Ἐπὶ τοῦ ξύλου τοῦ Σταυροῦ
Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ
Ὁ Χριστιανισμός εἶναι ἡ θρησκεία τοῦ Σταυροῦ «Ἰδού γάρ διά τοῦ Σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ». Γι’ αὐτό ὁ ἀπόστολος Παῦλος διευκρινίζει «οὐ γὰρ ἔκρινα τοῦ εἰδέναι τι ἐν ὑμῖν εἰ μὴ ᾿Ιησοῦν Χριστόν, καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον», «κηρύσσει δὲ Χριστόν ἐσταυρωμένον». (Πρός Κορινθίους Α΄, β 2, α΄, 23)
Μέ παρρησία ὁμολογεῖ ὅτι «ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ» (Πρός Γαλάτες στ΄, 14)
Ἔτσι γιά νά δείξουμε τήν ὑποταγή μας στόν Ἐσταυρωμένο Κύριό μας κάνουμε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ γιά νά διακηρύξουμε ὅτι ἀνήκουμε στόν Ἐσταυρωμένο. Ψάλλουμε τό «Χριστός Ἀνέστη» γιά νά πανηγυρίσουμε τήν νίκη Του. Μέ τόν Σταυρικό θάνατό Του κατέστρεψε τόν θάνατο «θανάτῳ θάνατον πατήσας». Ὑμνοῦμε καί δοξάζουμε «τό μακάριον ξῦλον», τό «ξῦλον τῆς ζωῆς, τό καινό» πού πάνω σ’ αὐτό πέθανε ὁ βασιλεύς τῆς Δόξης γιά νά σκορπίσει αἰώνια ζωή σ’ ὁλόκληρη τήν κτίση. Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι τό κορύφωμα μαζί καί τό κλειδί τῆς εὐαγγελικῆς ἱστορίας. Ἡ Ἐκκλησία ψάλλει τήν δύναμη τοῦ Σταυροῦ «ἡ ἀήττητος καί ἀκατάλυτος καί θεία δύναμις τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ μή ἐγκαταλείπεις ἡμᾶς τούς ἁμαρτωλούς». Στήν Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου αὐτή ἡ ἐπίκληση τοῦ Σταυροῦ κατακλείει καί συγκεφαλαιώνει τό μνημόσυνο τῆς θριαβεύουσας Ἐκκλησίας πού προσκαλεῖται νά συνδεθεῖ μέ τήν στρατευομένη γιά νά μεσιτεύσει χάριν τῶν ἁμαρτωλῶν.
Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀποκαλύπτει καί φέρνει τό φῶς τήν «δύναμη τοῦ Σταυροῦ». Ὅπως λέγεται στήν Ἀναφορά τῆς θείας Λειτουργίας τοῦ Μεγάλου Βασιλείου ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός «ἔδωκε τόν ἴδιο τόν ἑαυτό Του σάν ἀντάλλαγμα στόν θάνατο πού μᾶς κρατοῦσε αἰχαμλώτους καί δούλους τῆς ἁμαρτίας, κατέβηκε μέ τό θάνατό Του ἐπί τοῦ Σταυροῦ στόν Ἅδη, γιά νά μήν ὑπάρχει πιό τόπος καί χῶρος πού νά μή τόν ἔχει πληρώσει μέ τόν ἑαυτό Του, καί ἔλυσε τούς πόνους τοῦ θανάτου». Τήν Τρίτη ἡμέρα ἀναστήθηκε «καθότι οὐκ ἦν δυνατόν κρατεῖσθαι αὐτό ὑπ’ αὐτοῦ». (Πράξεων β΄, 24).
Τό μεσουράνημα τοῦ μυστηρίου τῆς σωτηρίας εἶναι ἀκριβῶς τό πέρασμα τῆς ζωῆς μέσα ἀπό τόν θάνατο στήν αἰώνια Ζωή «Ὦ ζωή πῶς ἐσύ πεθαίνεις; Μά πῶς κατοικεῖς μέσα στόν τάφο; Ἐσύ πού καταλύεις τό βασίλειο τοῦ θανάτου καί ἀποσπᾶς τοῦ Ἅδη τούς νεκρούς ! » (Ἐγκώμια τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, Στάσις 1η, 2ο ἡμιστίχιο). Λάμπει ἡ Ζωή μέσα ἀπό τόν τάφο σάν ἀπό νυφιάτικο δωμάτιο.
Μονάχα μέσα στό φῶς τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος μπορεῖ νά κατανοηθεῖ ἀληθινά τό Πάσχα.
* * *
Ἐπειδή ὁ θάνατος τοῦ Χριστοῦ ἦταν ὁ ἴδιος ἡ Νίκη καί ἡ Ἀνάσταση, αὐτή τήν Νίκη καί αὐτό τόν θριάμβο τηροῦμε τελώντας τό μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ἡ θεία Εὐχαριστία εἶναι ὕμνος περισσότερο παρά προσευχή. Εἶναι Σύναξη θριαμβευτικῆς χαρᾶς γιά τούς πιστούς, τό συνεχές Πάσχα, ἡ βασιλική ἑορτή τοῦ Κυρίου τῆς Ζωῆς καί τῆς Δόξης. «Καί οὕτως ἡ ὅλη τέλεσις τοῦ Μυστηρίου εἶναι εἰκών τῆς ὅλης οἰκονομίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν» (Καβάσιλα, Ἑρμηνεία τῆς θείας Λειτουργίας κεφ. 16 Migne P.G. 150,404).
«Ὦ Πάσχα τό μέγα καί ἱερώτατον Χριστέ· ὤ σοφία καί Λόγε τοῦ Θεοῦ καί δύναμις δίδου ἡμῖν ἐκτυπώτερον σοῦ μετασχεῖν ἐν τῇ ἀνεσπέρῳ ἡμέρᾳ τῆς βασιλείας Σου»