Ὁ Θεός βοηθός τῆς ἀπιστίας

(Δ΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν)

 

Ὑπερμεσάσαντες κατά τόν ἱερόν ὑμνωδόν τήν ἁγίαν καί μεγάλη Τεσσαρακοστήν, φθάσαμε αἰσίως εἰς τήν τετάρτη Κυριακή τῶν ἁγίων νηστειῶν, ὅπως ἐθέσπισαν οἱ ἅγιοι πατέρες τιμοῦμε καί προβάλλει ἡ Ἐκκλησία μας τήν ἱερά μορφή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, τοῦ καί συγγραφέως τῆς Κλίμακος.

Τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ἀπό τό Εὐαγγέλιο τοῦ Μάρκου μᾶς τονίζει τό θέμα τῆς πίστεως. Ἄς τό παρακολουθήσουμε γιά νά καταλάβουμε τά νοήματα πού προέρχονται ἀπό αὐτό.

Λίγο πιό πρίν ἀπό τή σημερινή περικοπή, στό συνεχές κείμενο μᾶς ἐξιστορεῖ ὁ εὐαγγελιστής Μᾶρκος, ὅτι οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου εἶχαν μία συζήτηση μέ κάποιους ἀπό τούς Γραμματεῖς καί ὑπῆρχε ὄχλος ἱκανός γύρω ἀπό αὐτούς. Ὅταν ὁ Χριστός πλησίασε, ὁ ὄχλος θαμπώθηκε «καί προστρέχοντες ἠσπάζοντο αὐτόν».  Ὁ Κύριος μή χάνοντας τήν εὐκαιρία ρώτησε τούς Γραμματεῖς οἱ ὁποῖοι εἶχαν παρασύρει στό δίχτυ τῆς ματαιολογίας τούς ἁπλοϊκούς μαθητές.

Τί συζητεῖτε μεταξύ σας;

 Ἀλλά πρίν ἐκεῖνοι προλάβουν νά τοῦ ἀπαντήσουν, καί ἀπό δῶ ξεκινάει τό σημερινό ἀνάγνωσμα, ἕνας ἄνθρωπος βγαίνοντας ἀπό τόν ὄχλο τοῦ εἶπε:

-Διδάσκαλε, ἔφερα τό παιδί μου νά τό γιατρέψεις. Εἶναι δαιμονισμένο, ὁ Σατανᾶς τοῦ ἔχει πάρει τήν μιλιά καί τό ρίχνει κάτω καί χτυπιέται καί ἀφρίζει καί τρίζει τά δόντια καί μένει ξερό.

Καί εἶπα πρῶτα στούς μαθητές σου νά τό θεραπεύσουν, ἀλλά δέν μπόρεσαν. Ὁ ἄνθρωπος αὐτός ὁδηγήθηκε ὡς ἐκεῖ ἀπό τήν πίστι του. Δέν εἶχε καμία ἐλπίδα στούς γιατρούς καί τούς κομπογιαννίτες στούς ὁποίους ἀσφαλῶς θα εἶχε τρέξει πρίν καί θά τοῦ εἶχαν πάρει πολλά χρήματα. Πρίν ἀνοίξει, λοιπόν, τό στόμα του κανείς ἀπό τούς Γραμματεῖς, στόμα ἀπό ὅπου θά ἔβγαιναν τά λόγια τῆς ὑπερηφανείας, τῆς πονηρίας καί τῆς ἀσεβείας προφθάνει νά παρουσιαστεῖ μπροστά στόν Κύριο ὁ πόνος καί ἡ ἀπαντοχή μίας ἀξιολύπητης της καρδιᾶς, τῆς καρδιᾶς ἐκείνου τοῦ βασανισμένου πατέρα.

Αὐτός πράγματι, ἀδελφοί μου, ἀξίζει νά ἀπασχολήσει τό Διδάσκαλο. Ἡ δοκιμασία καί ἡ θλίψη τόν σμίλεψαν, τοῦ ἔδωσαν ταπείνωση, συντριβή, καί ἐλπίδα στό Θεό. Εἶναι ἕνας ἄνθρωπος πού αἰσθάνεται τήν ἀνάγκη τοῦ Θεοῦ καί ὄχι ἕνας ὑποκριτής.  Σάν ὅλους τούς ἄλλους Γραμματεῖς, πού ἔχουν τόν Θεό πρόφαση, γιά νά καλοπερνοῦν σέ τοῦτο τόν κόσμο.

Ὡστόσο ὁ Ἰησοῦς δέν τοῦ αποκρίθηκε στήν ἀρχή μέ γλυκό τρόπο. Στό πρόσωπο τοῦ πατέρα ἐκείνου φαίνεται σάν νά βλέπει ὅλο τό ἄστατο ἀνθρώπινο γένος, πού σάν τό πλήξουν οἱ συμφορές τότε θυμᾶται τόν Θεό καί τόν πλησιάζει μέ πίστη πού ἔχει ξανά ἀνάψει μέσα του, ἀλλά πού δέν εἶναι παρά ἀπιστία, ἀφοῦ τόν κάνουν ὑλικοί λόγοι γιά νά παρουσιαστεῖ. Ὦ! γενεά ἄπιστος ἕως πότε πρός ὑμᾶς ἔσομαι; Ἕως πότε ἀνέξωμαι ὑμῶν;

Εἷναι δίκαιη ἡ ἀγανάκτηση αὐτή.  Ἄν δέν εἶχε τό παιδί του ἄρρωστο καί ἄν ὁ ἴδιος δέν βρισκόταν σέ ἀδιέξοδο, δέν θά βρισκόταν γονατισμένος μπροστά στό θεῖον ἔλεος.  Θά ἦταν καί αὐτός ἕνας ἀπό τούς χλιαρούς πού περιτριγυρίζουν τόν Θεό χωρίς νά τόν ἐννοοῦν. Ἔτσι ἡ φράσις «γενεά ἄπιστος» δέν εἶναι ὑπερβολική καί ἄδικη ἀπό τόν Χριστό.

Ἀλλά ἀμέσως ὁ Χριστός ἀλλάζει τή στάση του δείχνοντας τό θεϊκό ἔλεος καί φιλανθρωπία καί τούς καλεῖ νά τό φέρουν μπροστά του, καί τόν φέρνουν. Τότε ἀποκαλύπτεται ἡ θεϊκή του ὑπόσταση. Τό παιδί ἀρχίζει νά πέφτει κάτω καί νά κυλιέται γιατί τό δαιμόνιο πού βρισκόταν μέσα του ἄρχιζε νά ταράσσεται.  Δέν μπορεῖ ὁ διάβολος νά ἀντέξει νά εἶναι κοντά μέ τήν θεϊκή χάρι γι’ αὐτό καί θέλει νά βγεῖ ἀπό τό παιδί καί νά ἐξαφανιστεῖ.  Ὁ Ἰησοῦς γυρίζει πρός τόν πατέρα καί ἐκεῖνος καρφώνοντας ἱκετευτικά τά μάτια του πρός τόν διδάσκαλο τόν παρακαλεῖ ἐκ νέου.

«Βοήθησον ἡμῖν σπλαγχνισθεὶς ἐφ᾿ ἡμᾶς». Ἡ ψυχή αὐτοῦ τοῦ πατέρα περισσότερο ἀπό τήν λύπη πού εἶχε τόσο καιρό μέ τό νά βλέπει τό παιδί του σέ ἐκεῖνο τό φρικῶδες κατάντημα, ἔχει μαστιγωθεῖ ὀδυνηρά ἀπό τήν ἀγανάκτηση τοῦ Κυρίου. Καταλαβαίνει ὅτι πράγματι ἀνήκει στήν ἄπιστη γενιά, ὅτι ἡ ἐπιτίμηση πού ἄκουσε τοῦ ἀξίζει.

Ὅμως, ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε ὁ Χριστός δέν ἦλθε νά κρίνει καί νά καταδικάσει.  Ἦλθε γιά νά σώσει.

Γι’ αὐτό λέγει στόν δυστυχισμένο πατέρα «εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατά τῷ πιστεύοντι».

 Εἶναι σάν νά τοῦ λέγει: Ἔστω καί παρασυρμένος ἀπό τήν ὑλική ἀνάγκη, μπορεῖς νά γίνεις δικός μου. Δέν ἀπορρίπτω αὐτή τήν ἑτεροκίνητη καί ἰδιοτελή πίστη. Ἡ εὐεργεσία πού θά σοῦ κάνω εἶναι ἱκανή νά τήν ἀλλάξει σέ ἁγνή καί ἀνιδιοτελή. Μπορεῖς νά ἔχεις τέτοια πίστι; Tή θέλεις πραγματικά;

Kαί τότε ἀδερφοί μου ὁ πατέρας ἐκεῖνος ἀποκρίνεται μέ τήν ὡραία καί ἀνεκτίμητη φράση, πού πρέπει ὅλοι μας νά τήν λέμε στόν Χριστό. Πιστεύω Κύριε, βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ. Ναί πιστεύει, θέλει νά πιστεύει ὅπως ἀπαίτησε ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἀπόλυτα, καθαρά, σταθερά χωρίς τίποτα τό κατώτερο.

Ἀλλά μία τέτοια πίστη εἶναι μεγάλη ὑπόθεση. Ποιός μπορεῖ νά εἶναι βεβαίως ὅτι τήν ἔχει, ὅτι τήν διαθέτει. Γι’ αὐτό ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος δέν μένει μόνο στήν ὁμολογία τῆς πίστεως, ἀλλά προχώρα στό νά ζητήσει βοήθεια ἀπό τόν Θεό. Πιστεύει, ἀλλά ἡ πίστις του εἶναι ἀδύναμη, εἶναι λίγη, χλιαρή καί ἄν δέν τόν βοηθήσει ὁ Θεός τότε θά χαθεῖ ὁλοτελῶς, θά ἐκλείψει καί θά περιέλθει στήν ἀπιστία.

Δέν ὑπάρχει ἀγαπητοί μου πιό ἀκριβής διατύπωση ἀπό αὐτό τό ὀξύμωρο, ἀπό αὐτή τήν φαινομενικά παράλογη ἀπάντηση τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου.  «Πιστεύω βοήθησέ μου τήν ἀπιστία μου»

Εἶναι ἡ διατύπωση τῆς πίστεως πού κλείνουμε στά στήθη μας, οἱ περισσότεροι.  Ἔχουμε κάποια πίστι, μία σπίθα πίστεως, ἀλλά πού κινδυνεύει κάθε τόσο νά σβήσει κάτω ἀπό τήν πολλή στάχτη.

Ἡ ἀπιστία μας εἷναι μεγαλύτερη ἀπό τήν πίστι μας. Χωρίς ἀναστήλωση καί ἀναθέρμανση ἀπό τό Θεό, ἡ καρδιά μας δέν μπορεῖ νά σταθεῖ.  Βαριά ὅπως εἶναι ἀπό τίς ὑλικές μέριμνες θά καταπέσει ἀπό τό ὕψος τῆς ἀληθινῆς πίστεως.

Ἄς βοηθήσει λοιπόν ὁ Θεός γιά νά γίνουμε πιστοί ἄνθρωποι, ὅπως τό περιγράφει ὁ εὐαγγελιστής τῆς Ἀγάπης. «Γίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω σοι τόν στέφανο τῆς ζωῆς».