ΠΡΟΘΥΜΩΣ ΑΝΑΒΑΙΝΕ
στήν πορεία πρός τό Πάσχα Κυρίου
Δημοσιεύθηκε 18.03.2021
Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος & Ὑμηττοῦ
Δανιήλ
Κατά τήν περίοδο τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς ὁ πιστός πορεύεται. Διαβαίνει καί μεταβαίνει ἀπό τήν κατάστασι τῆς κατά σάρκα ζωῆς στήν κατάστασι τῆς κατά πνεῦμα ζωῆς. Ἡ πορεία αὐτή εἶναι ἀνάβασις. Ἀναβαίνει πρός τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ. Πορεύεται πρός τήν Βασιλεία τοῦ Πατρός. Στήν ἀνάβασί του αὐτή ἔχει πρότυπό του τόν ἱστορικό Ἰσραηλιτικό λαό. Ὅπως ὁ ἱστορικός Ἰσραήλ ἔφυγε ἀπό τή χώρα τῆς Αἰγύπτου στήν ὁποία ἦταν δοῦλος καί ἐπορεύθη διά τῆς ἐρήμου στή χώρα τῆς ἐπαγγελίας, τῆς ἐλευθερίας καί τῆς υἱοθεσίας, ἔτσι καί ὁ πιστός κινεῖται. Φεύγει ἀπό τήν ζωή τῆς δουλείας στά πάθη καί ζητεῖ τήν πνευματική του ἐλευθερία διά τῆς ὑπακοῆς του στό θέλημα τοῦ Ἐπουρανίου Πατέρα. Ὡς πνευματική ἐλευθερία ἐννοεῖται αὐτή ἡ κατάστασι πού περιγράφεται ἀπό τόν Ἀπόστολο Παῦλο: «Πάντα μοι ἔξεστι, ἀλλ’ οὐ πάντα συμφέρει· Πάντα μοι ἔξεστι ἀλλ’ οὐκ ἐγώ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος» (Α΄ Κορ. ς΄ 12). Στό διδακτικό ὄγδοο κεφάλαιο τῆς πρός Ρωμαίους ἐπιστολῆς ὁ Ἀπόστολος διαπιστώνει: «ὅσοι εὑρίσκονται κάτω ἀπό τήν κυριαρχία τῆς σαρκός, δηλαδή τῆς ἁμαρτίας φρονοῦν (σκέπτονται, ἐπιθυμοῦν, πράττουν) ὅσα τούς ἐπιβάλλουν οἱ ἁμαρτίες. Ἀντίθετα ὅσοι ζοῦν κατά πνεῦμα, δηλαδή ὅπως θέλει ὁ Θεός, αὐτοί φρονοῦν (σκέπτονται, θέλουν καί πράττουν) ὅσα θέλει τό Ἅγιον Πνεῦμα δηλαδή ὁ Θεός» (στ. 5). Ἰδού λοιπόν ὁ ἀγών νά ἀνέβουμε ἀπό τήν κατάστασι τῆς «κατά σάρκα» ζωῆς στήν κατάστασι τῆς «κατά πνεῦμα» ζωῆς. Ὅλα τά τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς σ’ αὐτό συντελοῦν, συνεργούσης ἀσφαλῶς καί βεβαίως τῆς θείας Χάριτος, Αὐτοῦ τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μας.
ME ΠΟΙΟ ΤΡΟΠΟ ΘΑ ΑΓΩΝΙΣΘΟΥΜΕ;
Α) Προθύμως
Ὁ πνευματικός ἀγώνας, ἡ ἐκκλησιαστική ἄσκησις, τά πνευματικά γυμνάσματα, ἡ προσπάθειά μας ἀπαιτεῖ νά γίνεται προθύμως. Μέ προθυμία, μέ σφοδρή καί δυνατή ἐπιθυμία, μέ ὅλην τήν δύναμι τῆς θελήσεως, μέ χαρά.
Αὐτά σημαίνουν:
‑Ὅτι αὐτό πού γίνεται μέ βία καί καταναγκασμό ἀπό ἄλλους, ἀπό φόβο καί ἀπειλή δέν ὠφελεῖ, ἀλλά μᾶλλον βλάπτει.
Ὅτι προσευχόμεθα, γιατί τό ἐπιθυμοῦμε.
Ὅτι νηστεύουμε, ἐπειδή τό θέλουμε.
‑Ὅτι ἀσκούμεθα στίς ἀρετές, γιατί ἀναγνωρίζουμε τήν ἀξία τους.
‑Ὅτι τηροῦμε τίς ἐντολές, ἐπειδή συμφωνοῦμε μέ αὐτές.
‑Ὅτι μελετᾶμε τό λόγο τοῦ Θεοῦ, ἐπειδή ζητᾶμε τήν ἀλήθεια.
Καί πολλά ἄλλα.
Κι ὅλα τά πράττουμε εὐχαρίστως, χωρίς γογγυσμούς, χωρίς διαμαρτυρίες, χωρίς νά πιεζόμαστε, ἀγωνιζόμεθα μέ ὅλη τήν δύναμη τῆς θελήσεως καί ὑπάρξεως μας.
Β) Μέ πρόγραμμα
Ἡ πνευματική ζωή ἀπαιτεῖ πρόγραμμα καί συγκεκριμένες πνευματικές ἀσκήσεις. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐπισημαίνει στούς ἀγωνιστές τοῦ χριστιανικοῦ στίβου: «ἐάν κάποιος ἀγωνίζεται δέν στεφανώνεται, ἐάν δέν ἀγωνισθῆ σύμφωνα μέ τούς νόμους τῆς ἀθλήσεως» (Β΄ Τιμ. β΄ 5).
Οἱ κανόνες τῆς πνευματικῆς ἀσκήσεως εἶναι γνωστοί σ’ ὅσους ἀγωνίζονται τόν ὡραῖο καί καλόν ἀγῶνα.
Γ)Μέ τήν καθοδήγησι ἐμπείρου πνευματικοῦ Πατέρα
Χωρίς τόν ἔμπειρο πνευματικό Πατέρα ὁ ἀγώνας γιά τήν πνευματική ἐλευθερία καί τήν ἀνάστασι εἶναι ἀμφίβολος καί δυσχερέστατος λόγῳ τῶν παγίδων τοῦ ἐχθροῦ καί πολλῶν ἄλλων αἰτιῶν.
Δ) Πῶς ἀρχίζουμε
Μέ αὐτοέλεγχο. Μέ αὐτοκριτική.
Στρεφόμεθα πρός τά ἔσω τῆς ὑπάρξεώς μας, τῆς ψυχῆς μας, καί ρίχνουμε μιά διερευνητική ματιά στήν ἐσωτερική κατάστασι μας.
Γιά νά τό ἐπιτύχουμε χρειαζόμαστε ἡσυχία καί περισυλλογή, συγχρόνως καί τό φῶς τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἁγίου θελήματός Του. Στήν ἡσυχία, χωρίς περισπασμούς καί θορύβους ἐξετάζουμε τή ζωή μας μέ κριτήριο τόν νόμο τοῦ Θεοῦ.
Ἐρωτᾶμε τόν ἑαυτό μας. Τί ζητεῖ ἀπό ἐμέ ὁ Θεός Πατέρας μου; Ζῶ ὅπως θέλει ὁ Θεός Πατέρας μου; Ἀπό τίς ἀπαντήσεις, θά καταλάβουμε σέ ποιά πνευματική κατάστασι εὑρισκόμεθα.
Ε) ‑Μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καί προσευχή
Στήν συνέχεια χρειαζόμαστε μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ γιά νά καθοδηγηθοῦμε σωστά καί προσευχή γιά νά ἐνισχυθοῦμε ἀπό τή θεία Χάρι.
Μελέτησε τήν Ἁγία Γραφή. Περιέχει: α) τήν ἱστορία τῆς σωτηρίας, β) τίς θαυμαστές ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας γιά τήν σωτηρία μας, γ) τό ἅγιο καί λυτρωτικό θέλημά Του, δ) παραδείγματα ζωῆς, ἄλλα πρός ἀποφυγήν καί ἄλλα πρός μίμησιν, ε) τό μυστήριον τῆς θείας ἀποκαλύψεως.
Μελέτησε βιβλία πού θά σέ βοηθήσουν νά ἀνέβης ψηλότερα ἀπό τήν χαμοζωή τοῦ κόσμου τούτου.
ΣΤ) Τά πνευματικά ἀγωνίσματα
Ἀγωνιζόμαστε:
α) νά ἐφαρμόσουμε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ·
β) νά κατορθώσουμε τίς ἀρετές·
γ) ‑νά ἀποφύγουμε κάθε κακία, πονηρία καί γενικῶς τήν πολυειδῆ ἁμαρτία·
δ) νά νεκρώσουμε τά πάθη τῆς ἁμαρτίας·
ε) ‑νά πράξουμε τό θέλημα τοῦ Ἐπουρανίου Πατέρα·
ς) ‑νά καθαρίσουμε τήν ψυχή μας ἀπό τίς βρωμιές τῆς ἁμαρτίας·
ζ) ‑νά θεραπεύσουμε τίς πληγές τῆς ψυχῆς μας ἀπό τόν πόλεμο τῆς ἁμαρτίας.
Ζ) Ὁ Θεός Πατέρας
Ὁ Θεός Πατέρας χαίρεται, ὅταν μᾶς βλέπει νά ἀγωνιζόμεθα καί δέν μᾶς ἀφήνει μόνους.
Μᾶς ἐνισχύει μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα πού κατοικεῖ μέσα μας.
Γιά νά ἔχουμε ὅμως Ἅγιο Πνεῦμα πρέπει νά Τό λάβουμε. Λαμβάνουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα μέ τήν συμμετοχή στά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, στή λατρεία τοῦ Θεοῦ καί στόν λοιπό πνευματικό ἀγώνα. Μέ τόν πνευματικό ἀγώνα δείχνουμε στόν Ἐπουράνιο Θεό καί Πατέρα τήν ἰσχυρή θέλησί μας νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό τήν ἁμαρτία καί τό θάνατο καί Ἐκεῖνος μᾶς στεφανώνει καί μᾶς χαριτώνει μέ τήν πλούσια Χάρι του.
Η) Ἡ Ἐκκλησία
Ἡ Ἐκκλησία δημιουργεῖ τό κατάλληλο πνευματικό κλῖμα πού θά διευκολύνη τόν πνευματικό ἀγώνα τῶν πιστῶν μέ τήν νηστεία, τίς ἱερές Ἀκολουθίες, τά ἐποικοδομητικά ἁγιογραφικά ἀναγνώσματα καί τήν κατάλληλη διδασκαλία.
Θ) Ὁ Κύριος
Ὁ πιστός πού καλεῖται νά ἀγωνισθεῖ ἔχει ἐνώπιόν του, πρό ὀφθαλμῶν του, τήν ἐσχατολογική προοπτική τῆς Ἐκκλησίας, τήν ἐρχομένη ἔνδοξη βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἐνισχύεται ἀπό τόν λόγο τοῦ Ἀπ. Παύλου:
α) ὅτι ὁ Κύριός μας δείχνει συμπάθεια στούς ἀγωνιζομένους πιστούς
«οὐ γάρ ἔχομεν ἀρχιερέα μή δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπειρασμένον δέ κατά πάντα καθ’ ὁμοιότητα χωρίς ἁμαρτίας. Προσερχώμεθα οὖν μετά παρρησίας τῷ θρόνῳ τῆς χάριτος, ἵνα λάβωμεν ἔλεον καί χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν» (Ἑβρ. δ΄ 15-16).
β) ὅτι ὁ Κύριος μπορεῖ νά βοηθήσει τόν πιστό νά ἀντιμετωπίσει τούς πειρασμούς τῆς ἁμαρτίας·
«ὅθεν ὤφειλε κατά πάντα τοῖς ἀδελφοῖς ὁμοιωθῆναι, ἵνα ἐλεήμων γένηται καί πιστός ἀρχιερεύς τά πρός τόν Θεόν, εἰς τό ἱλάσκεσθαι τάς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ. Ἐν ὧ γάρ πέπονθεν αὐτός πειρασθείς, δύναται τοῖς πειραζομένοις βοηθῆσαι» (Ἑβρ. β΄ 17-18).
γ) ὅτι ἔχομε γύρω μας πλῆθος μαρτύρων, ὁσίων καί ἁγίων πού διεξήγαγον νικηφόρως αὐτόν τόν ἀγώνα καί ἐστεφανώθησαν·
«Τοιγαροῦν καί ἡμεῖς, τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων, ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καί τήν εὐπερίστατον ἁμαρτίαν δι’ ὑπομονῆς τρέχωμεν τόν προκείμενον ἡμῖν ἀγώνα, ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. ιβ΄ 1-2).
δ) Ὁ πιστός ἐνισχύεται ἀπό τόν Κύριο πού τόν καλεῖ καί τόν διαβεβαιώνει:
1) ὅτι θά τόν στεφανώσει καί θά τόν δοξάσει
«γίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω σοι τόν στέφανον τῆς ζωῆς» (Ἀποκ. β΄ 10)
2) ὅτι θά τοῦ ἐπιτρέψει νά καθίσει στό θεϊκό θρόνο γιά νά συμβασιλεύσει μετά Πατρός καί Υἱοῦ καί Ἁγίου Πνεύματος, εἰς τούς αἰώνας·
«Ὁ νικῶν, δώσω αὐτῷ καθίσαι μετ’ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου, ὡς κἀγώ ἐνίκησα καί ἐκάθισα μετά τοῦ Πατρός μου ἐν τῷ θρόνῳ αὐτοῦ» (Ἀποκ. γ΄ 21).
