιά τήν ἐνδεικνυόμενη μόρφωση καί ἐπιμόρφωση τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀρχῆς γενομένης ἀπό τοῦ ἱδρυθέντος ἀπό τό πρῶτο Κυβερνήτη του Ἰωάννη Καποδίστρια κατά τό 1830 στόν Πόρο «Ἐκκλησιαστικό Σχολεῖο». Ἔκτοτε συστήθηκαν Ἐπιτροπές, ἐκδόθηκαν Νόμοι καί Διατάγματα, ἱδρύθηκαν ἤ διαλύθηκαν δομές, δαπανήθηκαν πόροι, τέθηκαν στόχοι, ἐπιστρατεύθηκαν ἱεράρχες, ἀκαδημαϊκοί διδάσκαλοι καί πολιτειακοί ἄνδρες νά δώσουν σάρκα καί ὀστᾶ στό ἐπιδιωκόμενο ὄραμα καί τούς πόθους τῆς ἀναγεννημένης καί ἀνασυγκροτουμένης Ἑλλάδος γιά Ἐφημεριακό Κλῆρο κατάλληλο καί δυνάμενο νά ἀνταποκριθεῖ στίς ἀνάγκες τῆς Πατρίδας.
Ἡ λεπτομερής διερεύνηση τοῦ ὅλου θέματος τῆς μορφώσεως τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου στήν ἀπελευθερωθεῖσα Ἑλλάδα βάσει τῶν νομικῶν κειμένων, τῶν κινήτρων τους, τῆς ἱστορίας καί τῶν ἐπιδιώξεών τους, τῶν ἀδυναμιῶν τους, τοῦ τρόπου τῆς ἐφαρμογῆς τους, τῆς διάρκειας τῆς ἰσχύος τους, τῶν ἀποτελεσμάτων τους καί λοιπῶν καταδεικνύει τίς ρίζες τῶν προβλημάτων γιά τά ὁποῖα σήμερα ἀναζητοῦμε λύση καί φανερώνει τίς αἰτίες πού διεμόρφωσαν στό παρελθόν, καί διαμορφώνουν καί στό παρόν τήν ἀβεβαιότητα ἐπιτεύξεως λυσιτελοῦς ἐπιλύσεως τοῦ προβλήματος τῆς μορφώσεως τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου μας.
Γιά τούς φιλίστορες κρίνουμε εὔκαιρο νά ἀναφέρουμε ποῖο ἦτο τό μορφωτικό ἐπίπεδο ἤ ἀκριβέστερα τήν ἀπίστευτη κατάπτωση τοῦ θυσιάσαντος τά πάντα γιά τήν προπαρασκευή καί τήν νικηφόρα διεξαγωγή τοῦ ἱεροῦ ἀγῶνος τοῦ αἱματοβαμμένου Κλήρου τοῦ ἀναγεννηθέντος Ἔθνους, ὅπως καταγράφεται ἀπό τόν τότε Ἀντιβασιλέα Γεώργιο Μάουρερ, ὅτι ἐπί χιλίων ἱερέων τῆς ἐποχῆς του οἱ ἐννακόσιοι ἐνενήκοντα οὔτε τό ὀνομά τους τους ἠδύνατο νά γράψουν!!!
Ἐκεῖθεν ἀρχίζει ἡ ἐργώδης προσπάθεια Ἐκκλησίας καί Πολιτείας γιά τήν μόρφωση τῶν Ἐφημερίων.
Οἱ ἐλπίδες, ὅτι ἡ Ἑλλάδα θά ἀποκτήσει τόν κατάλληλο ὄντως ἱερό Κλῆρο ἀναπτερώθηκαν ἀπό τῆς κατά τό 1837 ἐνάρξεως τῆς λειτουργίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς στό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν.
Ὁ Σχολάρχης τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Ἀρχιμανδρίτης Νέοφυτος Βάμβας ὁμιλῶν ἐνώπιον τοῦ Βασιλέως Ὄθωνος στήν τελετή τῶν ἐγκαινίων τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν ἀντιπροσωπεύων τόν ἀσθενοῦντα πρῶτο Πρύτανι τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Κωνσταντῖνο Σχινᾶ ἀνέφερε τό σκοπό ἱδρύσεως τῆς Σχολῆς λέγων, ὅτι ἐκ τῆς Θεολογικῆς ταύτης Σχολῆς «θέλουν ἐξέρχεσθαι εἰς τό ἑξῆς ἐκκλησιαστικοί πάσης τάξεως, ἔχοντες τήν προσήκουσαν παιδείαν πρός διακονίαν τοῦ θείου λόγου καί πρός ὁδηγίαν τοῦ χριστιανικοῦ ἡμῶν λαοῦ, ὁποίαν παιδείαν εἶχον οἱ λαμπρύνοντες ποτε τήν ἀμώμητον Ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου ἡμῶν σοφοί ἐκεῖνοι ἄνδρες Ἀρχιερεῖς, Ἱερεῖς, Θεολόγοι καί κήρυκες τοῦ Εὐαγγελίου. Ἡ δέ ἀμάθεια ἠμαύρωσεν αὐτήν μέ ἀπώλεια τῶν ψυχῶν τοσούτους ἤδη αἰῶνας» (Ἀνδρέου Φυτράκη : Ἡ ἐκκλησιαστική μας παιδεία, ἐν «Ριζάρειος Ἐκκλησιαστική Παιδεία», τ. β΄1981 σελ. 17).
Τοιαῦτα εἰσαγωγικῶς ἐξέθεσα διεγείρων τήν μνήμη σας γιά νά χωρήσουμε στά καθ’ ἡμᾶς.
* * * * *
Β΄. Τό γέ νῦν ἔχον
- Τό νομικό καθεστώς τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης.
Θά χωρήσουμε στήν διαπραγμάτευση τοῦ θέματός μας ἀναφέροντας τό νομικό καθεστώς τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης
Ἡ Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση διέπεται ἀπό τίς διατάξεις:
α΄ τοῦ Ν.3432/2006 «Δομή καί λειτουργία τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης» (Φ.Ε.Κ. τ. Α΄ 14/3.2.2006).
Στό Ἄρθρο 2 περιγράφεται ὁ σκοπός τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης: «Σκοπός τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης εἶναι ἡ ἀνάδειξη καί κατάρτιση Κληρικῶν καί Λαϊκῶν Στελεχῶν τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στήν Ἑλλάδα, ὑψηλοῦ μορφωτικοῦ ἐπιπέδου καί χριστιανικοῦ ἤθους».
β΄ Τῆς ὑπ’ ἀριθμόν 49946/Α2/4.5.2010 Ἀποφάσεως τῆς Ὑπουργοῦ Παδείας, Διά Βίου Μάθησης καί Θρησκευμάτων περί καταργήσεως καί συγχωνεύσεως ἐκκλησιαστικῶν Γυμνασίων καί ἐκκλησιαστικῶν Λυκείων.
γ΄ Τοῦ Ν. 3848/2010 «Ἀναβάθμιση τοῦ ρόλου τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ -καθιέρωση κανόνων ἀξιολόγησης καί ἀξιοκρατίας στήν ἐκπαίδευση καί λοιπές διατάξεις » (Φ.Ε.Κ. τ. Α΄ 71/19.5.2010). Τό ἄρθρο 39 τροποποιεῖ διατάξεις τοῦ Ν. 3432/2006.
δ΄ Τῆς ὑπ’ ἀριθμόν 113202/Α2/16.9.2009 (Φ.Ε.Κ. τ.β΄2067/24.9.2009) Ἀποφάσεως τοῦ Ὑφυπουργοῦ Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων πού ρυθμίζει τήν λειτουργία τῶν Ι.Σ.Δ.Ε.)
* * * * *
2.Ἡ μέριμνα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου
α΄ Κατά τήν Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τοῦ Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους 2008, συνεζητήθη τό θέμα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως, γιά τό ὁποῖο πραγματοποιήθηκαν τρεῖς εἰσηγήσεις:
Τοῦ Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου κ. Προκοπίου μέ θέμα: «Περί τῶν Ἱερατικῶν Σχολείων Δεύτερης Εὐκαιρίας, Ἐκκλησιαστικῶν Ι.Ε.Κ., Ἀνωτάτων Ἐκκλησιαστικῶν Ἀκαδημιῶν. Ἡ λειτουργία τῶν Μονάδων εἰς τό σήμερα καί εἰς τό αὔριον»,
Τοῦ Μητροπολίτου Ἱερισσοῦ, Ἀδραμερίου καί Ἁγίου Ὄρους μακαριστοῦ ἤδη Νικοδήμου-Προέδρου τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως καί Ἐπιμορφώσεως τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου, μέ θέμα: «Νόμος 3432/2006 («Δομή καί λειτουργία τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης») Διαπιστώσεις καί προβληματική ἐκ τῆς μέχρι τοῦδε ἐφαρμογῆς τοῦ ὡς ἄνω Νόμου. Προτάσεις διά τήν τροποποίησιν διατάξεως αὐτοῦ», καί
Τοῦ Μητροπολίτου Σύρου κ. Δωροθέου μέ θέμα: «Ἐκκλησιαστικά Γυμνάσια - Ἐκκλησιαστικά Λύκεια. Ἱστορική πορεία-προοπτικές».
Ἡ Ι.Σ.Ι. Ἀπεφάσισε τήν συγκρότηση Τριμελοῦς ἐξ Ἀρχιερέων Ἐπιτροπῆς, μέ σκοπό νά συζητήσῃ μέ τούς ἁρμόδιους τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας τά σχετικά θέματα. Αὕτη ἀπηρτίσθη ὑπό τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν:
Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου κ. Προκοπίου
Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀδραμερίου κ. Νικοδήμου, καί
Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου,
κατά τό ὑπ’ ἀριθμόν 3789/2278/29.10.2008 Συνοδικό ἔγγραφο
Μέ τήν ὑπ’ ἀριθμόν πρωτοκόλλου 577/19.3.2010 Ἔκθεση τοῦ Προέδρου τῆς Τριμελοῦς Ἐπιτροπῆς, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου κ. Προκοπίου, ἐνημερώθηκε ἡ Ἱερά Σύνοδος γιά τό ἔργο της, τίς ἐπαφές της μέ τούς ὑπηρεσιακούς παράγοντες τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας ἀπό τόν Νοέμβριο 2008 μέχρι τόν Σεπτέμβριο 2009, ὁπότε καί εἶχε καταρτισθεῖ Νομοσχέδιο γιά τήν Παιδεία. Ἀκολούθησαν οἱ Βουλευτικές Ἐκλογές τοῦ 2009 καί τό θέμα δέν προχώρησε ἄλλο. Ἐν τῷ μεταξύ, ἡ νέα Κυβέρνηση, προχώρησε τόν Μάϊο τοῦ 2010 στήν ψήφιση τοῦ Ν. 3848/2010 γιά τήν Δευτεροβάθμια Ἐκπαίδευση, στόν ὁποῖο περιλαμβάνονται διατάξεις ἀφορῶσες καί ςτήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση, σέ κατεύθυνση ἐντελῶς ἀντίθετη ἀπό τίς μέχρι τότε διαβουλεύσεις καί τίς προτάσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
β΄ Ἡ Ἔκτακτη Συνέλευση τῆς Ἱεραρχίας τό Δεκέμβριο τοῦ 2009 ἀπεφάσισε νά συστήσει προπαρασκευαστική «Ἐπιτροπή διά τήν Ἐκκλησιαστικήν Ἐκπαίδευσιν καί τόν Κλῆρον». Ἡ Ἐπιτροπή συνεστήθη μέ τήν ὑπ’ ἀριθμόν πρωτοκόλλου 187 καί διεκπεραιώσεως 132/19.1.2010 Συνοδική Ἀπόφαση ὑπό τήν προεδρία τοῦ Μητροπολίτου Περιστερίου κ. Χρυσοστόμου, συγκροτηθεῖσα ἀπό τούς:
Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ. Νικόλαο
Μητροπολίτη Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ κ. Δανιήλ
Μητροπολίτη Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ
Σύρου, Τήνου, Ἄνδρου, Κέας καί Μήλου κ. Δωρόθεο
Μητροπολίτη Κορίνθου κ. Διονύσιο
Αἰδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο κ. Γεώργιο Φραγκιαδάκη
Καθηγητή κ. Σπυρίδωνα Κοντογιάννη
Καθηγητή κ. Νικόλαο Ὀλυμπίου
Ἡ Ἐπιτροπή αὐτή συνῆλθε σέ ἕξι Συνεδριάσεις, (1/22.2.2010, 2/16.3.2010, 3/22.3.2010, 4/19.4.2010, 5/27.4.2010) καί ὑπέβελε στήν Διαρκῆ Ἱερά Σύνοδο τίς ὑπ’ ἀριθμόν πρωτοκόλλου 10/20.4.2010, 11/28.4.2010 καί 14/6.7.2010 Ἀναφορές.
γ΄ Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος τῆς περιόδου 2010-11 συνέστησε πενταμελῆ ἐξ Ἀρχιερέων Ἐπιτροπή, Προεδρευομένη ὑπό τῆς Ταπεινότητός μας «ἐπί τῷ τέλει τῆς μελέτης καί ὑποβολῆς προτάσεων περί τῆς δεούσης ἐν τῷ μέλλοντι ἀνελίξεως τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Σχολείου, καθισταμένου χρηστικοῦ καί παραγωγικοῦ διά τήν Ἐκκλησίαν, ὡς καί τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως ἐν γένει», ἀποτελουμένη ὑπό τῶν Μητροπολιτῶν
Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ
Σύρου, Τήνου, Ἄνδρου, Κέας καί Μήλου κ. Δωροθέου
Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου
Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου
κατά τό ὑπ’ ἀριθμόν πρωτοκόλλου 3499/1906/6.9.2010 Συνοδικό ἔγγραφο.
Ἡ Ἐπιτροπή ὑπέβαλε στήν Ἱερά Σύνοδο τό ὑπ’ ἀριθμόν πρωτοκόλλου 19/1.12.2010 Ὑπόμνημα, περιλαμβάνον τά Πορίσματα ἐκ τῶν συσκέψεων αὐτῆς, καί τό ὑπ’ ἀριθμόν πρωτοκόλλου 31/5.7.2011 ἔγγραφο, μέ θέμα : «Παρατηρήσεις ἐπί τοῦ «ΠΡΟΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ “ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ” ἐν σχέσει πρός τίς Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες τοῦ Ν. 3432/2006».
δ΄ Ἡμερίδα γιά τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος συγκάλεσε τήν 3.5.2011 Ἡμερίδα γιά τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση στήν Ριζάρειο Ἐκκλησιαστική Σχολή, τά Πορίσματα τῆς ὁποίας ὑποβλήθηκαν στήν Ἱερά Σύνοδο μέ τήν ὑπ’ ἀριθμόν πρωτοκόλλου 44/4.5.2011 ἀναφορά τοῦ Μητροπολίτου Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀδραμερίου ἀοιδίμου Νικοδήμου, Προέδρου τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως καί Ἐπιμορφώσεως τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου καί στήν συνέχεια αὐτά ἀπεστάλησαν στό Ὑπουργεῖο Παιδείας μέ τό μέ ἀριθμούς 3845/1805/23.6.2011 Συνοδικό ἔγγραφο.
ε΄ Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἀπέστειλε τά Συνοδικά ἔγγραφα πρός τήν τότε Ὑπουργό Παιδείας, Διά Βίου Μαθήσεως καί Θρησκευμάτων κ. Ἄννα Διαμαντοπούλου.
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 1032/542/15.3.2010 ἔγγραφο πρός τόν Πρόεδρο τοῦ Ἑποπτικοῦ Συμβουλίου Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ. Νικόλαο, πού περιλάμβανε τίς προτάσεις τῆς Δ.Ι.Σ. τῆς 12.3.2010 γιά τά Ἐκκλησιαστικά Λύκεια, «ὅπως προωθηθοῦν ἁρμοδίως»,
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 1983/1020/21.5.2010 ἔγγραφο μέ τό ὁποῖο διαβιβάσθηκαν τά Πορίσματα τῆς ὡς ἄνω Προπαρασκευαστικῆς «Ἐπιτροπῆς διά τήν Ἐκκλησιαστικήν Ἐκπαίδευσιν καί τόν Κλῆρον».
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 1983/1020/21.5.2010, μέ τό ὁποῖο διαβεβάσθηκαν τά Πορίσματα καί οἱ Προτάσεις τῆς «Ἐπιτροπῆς γιά τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση καί τόν Κλῆρο» ἀναφορικά μέ τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 3718/2059/21.9.2010 πού ἀφορᾶ στήν συγκρότηση πενταμελοῦς ἐξ Ἀρχιερέων Ἐπιτροπῆς γιά τήν συζήτηση μέ τήν ὁρισθεῖσα ἀντίστοιχη Ἐπιτροπή τοῦ Ὑπουργείου γιά τήν μελλοντική ἀνέλιξη τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Σχολείου.
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 5034/2903/14.12.2010 σχετικά μέ τό ὑποβληθέν αἴτημα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος νά συμπεριληφθεῖ στούς φορεῖς πού θά συμμετέχουν στήν πρώτη Σύνοδο τῆς «Διά Βίου Μάθησης καί Σύνδεσης μέ τήν Ἀπασχόληση», πού ἔλαβε χώρα τήν 14ην Δεκεμβρίου 2010 στό Ὑπουργεῖο Παιδείας.
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 124/68/12.1.2011 πού ἀφορᾶ στήν ἔνταξη τῶν διαφόρων ἐπιμορφωτικῶν δραστηριοτήτων τῆς Ἐκκλησίας τῶν κατά τόπους Ἱερῶν Μητροπόλεων στό πλαίσιο τῶν δομῶν τῆς «Διά Βίου Μαθήσεως» καθώς καί τόν ὁρισμό ὑπευθύνου ἐπικοινωνίας ἐκ μέρους τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μετά τοῦ Ὑπουργείου
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 3845/1805/23.6.2011 μέ τό ὁποῖο ἀπεστάλησαν πρός τό Ὑπουργεῖο τά Πορίσματα τῆς Ἡμερίδας γιά τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση πού πραγματοποιήθηκε τήν 3.5.2011 στήν Ριζάρειο Ἐκκλησιαστική Σχολή μέ θέμα: «Προοπτικές ἀναβαθμίσεως τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως».
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 4156/1902/7.7.2011 πού ἀφορᾶ στήν μελέτη ἀπό τήν Διαρκῆ Ἱερᾶ Σύνοδο τοῦ Σχεδίου Νόμου «Ὀργάνωση ἀνωτάτης ἐκπαίδευσης, ἀνεξάρτητη ἀρχή γιά τήν διασφάλιση καί πιστοποίηση τῆς ποιότητας στήν ἀνωτάτη ἐκπαίδευση» τό ὁποῖο εἶχε τεθεῖ σέ δημόσια διαβούλευση καθώς καί τίς ἀπό 5.7.2011 παρατηρήσεις ἐπί τοῦ ἀνωτέρω Σχεδίου τῆς «Ἐπιτροπῆς γιά τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση καί τόν Κλῆρο»
Τό ὑπ’ ἀριθμούς πρωτοκόλλου 5330/2417/13.9.2011 μέ τό ὁποῖο τέθηκαν ὑπ’ ὄψιν τῆς Ὑπουργοῦ Παιδείας οἱ ἀπόψεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου γιά τά θέματα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως καί ἐζητοῦντο οἱ ἀπόψεις καί προτάσεις τοῦ Ὑπουργείου.
στ΄ Ἐνέργειες γιά τήν ἐπίλυση τῶν προβλημάτων
Ἡ Ἱερά Σύνοδος χρηματοδότησε τίς Ἑστίες τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Σχολείων καί διευθέτησε διάφορα σχετικά μέ αὐτές θέματα.
Ἐπίσης διερεύνησε καί τήν δυνατότητα μετεγκαταστάσεως τῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν.
* * * * *
- Οἱ ἐνέργειες τῆς Πολιτείας:
Τό Ὑπουργεῖο Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης καί Θρησκευμάτων μέ
α΄ Τήν μέ ἀριθμό πρωτοκόλλου 156770/Α1/10.12.2010 (ΑΔΑ 4ΙΦΣ9-Ε) Ἀπόφαση τῆς Ὑπουργοῦ Παιδείας Ὁμάδα Ἐργασίας μέ σκοπό : «τήν μελέτη τῶν θεμάτων πού ἅπτονται τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐκπαίδευσης, ὥστε οἱ σχολικές μονάδες αὐτῆς (Ἐκκλησιαστικά Λύκεια, Ἱερατικά Σχολεία Δεύτερης Εὐκαρίας, Ἐκκλησιαστικά Ἰνστιτούτα Ἐπαγγελματικῆς Κατάρτισης καί Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες) νά ἀνταποκριθοῦν στίς ἀνάγκες τῆς ἐποχῆς», ἀποτελουμένη ἀπό τούς
Μητροπολίτη Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ κ. Δανιήλ
Μητροπολίτη Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ
Μητροπολίτη Σύρου, τήνου, Ἄνδρου, Κέας, Μήλου κ. Δωρόθεο
Μητροπολίτη Χαλκίδος
Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομο, ὡς ἐκπροσώπους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί
κ. Βασίλειο Παπάζογλου, Εἰδικό Γραμματέα τοῦ Ἑνιαίου Διοικητικοῦ Τομέα Ἀνωτάτης Ἐκπαίδευσης τοῦ Υ.Π.Δ.Β.Μ.Θ.
κ. Γεώργιο Βελλῆ Ἐπίτιμο Ἀντιπρόεδρο τοῦ Ἀρείου Πάγου καί πρώην πολιτικό διοικητή τοῦ Ἁγίου Ὄρους
κ. Βλάσιο Φειδᾶ, Ὁμότιμο Καθηγητή Θεολογίας τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
κ. Γεώργιο Μαρτζέλο, Καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π. Θεσσαλονίκης καί Διευθυντή τοῦ Πατριαρχικοῦ Ἱδρύματος Μελετῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βλατάδων Θεσσαλονίκης καί
κ. Κωνσταντῖνο Δεληκωνσταντῆ, Καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ὡς ἐκπροσώπους τῆς Πολιτείας
ἔχουσα συντοντιστή τόν Καθηγητή κ. Βλάσιο Φειδᾶ, πού δέν συνῆλθε οὔτε συνεδρίασε.
β΄ Ἐπίσης μέ τήν μέ ἀριθμό πρωτοκόλλου 49825/Α2/27.4.2011 (ΑΔΑ 4ΙΦΣ9-Ε) Ἀπόφαση τῆς Ὑπουργοῦ Παιδείας ἀνασυγκροτήθηκε ἡ Ὁμάδα Ἐργασίας γιά τήν μελέτη καί ἀναβάθμιση τῆ Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης μέ σκοπό : «τήν μελέτη τῶν θεμάτων πού ἅπτονται τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐκπαίδευσης, ὥστε οἱ σχολικές μονάδες αὐτῆς (Ἐκκλησιαστικά Λύκεια, Ἱερατικά Σχολεία Δεύτερης Εὐκαιρίας, Ἐκκλησιαστικά Ἰνστιτούτα Ἐπαγγελματικῆς Κατάρτισης καί Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες) νά ἀνταποκριθοῦν στίς ἀνάγκες τῆς ἐποχῆς», ἀποτελουμένη ἀπό τούς
Μητροπολίτη Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ κ. Δανιήλ
Μητροπολίτη Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ
Μητροπολίτη Σύρου, Τήνου, Ἄνδρου, Κέας καί Μήλου κ. Δωρόθεο
Μητροπολίτη Χαλκίδος
Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομο, ὡς ἐκπροσώπους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί
Μητροπολίτη Ἀρκαλοχωρίου, Καστελλίου καί Βιάννου, κ. Ἀνδρέα Νανάκη, Καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μέ ἀναπληρωτή του τόν κ. Ἀπόστολο Μπουρνέλη, Ἀναπληρωτή Καθηγητή τῆς Ἀνώτατης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Ἡρακλείου Κρήτης, ὡς ἐκπρόσωποι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης
κ. Βασίλειο Παπάζογλου, Εἰδικό Γραμματέα τοῦ Ἑνιαίου Διοικητικοῦ Τομέα Ἀνωτάτης Ἐκπαίδευσης τοῦ ΥΠ.Δ.Β.Μ.Θ.
κ. Γεώργιο Βελλή, Ἐπίτιμο Ἀντιπρόεδρο τοῦ Ἀρείου Πάγου
κ. Βλάσιο Φειδᾶ, Ὁμότιμο Καθηγητή Θεολογίας τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
κ. Γεώργιο Μαρτζέλο, Καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π. Θεσσαλονίκης καί Διευθυντή τοῦ Πατριαρχικοῦ Ἱδρύματος Μελετῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βλατάδων Θεσσαλονίκης καί
κ. Κωνσταντῖνο Δεληκωνσταντῆ, Καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
κ. Εὐάγγελο Γιαλεσάκη, Γενικό Διευθυντή Θρησκευμάτων, μέ ἀναπληρωτή του τόν κ. Λεωνίδα Τσουμάκα, Προϊστάμενο τῆς Διεύθυνσης Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης καί Θρησκευτικῆς Ἀγωγῆς, ὡς ἐκπροσώπους τῆς Πολιτείας
μέ συντονιστή τόν κ. Βασίλειο Παπάζογλου, πού συνεδρίασε ἅπαξ τήν 30ή Ἰουνίου 2010.
γ΄ Τά θέματα Ἐκκλησιαστικῆς Παιδείας παρεπέμφθησαν στήν Κοινή Ἐπιτροπή Ἐκκλησίας καί Πολιτείας, ἐξ ἧς δέν ἔχουμε πληροφορίες
* * * * *
- Οἱ λειτουργοῦσες δομές Ἐκκλησιαστκῆς Ἐκπαιδεύσεως καί ἡ δύναμή τους.
ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ
1. ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ |
Ἐγγεγραμμένοι 3.061 |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 250 (14,70-11,68) |
Σύνολο =3.311 |
2. ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ |
Ἐγγεγραμμένοι 1628 |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 0 |
Σύνολο =1.628 |
3. ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ |
Ἐγγεγραμμένοι 1687 |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 240 (15,03-11,78 |
Σύνολο =1.927 |
4. ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ |
Ἐγγεγραμμένοι 2.960 |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 210 (14,95-10,77) |
Σύνολο =3.170 |
ΣΥΝΟΛΟΝ 9.336 700 10.036
ΑΝΩΤΑΤΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΑΚΑΔΗΜΙΕΣ
Γιά τίς Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες ὁ Ν.3432/2006 «Δομή καί λειτουργία τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης» (Φ.Ε.Κ. τ. Α΄ 14/3.2.2006) στό Ἄρθρο 3 ἀναφέρει:
Ὀργάνωση - Ἀποστολή
- Οἱ Ἀνώτερες Ἐκκλησιαστικές Σχολές Ἀθηνῶν, Θεσσαλονίκης, Βελλᾶς Ἰωαννίνων καί Ἡρακλείου Κρήτης μετονομάζονται σέ Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες (Α.Ε.Α.). Οἱ Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες καταρτίζουν στελέχη τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στήν Ἑλλάδα, παρέχουν ἐκπαίδευση καί χορηγοῦν πτυχία ἰσότιμα μέ ἐκεῖνα τῶν Ἱδρυμάτων τῆς Ἀνώτατης Ἐκπαίδευσης. Ἡ λειτουργία τῶν Ἀνωτάτων Ἐκκλησιαστικῶν Ἀκαδημιῶν ἀρχίζει ἀπό τό ἀκαδημαϊκό ἔτος 2007-2008.
- Μέ προεδρικά διατάγματα πού ἐκδίδονται μέ πρόταση τῶν Ὑπουργῶν Οἰκονομίας καί Οἰκονομικῶν καί Ἐθνικῆς Παιδείας καί θρησκευμάτων, μετά ἀπό σύμφωνη γνώμη τοῦ Ἀνώτατου Ἐπιστημονικοῦ Συμβουλίου τοῦ ἄρθρου 6 τοῦ νόμου αὐτοῦ, μπορεῖ νά ἱδρύονται καί ἄλλες, νά συγχωνεύονται ἤ νά καταργοῦνται Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες καί νά ρυθμίζεται κάθε σχετικό θέμα.
- Στά πλαίσια τοῦ σκοποῦ πού ἀναφέρεται στό ἄρθρο 2 τοῦ νόμου αὐτοῦ, οἱ Ἀνώτατες Ἐκκλησιαστικές Ἀκαδημίες ἔχουν ὡς ἀποστολή:
α) νά καταστήσουν τούς φοιτητές τούς κοινωνούς τῶν ἀξιῶν τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης καί τοῦ Χριστιανισμοῦ,
β) νά παράσχουν στούς φοιτητές τους τήν κατάλληλη ἀγωγή καί τίς ἀναγκαῖες γνώσεις, μέσω θεωρητικῆς καί πρακτικῆς ἐκπαίδευσης, σέ ἀνώτατο μορφωτικό καί πνευματικό ἐπίπεδο,
γ) νά προβάλλουν καί νά ἀξιοποιοῦν τίς ἱστορικές πηγές τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης καί Παράδοσης, τά μνημεῖα καί κειμήλια τῆς Ὀρθοδοξίας καί γενικά τους θησαυρούς τῆς πνευματικῆς δημιουργίας καί πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί τῆς ἁπανταχοῦ Ὀρθοδοξίας, μέ σκοπό νά ὑπηρετήσουν τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία,
δ) νά ἀναπτύξουν στούς φοιτητές τούς πνεῦμα ἑνότητας, ἀγάπης, συνεργασίας, τό ὁποῖο αὐτοί μέ τή σειρά τους θά μεταλαμπαδεύσουν στούς πιστούς της Ὀρθοδοξίας καί σέ κάθε ἄτομο στόν κοινωνικό περίγυρο τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στήν Ἑλλάδα, μέ βασικό στόχο τήν εἰρηνική καί ἁρμονική συμβίωση τόσο σέ ἐθνικό ὅσο καί οἰκουμενικό ἐπίπεδο
ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 70 (12,22-10,40) |
Ἐγγεγραμμένοι σ’ ὅλα τά ἔτη 500 |
Ἐγγεγραμμένοι γιά ἐξομοίωση Πτυχ. 2011-12 19 |
Ἐγγεγραμμένοι γιά ἐξομοίωση σέ ὅλα τά ἔτη 131 |
Σύνολο =720 |
ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΕΩΣ ΚΕΙΜΗΛΙΩΝ |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 91 (12,88-7,82) |
Ἐγγεγραμμένοι σ’ ὅλα τά ἔτη 329 |
Σύνολο =420 |
||
ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛ.ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 63 (11,12-9,53) |
Εἰσαχθέντες ὅλων τῶν ἐτῶν 457 |
Ἐγγεγραμμένοι γιά ἐξομοίωση Πτυχ. 2011-12 3 |
Ἐγγεγραμμένοι γιά ἐξομοίωση σέ ὅλα τά ἔτη 168 |
Σύνολο =691 |
ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛ. ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΕΩΣ ΚΕΙΜΗΛΙΩΝ |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 49 (14,57-8,40) |
Ἐγγεγραμμένοι σ’ ὅλα τά ἔτη 181 |
Σύνολο =230 |
||
ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΒΕΛΛΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 30 (10,85-9,92) |
Σύνολο =30 |
|||
ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛ.ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΒΕΛΛΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΚΛ. ΜΟΥΣΙΚΗΣ |
Εἰσαχθέντες τό ἔτος 2011-12 25 (13,87-10,62) |
Σύνολο =25 |
ΣΥΝΟΛΟ 328 1467 22 299 2.116
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ
ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2011-12 |
Φοιτοῦν σέ ὅλες τίς τάξεις |
|
1. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΙΑΣ |
5 |
20 |
2. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΕΑΠΟΛΕΩΣ |
4 |
22 |
3. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΞΑΝΘΗΣ |
11 |
42 |
4. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΡΙΖΑΡΕΙΟΥ |
Ἔχει καί 7 ἐγγεγραμμένους μαθητές στήν Τρίτη Γυμνασίου |
Ἐγγεγραμμένοι 7 μαθητές στήν Τρίτη Γυμνασίου |
5. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΦΛΩΡΙΝΗΣ |
4 |
18 |
ΣΥΝΟΛΟ 31 109
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ
ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2011-12 |
Φοιτοῦν σέ ὅλες τίς τάξεις |
|
1.ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΕΛΛΑ |
22 |
55 |
3. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΑΜΙΑΣ |
11 |
39 |
5. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ |
11 |
35 |
7. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΞΑΝΘΗΣ |
14 |
45 |
9. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΡΙΖΑΡΕΙΟΥ |
19 |
63 |
10. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ |
16 |
52 |
12. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΦΛΩΡΙΝΗΣ |
18 |
30 |
ΣΥΝΟΛΟ 111 319
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ (Ι.Ε.Κ.)
Φοιτοῦν |
|
1.ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ |
25 |
2.ΚΙΛΚΙΣΙΟΥ |
25 |
3.ΑΙΓΑΛΕΩ |
25 |
4.ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ |
23 |
5.ΦΛΩΡΙΝΗΣ |
22 |
ΣΥΝΟΛΟ 120
ΙΕΡΑΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΔΕΥΤΕΡΑΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ
Ἐγγεγραμμένοι |
|
1.ΚΑΡΔΙΤΣΗΣ |
20 |
2. ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ |
19 |
3.ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ |
21 |
ΣΥΝΟΛΟ 60
* * * * *
Γ΄ Προβλήματα.
Καταγράφουμε τά κατά τήν γνώμη μας κυριώτερα προβλήματα πού ἔχουν ἀνακύψει καί ἐπηρεάζουν ἀρνητικά τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση.
α΄ Ἡ μείωση τῶν ἱερατικῶν κλίσεων καί ἡ προσέλευση μαθητῶν στά Ἐκκλησιαστικά Σχολεῖα σ’ αὐτή.
Προϊόντος τοῦ χρόνου παρατηρεῖται μείωση τῶν ἱερατικῶν κλίσεων. Λιγοστεύουν συνεχῶς οἱ ἐφιέμενοι ἱερᾶσθαι. Συνεπῶς λιγοστεύουν καί οἱ μαθητές πού προσέρχονται στά ἐκκλησιαστικά Σχολεῖα. Οἱ λόγοι εἶναι γνωστοί. Ἔχουν καταγραφεῖ. Ἄλλοι ἐξ αὐτῶν δύναται νά ἀντιμετωπισθοῦν. Ἄλλοι δέν δύναται.
β΄ Μειωμένη προσέλευση στήν ἱερωσύνη.
Ἐπίσης καί ἐκ τῶν ἀποφοίτων ἀπό τά διάφορα Ἐκκλησιαστικά Σχολεῖα πολλοί δέν προσέρχονται στήν ἱερωσύνη. Ἄλλοι διότι τό κίνητρό τους νά φοιτήσουν στά Ἐκκλησιαστικά Σχολεῖα δέν ἦτο ἡ ἐπιθυμία τους. Ἄλλοι διότι μετέβαλαν γνώμη. Ἄλλοι διότι ἀναγκάσθηκαν νά ἀναζητήσουν ἐργασία πρός βιοπορισμό μέχρι νά ἔλθουν στήν προβλεπομένη ἀπό τούς ἱερούς κανόνες ἡλικία γιά νά χειροτονηθοῦν καί ἡ κλίση γιά ἱερωσύνη ἀτόνησε. Ἄλλοι δι’ ἄλλους λόγους.
γ΄ Ἡ ὑποβαθμισμένη ἀπόδοση τῶν μαθητῶν.
Ἡ ἀπόδοση τῶν νέων πού φοιτοῦν στά Ἐκκλησιαστικά Σχολεῖα δέν εἶναι ἡψηλή. Σπανίζουν μαθητές μέ ὑψηλή ἐπίδοση.
δ΄ Τά στελέχη τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως.
Μερικά στελέχη που ὑπηρετοῦν στήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση δέν διακατέχονται ἀπό ἐκκλησιαστικό πνεῦμα. Ἔχουν ἄλλο προσανατολισμό καί ἄλλους λόγους νά διδάσκουν σέ Ἐκκλησιαστικά Σχολεῖα μέ ἀποτέλεσμα νά μήν συμβάλουν στήν καλλιέργεια τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους τῶν νέων πού σπουδάζουν τήν «τέχνη τῶν τεχνῶν» καί «τήν ἐπιστήμη τῶν ἐπιστημῶν».
ε΄ Τά Οἰκοτροφεῖα.
Ἡ καλλιέργεια τῆς κλίσεως πρός τήν ἱερωσύνη στηρίζεται σέ δύο πυλῶνες, ὁ ἕνας εἶναι ἡ ἀπόκτηση γνώσεων, πού ὑπηρετεῖ τό Σχολεῖο καί ὁ ἄλλος ἡ ἀπόκτηση ἐμπειρίας τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, πού ὑπηρετεῖ τό Οἰκοτροφεῖο. Γιά νά ἐπιτευχθεῖ ο σκοπός λειτουργίας τῶν Οἰκοτροφείων ἀπαιτεῖται ἡ ζωή τοῦ Οἰκοτροφείου νά ὀργανωθεῖ καί νά ὑπηρετεῖται ἀπό ἔμπειρους στήν καλλιέργεια τῶν ἱερατικῶν κλίσεων κληρικούς. Γι’ αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο κατά τήν γνώμη μας νά συνταχθεῖ Κανονισμός πού θά διέπει τήν ἐσωτερική ζωή τῶν Οἰκοτροφείων.
στ΄ Πόροι γιά περαιτέρω ἀνάπτυξη
Ἡ διάθεση πόρων γιά τήν Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση ἀποτελεῖ ἐπένδυση σέ ἀνθρώπινο κεφάλαιο, ὅπως λέγεται στήν γλώσσα τῶν οἰκονομικῶν. Χωρίς νά διαθέσουμε πόρους ἄς μήν περιμένουμε βελτίωση.
ζ΄ Τά ἐκπαιδευτικά προγράμματα.
Τά ἐκπαιδευτικά προαγράμματα καταρτίζονται ἀπό τά ἁρμόδια ὄργανα τοῦ Ὑπουργείου χωρίς νά λαμβάνεται ὑπ’ ὄψιν καί ἡ γνώμη τῆς Ἐκκλησίας πού τελικῶς θά δεχθεῖ τούς ἀποφοίτους αὐτῶν τῶν Σχολῶν.
η΄ Ἡ χωροταξία τους.
Ἔχοντες ὑπ’ ὄψι τά ἰσχύοντα δεδομένα καί τίς προοπτικές πρέπει νά προσδιορίσουμε πόσα σχολεῖα μᾶς χρειάζονται, πού θά λειτουργήσουν καί σέ ποιές ἐγκαταστάσεις.
θ΄ Ἡ διάσταση μεταξύ Συνόδου καί Ὑπουργείου γιά τό ποιός ἔχει τόν ἀποφασιστικό λόγο.
Εἶναι ἀπαραίτητη ἡ συνεργασία Συνόδου καί Ὑπουργείου. Ὁ καθορισμός πλαισίου. Ὁ ἀνταγωνισμός βλάπτει.
* * * * *
Δ΄. Προτάσεις.
- Νά δοθοῦν κίνητρα γιά τήν προσέλευση μαθητῶν (μισθολογικό – εἰσαγωγῆς στήν θεολογική).
- Νά ἀναθεωρηθεῖ ὁ Νόμος 3432/2006 εἰς τρόπον ὥστε νά παρέχεται ἡ ἁρμοδιότητα στήν Ἱερά Σύνοδο νά γνωμοδοτεῖ γιά θέματα ἐκκλησιαστικῆς ἐκπαιδεύσεως.
- Τά σχολεῖα νά παρέχουν καί ἐκκλησιαστική ἐκπαίδευση παραλλήλως πρός τήν γενική παιδεία.