Καταλλαγή

Τοῦ Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί Ὑμηττοῦ Δανιήλ

Λ. 516

            Ἡ ἁμαρτία πού ἐκδηλώνεται πολυτρόπως καί πολυειδῶς μέ τά πάθη προσβάλλει τήν ἁγιότητα καί τήν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό ὁ ἁμαρτωλός ὡς διαφοροποιούμενος ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀποκόπτεται ἀπό τήν κοινωνία μέ τόν Θεό καί ἀποξενώνεται ἀπό τίς δωρεές Του.

            Ὁ Θεός ὅμως «μὴ θελήσει θέλει τὸν θάνατον τοῦ ἀνόμου ὡς τὸ ἀποστρέψαι αὐτὸν ἐκ τῆς ὁδοῦ τῆς πονηρᾶς καὶ ζῆν αὐτόν » (Ἰεζεκιήλ ιη΄ 23)

Ὁ Θεός ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη ὁμιλεῖ προκαταρκτικά γιά τήν καταλλαγή τῶν ἀνθρώπων μαζί Του, προσφέροντας τήν συγγνώμη Του.

Ὁ Ἴδιος ἀποκαλύφθηκε ὡς Θεός «μακρόθυμος καί πολυέλεος» (Ἐξόδου λδ΄ 6) πού «ἀπέστρεψεν ἀπό ὀργῆς θυμοῦ Του» (Ψαλμοῦ πδ΄ (πε΄) 84, 4 καί ρβ΄ (ργ΄) 102, 8-11 καί ὁμιλεῖ γιά εἰρήνη στό λαό Του (Ψαλμοῦ πδ΄ (πε΄) 84, 9).

Ἡ τέλεια καί ὁριστική καταλλαγή πραγματοποιήθηκε ἀπό τόν Ἰησοῦ Χριστό «τόν μεσίτην Θεοῦ καί ἀνθρώπων» (Πρός Τιμόθεον Α΄ β΄ 5).

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μέ τό φῶς τῆς θεολογικῆς σκέψεώς του φωτίζει τήν ἔννοια καί τήν διαδικασία τῆς καταλλαγῆς τοῦ Θεοῦ μέ τούς ἀνθρώπους.

α΄. Ἡ καταλλαγή τῶν ἀνθρώπων μέ τόν Θεό εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ.

Ὁ ἄνθρωπος μέ τήν παράβαση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ κατέστη ἐχθρός Του καί ἀπό μόνος του μέ δικές του δυνάμεις καί δικούς του τρόπους εἶναι ἀνίκανος νά συμφιλιωθεῖ μέ τόν Δημιουργό Θεό ἀφοῦ ἀπαιτεῖται νά ἀποκατασταθεῖ ἡ ἁγιότητά του καί ἡ δικαιοσύνη του καθ’ ὁμοίωση τῶν τοῦ Θεοῦ.

Αὐτό πού ὁ ἄνθρωπος ἀδυνατοῦσε ἐπιτεύχθηκε ἀπό τόν Θεό Πατέρα πού μᾶς συμφιλίωσε μαζί Του διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ (Πρός Κορινθίους Β΄ ε΄ 18)

β΄. Ὁ ἄνθρωπος πού ἀποκαταστάθηκε μέ τό μυστήριο τῆς καταλλαγῆς νά δοξολογεῖ τόν Θεό  πού ἐνήργησε ἀποφασιστικά γιά νά μᾶς παραστήσει ἐνώπιόν Του ἁγίους ἀμώμους καί ἀκατηγόρητους  (Πρός Κολοσσαεῖς α΄ 22).

γ΄. Ὅλο τό ἔργο τῆς σωτηρίας ὁλοκληρώθηκε ἤδη ἀπό τόν Θεό, ἀλλά ἀπό μία ἄλλη ἄποψη ἡ «διακονία τῆς καταλλαγῆς» (Πρός Κορινθίους Β΄ ε΄ 18) συνεχίζεται στήν πραγματικότητα μέχρι τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ στήν Ἐκκλησία ἀπό τούς Ποιμένες (Πρός Κορινθίους Β΄ ε΄ 19).

Μέ τήν διακονία τους οἱ ὑπηρέτες τοῦ Εὐαγγελίου φροντίζουν σύμφωνα μέ τό παράδειγμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου νά γίνουν οἰκοδόμοι τῆς εἰρήνης πού ἀναγγέλλουν (Πρός Κορινθίους Β΄ στ΄ 4-13).

δ΄. Τό γεγονός, ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὁ πρῶτος καί κύριος δημιουργός τῆς καταλλαγῆς δέν συνεπάγεται, ὅτι ἡ στάση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι στό θέμα αὐτό καθαρά παθητική. Πρέπει νά ἀποδεχθεῖ τήν δωρεά τοῦ Θεοῦ. Μέ τήν πίστη, τήν μετάνοια καί τήν ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν του ὁ ἄνθρωπος λαμβάνει τήν δωρεά τῆς ἀφέσεως καί τῆς ἀποκαταστάσεως.    

Ἡ θεϊκή ἐνέργεια εἶναι ἀποτελεσματική μόνο γιά ἐκείνους πού θέλουν νά τήν ἀποδεχθοῦν διά τῆς πίστεως. Γι’ αὐτό κι ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀναφωνεῖ «δεόμεθα ὑπέρ Χριστοῦ καταλλάγητε τῷ Θεῷ» (Πρός Κορινθίους Β΄ ε΄ 20).

Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ὑπογράμμισε τίς βαθύτερες ἀπαιτήσεις αὐτῆς τῆς καταλλαγῆς. Ὁ ἁμαρτωλός πού συμφιλιώθηκε μέ τήν πίστη, τήν μετάνοια καί τήν ἐξομολόγηση μέ τόν Θεό Πατέρα μπορεῖ νά τοῦ προσφέρει εὐάρεστη λατρεία μόνο ὅταν ἔχει συμφιλιωθεῖ μέ τούς ἀδελφούς του πού τόν πλήγωσαν μέ τήν συμπεριφορά τους (Ματθαίου ε΄ 23).

Δημοσιεύθηκε στήν Ἐφημερίδα Δημοκρατία 7 Νοεμβρίου 2015